MÖVZU 3. Kimyəvi rabitə və molekulun quruluşu Valentlik və kimyəvi rabitə haqqında elektron təşəvvürlərinin inkişafı.
Kimyəvi rabitənin kəmiyyət ölçüsü, atomlar arasındakı rabitənin uzunluğu, rabitə-
nin enerjisi, valent bucaqları. Oxşar birləşmələr sırasında bu xassələrin dəyişməsi.
Kovalent rabitə. Valent rabitə metodunun əsas halları. Kovalent rabitənin
xüsusiyyətləri: doymuşluğu, istiqamətliliyi. -, -, - rabitələr. Atom orbital-
larında hibridləşmənin tipləri və molekul quruluşu. Polyar və qeyri-polyar kovalent
rabitə. Atom və molekullarda effektivlik. Dipol momenti. Molekulun polyarlığı.
İon rabitəsi - kovalent rabitənin tam polyarlaşmış halı kimi. İon rabitəsinin
doymamışlığı və istiqamətsizliyi. Atomların və molekullarda elementin oksidləşmə
dərəcəsi. İonların polyarlaşması və qarşılıqlı polyarlaşma halı. İonların
polyarlaşma dərəcəsinin maddələrin xassələrinə təsiri. Molekul orbitalı üsulu
(MO). Birləşdirici və dağıdıcı molekulyar orbitallar.
Molekullarda elektron sıxlığının paylanmasımn energetik sxemi. Rabitənin
tərtibi. I dövr elementlərinin atomlarının əmələ gətirdiyi molekullarda molekulyar
orbitallar metodunun tətbiqi. Molekulyar orbitallar metodu ilə maqnit xassələrinin
və iki atomlu yüklü hissəciklərin mümkün olmasının izahı (NO, H
2
, CO, He
2
və s.)
VR və MOM-nun müqayisəsi.
Valent rabitə metodu ilə donor-akseptor mexanizminin izahı. Hidrogen
rabitəsi, hidrogen rabitəsinin xüsusiyyətləri. Molekullararası və molekuldaxili
hidrogen rabitəsi. Maddələrin xassələrinə hidrogen rabitəsinin təsiri.
Molekullararası qarşılıqlı təsir qüvvələri. Oriyentasiya qüvvəsi, induksiya
qüvvəsi və dispersiya qüvvəsi.
MÖVZU 4. Maddələrin kondensləşmiş halı Maddələrin aqreqat halları onları təşkil edən hissəciklərin arasında qarşılıqlı
təsir kimi. Maddələrin bərk, maye və qaz halı. Maddələrin plazma halı. Kristal halı.
İzomorfizm va polimorfizm.
İon, atom və molekul kristal qəfəsləri. Maddələrin xassələrinin onların
kristallarını təşkil edən hissəciklərin arasındakı rabitə tipindən asılılığı. Maddələrin
metal halı, onun xüsusiyyətləri. Metal rabitəsi. Elektron və deşik keçiriciliyi
anlayışı. Keçiricilər, yarımkeçiricilər və dielektfiklər.
Maddələrin amorf halı, onun xüsusiyyətləri.