Keys-stadi metodi (Amaliy holatlarni o’qitish metodi)

Keys-stadining mohiyati shundan iboratki, ko’rib chiqilayotgai muammoli vaziyat bo’yicha maslahatchilar rolini bajarishi kerak bo’lgan tinglovchilarga quyidagilar taklif qilinadi:

• 
  keysda bayon qilinganida ayni bir paytda tashkiliy hayotdagi tipik amaliy muammoni aks ettiradigan va amaliyotda ushbu muammoning hal etilishida o’zlashtirilishi va qo’llanilishi lozim bo’ladigan muayyan bilimlar majmuini dolzarblashtiradigan vaziyatni idrok etish va tahlildan o’tkazish;
  
• 
  muammoli vaziyatni maqsadga muvofiq tarzda hal etadigan usullar va vositalarni izlash;
  
• 
  taklif etilgan muqobil jihat(alternativ)larni baholash va ular orasidan qo’yilgan muammoga nisbatan eng qulay variantini tanlash;
  
• 
  tanlangan muqobil usul (alternativ)ni amalga oshirish bo’yicha aniq; yechimni butun tafsilotlari bilan ishlab chiqish.
  

Keys-stadining mohiyatli belgilarini quyidagicha ifodalanadi:

1. 
   Asosiy parametrlari bo’yicha muayyan diskret vaqtda ishlarning real ahvolini yana qayta tiklaydigan vaziyat shaklidagi holatda taqdim etilgan institustional tizim modelining mavjudligi.
   
2. 
   Berilgan vaziyatning muammoliligi.
   
3. 
   Vaziyatning to’liq chizmaiy emasligi va buning oqibati sifatida, unda mustaqil, qolipn bo’lmagan yechimlarni talab qiladigan mavhumlikning mavjudligi.
   
4. 
   Yechimlarning ko’plab muqobil jihat (al’ternativ)larga egaligi har bir qatnashchi o’zining bilimi, tajribasi va sezgi(intuistiya)sidan kelib chiqib o’z variantini taklif qiladi.
   
5. 
   Muammoli vaziyat optimal yechimining yakka tartibda, so’ngra jamoa bo’lib ishlab chiqilishi va ommaviy taqdim etilishi (shuningdek, keys bilan mutlaqo yakka tartibda ishlashga va natijalarni yakka tartibda taqdim etishga ham yo’l qo’yiladi).
   
6. 
   Muammoli vaziyat tahlili va uning yechimini ishlab chiqishdagi yagona maqsad.
   
7. 
   Faoliyat natijalarini guruh bo’lib baholash tizimi.
   
8. 
   Ta’lim oluvchilarda boshqariladigan hissiy (emostional) keskinlikning mavjud bo’lishi.
   
9. 
   O’qituvchi va tinglovchi ta’lim jarayonida ayni bir paytda ham mas’ul, ham erkin bo’ladi:
   

• 
  O’qituvchi keysning tayyorlanishi va uning o’quv-uslubiy ta’minoti, shuningdek, undan samarali foydalanish uchun mas’uldir.
  
• 
  Tinglovchi mashg’ulotga tayyorlanish va keys bo’yicha o’quv topshiriqlarini samarali bajarish uchun mas’ul, ayni paytda u muammoli vaziyatni tahlil etish natijasida yechimlar va xulosalarni ishlab chiqish borasida erkin ish tutadi.
  
• 
  Tinglovchi o’quv sharoitida muammoli vaziyatni tahlil etish va hal qilishda xatoga yo’l qo’yishi mumkin, lekin u real hayotda qabul qilinadigan noto’g’ri yechim uchun mas’uliyat hissini sezishi kerak.
  

10. 
    Ta’lim natijalarini rejalashtirish va ularga erishishda ta’limdagi oshkoralik bilan qat’iyatlilikning qo’shib olib borilishi.