Teqvim-2015. pdf

I n t e r n e t d ə
www.anl.az
www.az.wikipedia.org
www.milliqahraman.az
www.e-qanun.az
31
Milli Qəhrəman
MA
Y
2

---

145
MA
Y
2
Mədəniyyət.Maarif.Elm
110 
illiyi
Əkrəm Cəfər
1905-1991 
MA
Y
Əkrəm Səftər oğlu Cəfərov (Əkrəm 
Cəfər) 1905-ci il may ayının 5-də  İs-
mayıllı rayonunun Lahıc kəndində 
anadan olmuşdur.  İlk təhsilini molla-
xanada alan Ə.Cəfər sonra yeni üsullu 
məktəbdə oxumuşdur.
1920-ci ilin oktyabrında Bakıya 
gələrək “Darülmüəllimin”ə daxil ol-
muş, 1925-ci ildə oranı bitirmişdir. Bu 
illərdə bir ədəbiyyat həvəskarı kimi 
“Maarif və mədəniyyət”, “Şərq qadını” 
jurnallarında şeirlərlə çıxış etmişdir.
Əkrəm Cəfər iki ilə yaxın Lənkəran 
şəhərində, sonra isə Qazax pedaqoji 
texnikumunda dərs demişdir. 1929-cu 
ildə o, ali təhsil almaq üçün Moskva-
ya göndərilmişdir. Moskvada ikin-
ci Dövlət Universitetinin rus dili və 
ədəbiyyatı şöbəsinə daxil olmuş, 1932-
ci ildə oranı bitirmişdir. Əla oxuduğuna 
görə həmin institutda müəllim saxlan-
mış və aspiranturaya qəbul edilmişdir.
Ə.Cəfər təhsil almaqla yanaşı 1929-
1931-ci illərdə Moskva Proletar Yazı-
çılar cəmiyyəti Azərbaycan bölməsinin 
katibi olmuşdur. O, M.Qorki adına 
Ədəbiyyat  İnstitutu, Moskva vilayəti 
axşam və qiyabi pedaqoji institutla-
rında da ümumi dilçilik fənnini tədris 
etmişdir.
1935-ci ildə aspiranturanı bitirərək 
Moskvada iki ilə yaxın elmi işçi 
vəzifəsində çalışmışdır. 1937-ci 
ildə Bakıya qayıdan  Əkrəm Cəfər 
əvvəlcə Azərbaycan Pedaqoji İnsti-
tutunda, sonra isə Azərbaycan Dövlət 
Universitetində kafedra müdiri olmuş-
dur.
Əkrəm Cəfər Azərbaycan ədəbi dili-
nin tədqiqi sahəsində səmərəli fəaliyyət 
göstərmişdir. O, 1941-ci ildə “XX 
əsr Azərbaycan  ədəbi dilinin inkişaf 
mərhələri” adlı namizədlik dissertasi-
yası müdafiə etmişdir. 1969-cu ildə isə 
“Əruzun nəzəri əsasları və Azərbaycan 
əruzu  ərəb, fars, türk, tacik və özbək 
əruzları ilə müqayisədə” adlı disserta-
siyanı müvəffəqiyyətlə müdafiə edərək 
filoloji elmlər doktoru elmi dərəcəsini 
almışdır.
Professor Əkrəm Cəfər “Dilşünaslıq 
element-ləri”, “Müasir Azərbaycan dili 
oçerk-ləri” kitablarının və bir çox elmi 
tədqiqat  əsərlərinin və  məqalələrin 
müəllifidir. “Azərbaycan dilinin izah-
lı lüğəti”nin çapa hazırlanmasında 
onun də böyük əməyi vardır. O, bir 
şərqşünas alim kimi bir sıra beynəlxalq 
simpozium və konfransların iştirakçısı 
olmuşdur.
Əkrəm Cəfər 1954-cü ildən 
Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyası 
Nizami adına  Ədəbiyyat  İnstitutunda, 
sonra isə Şərqşünaslıq İnstitutunda baş 
elmi işçi vəzifəsində çalışmışdır.
1991-ci il avqustun 18-də Bakıda 
vəfat etmişdir.