Statsionar sharoitda ideal siqib chiqarish reaktorida boradigan kimyoviy jarayonni tadqiq etish
Ideal siqib chiqarish reaktorida kimyoviy reaksiyaning borishini matematik modellash usulida tadqiq etishning mohiyati reaktorning chiqishida reaksiyaga kirishadigan moddalar konsentratsiyasi va oqim temperaturasini kantakt vaqtiga bog„liqligini aniqlashdan iborat. Ideal siqib chiqarish reaktorida quyidagi kimyoviy reaksiya borsin:
Ideal siqib chiqarish reaktorida reagentlar tarkibi va oqim temperaturasi apparat uzunligi (yoki kantakt vaqti) bo`yicha o`zgarganligi uchun unda boruvchi jarayon (6.6, 6.7) differensial tenglamalar sistemasi bilan ifodalanadi.
U holda kimyoviy jarayonning matematik modeli quyidagi material va issiqlik balansi tenglamalari sistemasi bilan (reaktorning ish rejimi - statsionar) yozilishi mumkin:
Differensial tenglamalar sistemasini yechish uchun Eylerning sonli usulidan foydalanish mumkin.
4-rasm. Ideal siqib chiqarish reaktorida komponentlar konsentratsiyalarining kantakt vaqtiga bog„liq holda o`zgarishi
5-rasm. Ideal siqib chiqarish reaktorida temperaturaning kantakt vaqtiga bog„liq holda o`zgarishi
6-rasm. Ideal siqib chiqarish reaktorida o`tish darajasining kantakt vaqtiga bog„liqligi
Xulosa Kimyoviy kinetika fizik kimyoning kimyoviy reaksiya tezligini o‘rganuvchi bo‘limidir.
Kimyoviy reaktorlarni o‘rganish, shu reaktor jarayonini tashkil qiluvchi «elementar» jarayonlar matematik modellari asosida amalga oshiriladi, ya’ni, blok prinsipi qo‘llaniladi:
Birinchidan, mikrokinetika o‘rganiladi, ya’ni kimyoviy kinetika tezligi o‘rganiladi;
Ikkinchidan, gidrodinamika o‘rganiladi, ya’ni, oqimlar tuzilishi o‘rganiladi; uchinchidan, issiqlik-modda-almashinuv jarayoni o‘rganiladi va boshqalar.
Kimyoviy jarayon mikrokinetikasini o‘rganish, shu jarayon kimyoviy reaksiya tezligi to‘g‘risida ma’lumotni, ya’ni, vaqt va xajm birligida qancha modda xosil bo‘lganligini aniqlashni hisobga oladi