Kokanduni uz
Yüklə 15,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.
kokanduni.uz ayollari, rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, 2,3 baravar ko‘paygan. «Ayni paytda ayollarning oliy ta’lim darajasi kasbiy mashg‘ulligiga mos kelmaydi, – deb yozadi D. Bobojonova, – Shu narsa kishini ranjitadiki, ayollarning kam malakali yoki malakasiz mehnat bilan mashg‘ulligi erkaklarga nisbatan ortiq. Respublika sanoati, qurilishi, qishloq xo‘jaligida qo‘l mehnati bilan band bo‘lgan ayollar ulushi sobiq Ittifoqdagi o‘rtacha darajadan yuqori bo‘lgan. Respublika sanoatida qo‘l mehnatining salmog‘i 35,3 % bo‘lgani holda, ayollar orasida 42,5 %ni tashkil qilgan. Akademik M.Sharifxo‘jaev yozganidek,«totalitar dunyo «bozori»dan bizga boqimandalik va taqsimotga asoslangan iqtisodiy «qadriyat» meros qoldi. Odamlar ongi, dunyoqarashi, ko‘nikmalari mutlaqo buzib yuborildi, shaxssizlik holati butun jamiyatning illatiga aylandi. Ko mmunistik mafkura bu borada o‘z manqurt siyosatining samarasiga to‘la erishgan edi». Fuqarolik jamiyatini rivojlantirish davrida O‘zbekiston xotin -qizlarining ijtimoiy- siyosiy, iqtisodiy va ma’naviy -madaniy hayotdagi ishtirokini kengaytirish bo‘yicha tarixiy ahamiyatga molik o‘zgarishlar amalga oshirildi. Birinchidan, ayollar ijtimoiy- iqtisodiy faolligini ta’minlashning huquqiynormativ bazasi shakllantirildi; Ikkinchidan, ayollarning iqtisodiy va ma’naviy -madaniy hayotdagi ishtirokini ta’minlaydigan i jtimoiy tizim tashkil qilindi; Uchinchidan, jamiyatda ayollarning ijtimoiy-iqtisodiy hayotda faol ishtirok qilishi uchun demokratik qadriyatlarni qo‘llab - quvvatlovchi ijtimoiy va ma’naviy Ushbu o‘zgarishlarning ijtimoiy -falsafiy mohiyatini ochib berish, ayollarning ijtimoiy- iqtisodiy faolligini yanada oshirish yo‘llarini aniqlash muhim masaladir.Ta’kidlash joizki, mamlakatda ayollar tadbirkorligini, ijtimoiy-iqtisodiy faolligini yuksaltirishga oid bir qator tadbirlarni ama lga oshirayotgan siyosiy partiyalar bo‘lsada, ularning ko‘lami, salmog‘i va a yollarning siyosiy madaniyatini yuksaltirishga ta’siri hali davr talablari darajasida emas. Hozirgi davrda siyosiy partiyalar faoliyatida qatnashayotgan ayollar 40-44 % ini tashkil etadi. Hozirgi zamon ilm- fanida «faoliyat», «faollik», «ijtimoiy faollik» tushunchalari keng qo‘llaniladi. Aslida, ushbu tushunchalar negizida insonning yon -atrofga, ijtimoiy munosabatlarga, olamni anglashga oid tajribasi, ya’ni faoliyati yotadi. Demak, «ijtimoiy faollik» tushunchasi «faoliyat» va «amaliyot» tushu nchalari bilan bevosita bog‘liq, hatto genezisi va etimologiyasi nuqtai nazaridan ulardan kelib chiqadi. Hukumatimiz tomonidan tadbirkorlik va xususiy biznesni rivojlantirish, mustahkamlashga, shuningdek ularni huquqiy jihatdan har tomonl ama qo‘llabquvvatlashga alohida e’tibor qaratilmoqda. Hozirgi kunda dunyoning 16 mamlakatida O‘zbekistonning biznes elchilari tayinlangan. Tarixiy taraqqiyotga nazar solsak, yurtimiz tarixida tadbirkorlik qadim zamonlardan buyon alohida o‘rin egallab kegan. Jumladan, O‘rta Osiyo ayollarining qadimgi tarixiy davrlardagi ijtimoiy mavqei va ularning hayot tarzi haqidagi ba’zi bir ma’lumotlar qadimgi yunon tarixchisi Gerod otning “Tarix”, Strabonning “Geografiya”, Abu Rayhon Beruniyning “O‘tmish xalqlardan qolgan yodgorliklar”, Mahmud Qoshg‘ariyning “Devoni lug‘otut turk” asarlarida uchratish mumkin. Ayollar tadbirkorligini qo‘llab -quvvatlash borasida mamlakatimizda ti zimli tadbirlar amalga oshirilmoqda. Jumladan, O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot va sanoat vazirligi huzurida kichik biznes va tadbirkorlikni rivojlantirish agentligi faoliyatini tashkil etish to‘g‘risida Prezident qarori 13.08.2019 -yilda qabul qilindi. |