Kimyoviy texnologiya

(Javob: )
3. 300K da 7·10^-3 kg azot (u ideal gaz deb hisoblanadi) bosimi 50562,5 Pa dan 303975 Pa gacha oshirilganda termodinamik potensiali qanday o‘zgaradi?
(Javob:1130 J/kmol)
4. reaksiyasida ishtirok etayotgan moddalarning standart sharoitdagi va qiymatlarini 8-jadvaldan olib, sistemaning izobar potensialini aniqlang.
(Javob: -1742,9 kJ/mol)
5. Quyidagi reaksiya: da ishtirok etayotgan moddalarning va qiymatlarini 8-jadvaldan olib, reaksiyaning 298 K dagi standart termodinamik potensialini hisoblang.
(Javob: 64,5·10⁶ J/kmol).


AMALIY MASHG‘ULOT - 4

Mavzu: Fazaviy muvozanat va fazalar qoidasiga doir masalalar yechish.

Bir komponentli sistemalarda fazalar muvozanatining qanday omillarga bog‘liqligi Klayperon-Klayzius tenglamasi asosida o‘rganiladi:

(7.1)
bunda, muvozanat sharoitidagi fazalar o‘zgarishi (bug‘lanish, suyuqlanish, sublimatlanish, allotropik shakl o‘zgarish) entalpiyasi;
harorati;
bug‘ bosimining haroratga bog‘liqlik ifodasi;
muvozanat holatidagi fazalarning molyar hajmlari orasidagi ayirma.
Bug‘lanish va sublimatlanish jarayonlari uchun bu tenglamadigi o‘rniga molyar hajmlar ayirmasi qo‘yilsa, (7.1) formula quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi:
(7.2)
Kritik haroratdan yuqori haroratda > yoki bo‘lgani uchun - ~ kabi yoziladi.
Masalan, 1 mol suv kritik qaynash haroratidan yuqori haroratda 22400 ml hajmni egallaydi. SHuning uchun deb olinadi.
SHuni hisobga olib, (7.2) formula quyidagicha ifodalanadi:
(7.3)
Agar haroratga bog‘liq bo‘lmaydi deb, (7.2) integrallansa, ning va bilan bog‘liqligini ifodalovchi quyidagi formula hosil bo‘ladi:
(7.4)
Sublimatlanish, suyuqlanish va bug‘lanish issiqliklari fazalar diagrammasining uchala euqtasida quyidagi tenglama bilan ifodalanadi:
(7.5)
Ko‘pgina moddalarning normal qaynash haroratidagi bug‘lanish issiqligi Truton formulasidan taqriban hisoblanadi:
yoki (7.6),
bu erda, - moddalarning norma qaynash harorati.
YOki aniqroq qilib Kistyakovskiy tenglamasi asosida hisoblanishi mumkin:
(7.7),
bunda, normal bosimdagi qaynash harorati (K bo‘yicha).
Bug‘lanish issiqlignining haroratga bog‘liqligi Kirxgof tenglamasi asosida hisoblanadi.
yoki (7.8)
bunda muvozanat holatidagi fazalarning issiqlik sig‘imi orasidagi ayirma;
integrallanish doimiysi.
deb faraz qilinsa, (7.2) va (7.8) formulalarini integralab quyidagi tenglama hosil qilinadi:
(7.9)
(7.8) formuladagi va qiymatlari berilganda integrallanish doimiysi ni aniqlash mumkin. So‘ngra va ma’lum bo‘lsa (7.9) formuladan qiymatini ham hisoblash mumkin.