944
www.
kokanduni.uz
ONA TILI VA O‘QISH SAVODXONLIGI DARSLARIDA TARIXIY HIKOYALARNI
O‘RGANISH
Amikulova Zebuniso Mustafakulovna
filologiya fanlari bo‘yicha PhD
Termiz davlat universiteti
Annotasiya:
Ushbu maqolada o‘qish darslarida tarixiy mavzudagi asarlarmi o‘rganish
metodikasi o‘rganib chiqilgan, va bunda dars jarayonida foydalanilgan innovatsion
texnoogiyalar haqida ma‘lumotlar berilgan.
Kalit so‘zlar:
o‘qish da
rslari, tarixiy asarlar,hikoya, afsona, Jaloliddin Manguberdi,,
innovatsion texnologiyalar.
Har qaysi xalqning ona tili va adabiyoti uning milliy ruhi va o‘zligining, madaniy
-
ma’rifiy
olami, milliy g‘oyasining asosi hisoblanadi. Ma’rifatparvar bobomiz Abdu
lla Avloniyning
“Har
bi
r millatning borlig‘ini ko‘rsatadurgan oyinai hayoti til va adabiyotidur. Milliy tilni yo‘qotmak
–
millatning ruhini yo‘qatmakdur” degan hikmatli so‘zlari ham bu fikrni yaqqol tasdiqlaydi.
Muhtaram birinchi prezidentimiz alohida t
a’kidlaganlaridek: «Barchamizga ayon bo‘lishi
kerakki, qayerdaki beparvolik va loqaydlik hukm sursa, eng dolzarb masalalar
o‘zboshimchalikka tashlab qo‘yilsa, o‘sha yerda ma’naviyat eng ojiz va zaif nuqtaga
aylanadi. Va aksincha, qayerda hushyorlik va jonkuyarlik, yuksak aql-idrok va tafakkur
hukmron bo‘lsa, o‘sha yerda ma’naviyat qudratli kuchga aylanadi»
Shu o‘rinda muhtaram Prezidentimiz Sh.M. Mirziyoyevning quyidagi fikrlari beixtiyor
yo‘dga :tushadi. “Biz ta`lim
-tarbiya sohasida olib borayotgan ishlarimizni yanada
kuchaytirmogi`miz va bunda bir qator cora-
tadbirlarni rejalashtirmog`imiz darkor.”
O‘
zbek tili va adabiyotining har tomonlama taraqqiy topishi va adabiy til sifatida
maydonga chiqishida qadimiy turkiy til hiss
a qo‘shganini alohida ta’kidlash tabiiydir. Shu
borada Mahmud Qoshg‘ariy, Yusuf Хоs Hojib, Аhмаd Yugnakiy, Аtоiy, Sakkokiy, Lutfiy k
abi
ilmu fan va adabiyot namoyandalarining xizmati va qoldirgan merosi muhim o‘rin
egallaganini qayd etish joiz.
Go‘zal yurt
imiz bugungi yo
rug‘kunlarga erishishi xalqimizning tinch va osoyishta
yashashlari uchun ko‘plab ajdodlarimiz dushmanlarga qarshi mar
d
о
navor kurashganlar,
qahramonliklar ko‘rsatganlar: To‘maris, Shiroq, Jaloliddin Manguberdi, Amir Temur, Alisher
Navoiy kabi ajdodlarimizn
ing ko‘rsatgan jasoratlari shular jumlasidandir. Ular o‘z
qahramonliklari bilan xalqimiz qalbida bir umrga o‘chmas iz
qoldirganlar. Shunday
ulug‘ajdodlarimizning avlodi ekanlimizni kelgusi avlod ongiga singdirish, shunday
ulug‘ajdodlarga munosib avlod bo‘lishni, shuningdek, ulug‘ajdodlarimizning ko‘rsatgan
qahromonliklari, bizga qoldirgan ma’naviy boyliklari va ularning
mardligi, jasurligi,
xalqparvarligi va shu kabi insoniy fazilatlaridan yosh avlod qalbida cheksiz faxr-iftixor
tuyg`ularni uyg`otish maqsadida yurtimizda har bir vatanparvar ajdodlarimizga
ko‘rsatilayotgan hurmat, ehtirom ulug‘ajdodlarimizning qilgan mehna
tlarini zoye
ketmasligiga va ularning nomini abadiylashtirishga xizmat qilmoqda. Jumladan,
ulug‘ajdodlarimiz hayotidan hikoy
a qiluvchi film
lar yaratilmoqda, ular ko‘rsatgan jasoratlarni
madh etuvchi kuy va qo‘shiqlar yangramoqda, ular nomini abadiylashtirish maqsadida ko‘cha
va xiyabonlarga ularning nomi berilmoqda va yuksak unvon va ko‘krak nishonlarga ham
xalqparvar ajdodlarimiz nomi berilmoqda.
O‘sib kelayotgan yosh avlodni ajdodlarga hurmat ehtirom ruhida tarbiyalab voyaga
yetkazish maqsadida boshlang`
ich sinf darsliklarida ulug‘ajdodlarimiz hayoti, ko‘rsatgan
jasoratlari va qahramonliklarini madh etuvchi hikoyalar talaygina. Jumladan, boshlang`ich
3-
sinf o‘qish darsligida ulug‘bobokolonimiz Jaloliddin Munguberdi hayoti haqidagi hikoya o‘z
|