O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI ISLIM KARIMOV NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT TAXNIKA UNIVERSITETI OLMALIQ FILIALI
“KIMYOVIY TEXNOLOGIYA” KAFEDRASI
TEXNIK TIZIMLARIDA AXBOROT TEXNOLOGIYASI FANIDAN
MUSTAQIL ISHI.
BAJARDI; ABABKIROVA MARJONA
QABUL QILDI ;SULAYMONOVA DILDORA.
Mavzu; Axborotlashtirish to’g’risidagi qonunning maqsadi.
Informatika 60-yillarda Frantsiyada elektron xisoblash mashinalari yordamida axborotni qayta ishlash bilan shuѓullanuvchi sohani ifodalovchi atama sifatida yuzaga keldi. Informatika atamasi lotincha informatic so’zidan kelib chiqqan bo’lib, tushuntirish, xabar qilish bayon etish ma’nolarini anglatadi. Frantsuzcha informatique (informatika) suzi axborot avtomatikasi yoki axborotni avtomatik qayta ishlash ma’nosini anglatadi. Ingliz tilida suzlashuvchi mamlakatlarda bu atamaga Computer science (kompyuter texnikasi haqidagi fan) sinonimi mos keladi.
Informatika kompyuter texnikasi rivojlanishi tufayli yuzaga keldi, unga asoslanadi va usiz mavjud bula olmaydi. Kibernetika kompyuter texnikasining barcha yutukdaridan unumli foydalansa xam, lekin ob’ektlarni boshkarishning turli modellarini yaratgan xolda uzicha rivojlanaveradi. Kibernetika va informatika tashkiliy jihatdan bir-biriga juda uxshash bulsa xam, lekin:
kibernetika esa — ob’ektlar modellarining kontseptsiyalarini ishlab chiqish va kurishda xususan axborotlardan keng foydalanishi jixatidan farklanadi.
Informatika keng ma’noda insoniyat faoliyatining barcha sohalarida asosan kompyuterlar va telekommunikatsiya aloqa vositalari yordamida axborotni qayta ishlashi bilan borliq fan, texnika va ishlab chikarishning xilma-xil tarmoklari birligini uzida namoyon etadi.
AXBOROTLASHTIRISH NIMA.
Axborotlashtirish (ingliz tilidan „Informatization“) — bu koʻp maʼnoli atama boʻlib, ilgʻor axborot texnologiyalari yordamida jamiyatda axborotdan foydalanish samaradorligini oshirish jarayonida[1], shuningdek, jamiyatning rivojlanishi va axborot jamiyatiga aylanishi jarayonida va postindustrial jamiyatning rivojlanishida asosiy omil hisoblanadi .Shuningdek yuridik va jismoniy shaxslarning axborotga bo‘lgan ehtiyojlarini qondirish uchun axborot resurslari, axborot texnologiyalari hamda axborot tizimlaridan foydalangan holda sharoit yaratishning tashkiliy ijtimoiy-iqtisodiy va ilmiy-texnikaviy jarayoni .
AXBOROTLASHTIRISH JARAYONI
Axborotlashtirish — yuridik va jismoniy shaxslarning axborotga bo‘lgan ehtiyojlarin qondirish uchun axborot resurslari, axborot texnologiyalari hamda axborot tizimlaridan foydalangan holda sharoit yaratishning tashkiliy ijtimoiy-iqtisodiy va ilmiy-texnikaviy jarayoni
Axborot resurslari ulardan erkin foydalanish toifalari bo‘yicha hamma erkin foydalanishi mumkin bo‘lgan axborot resurslariga va erkin foydalanilishi cheklab qo‘yilgan axborot resurslariga bo‘linadi.
Cheklanmagan doiradagi foydalanuvchilar uchun mo‘ljallangan axborot resurslari hamma erkin foydalanishi mumkin bo‘lgan axborot resurslaridir.
Davlat sirlari to‘g‘risidagi axborotni va maxfiy axborotni yoki erkin foydalanilishi axborot resurslarining mulkdorlari tomonidan cheklab qo‘yilgan axborotni o‘z ichiga olgan axborot resurslari erkin foydalanilishi cheklab qo‘yilgan axborot resurslariga kiradi.