kryterium ścigania – przestępstwa prywatne (czyny naruszające dobra samego pokrzywdzonego, interes państwa niewielki lub niewskazany): dochodzenie z oskarżenia prywatnego, z upoważnienia pokrzywdzonego, na wniosek i publiczne (zwycięstwo zasady publicznej, z niewielkimi wyjątkami)
kryterium właściwości organów – zbrodnie kryminalne i polityczne (Józefina), zbrodnie i przestępstwa policyjne (Franciszkana)
kryterium sankcji karnej – bardzo ciężkie, ciężkie i lekkie (Theresiana), zbrodnie, występki i wykroczenia (Kodeks Karzący, pruski 1851, austriacki 1852, niemiecki 1871, Tagancewa 1903
Wina
Wina
teoria psychologiczna (związek psychiczny sprawcy z czynem), teoria normatywna (możliwość postawienia sprawcy zarzutu, że nie posłuchał nakazu, naganność postępowania)
