Kokanduni uz

 
 
Hasanova Mohinur Qo‘qon universiteti
 
Xorijiy til va adabiyoti yo‘nalishi talabisi,
 
Mamaziyayev Olloberdi 
Qo‘qon universiteti dotsenti, f.f.n.
 
 
Annotatsiya. 
Hozirgi kunda chet tillarin
i o‘rganish juda dolzarb
masala bo‘lib kelmoqda. 
Dunyo davlatlari asta-sekinlik bilan ingliz tilini o
‘rganishga e’tibor qaratmoqda.
 
Ushbu 
maqolada chet tili, xususan, ingliz tili va boshqa tillarni tez va oson o‘rganishning bir necha 
samarali usullari haqida fikr yuritiladi.
Kal
it so‘zlar: 
chet tili, o‘rganish usullari, takrorlash, til muhiti, lug‘atlar, grammatik 
qoidalar, og‘zaki nutq, TOEFL, IELTS, CEFR sertifikati, Duolingo ilovasi, AccellaStudy, Busuu 
ilovasi, Memrise. 
Til o‘rga
nish kishidan uzoq sabr-matonat talab qiladigan mashaqqatli jarayondir. 
Bugungi kunda mamlakatimizda chet tillari, 
xususan, ingliz tili o‘rganishga bo‘lgan e’tibor 
kuchaymoqda. Darhaqiqat, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2021
-yil 19-
maydagi 
“Xorijiy tillarni o‘rganishni ommalashtirishni
samarali tashkil etish chora-tadbirlari 
to‘g‘risida”gi 312
-sonli qa
roriga asosan boshlang‘ich sinflardanoq ingliz tilini o‘rganish joriy 
etildi. [1;45] Zamon talabi o‘laroq, ko‘pchilik yoshlar o‘z diqqat
-
e’
tiborlarini tilni tez va oson 
o‘rganishga qaratmoqdalar. Ko‘plab yangi til o‘rganuvchilar chet tilini qanday tartib
da 
o‘rganish va qanday uslublarini qo‘llash samarali bo‘lishi haqida bilishmaydi. Chet tilini qisqa 
muddatda ravon o‘rganish uchun quyidagi usullarni qo‘llash foydadan xoli bo‘lmaydi deb 
t
a’kidlanadi:
1.O‘ziga ishonchni oshirish.
Chet tilini o‘rganishni maqsad qildingizmi, aslo qo‘rqmang. O‘z imkoniyatlaringizga 
ishoning. Uzundan-uzoq grammatik qoidalar-
u, lug`atlar yodlashdan qo‘rqmang. Siz b
uni 
uddalaysiz. 
2.Aniq bir maqsad sari harakatlanish. 
Agar tilni nima maqsadda o‘rganayotganingizni aniqlab olsangiz, uni o‘zlashtirish 
osonroq bo‘ladi ya’ni kimdir yaxshi o‘qib universitetga kirmoqchi, kimdir esa TOEFL, IELTS 
yoki CEFR sertifikatlarini olmoqchi, yana 
kimdir chet tilini o‘rganib, o‘z 
kariyerasini 
rivojlantirmoqchidir. Albatta o‘z oldingizga maqsad qo‘
ying va uni ortidan boring. 
3.Lug‘atlar va grammatik qoidalar yod olish.
Hech bir tilni lug‘at yodlamasdan o‘rganib bo‘lmaganidek, grammatik 
qoidalarsiz ham 
mukammal darajaga yetib bo‘lmay
di. Balki bular zerikarli tuyular ammo siz ularni turli xil 
o‘yinlar
yoki yoqimli mashg‘ulotlar bilan bog‘lab o‘rgansangiz bundan rohatlanishingiz 
tabiiydir. 
4.Turli til o‘rgatuvchi dastur va saytlardan foydal
anish. 
Hozirda ijtimoiy tarmoqlarda turli xilda
gi til o‘rgatuvchi sayt, dasturlar mavjud. Misol 
tariqasida, “ Hello
Talk”, “Duolingo” yoki “15 tilda o‘qitish” ilovalarini aytishimiz mumkin. 
Ulardan oqilona foydalanilsa albatta o‘z samarasini ko‘rsatadi.
5.Takrorlash. 
A
bu Rayhon Beruniy “ Bilim qaytarish va takrorlash mevasidir” deb ta’kidlagan. Zero, 
o‘qib, yod olgan 
narsalarimizni takrorlamas ekanmiz, ular uzoq muddat xotiramizda saqlanib 
qolmaydi. Yangi so’zlarni audio ko’rinishida, uyali aloqa vositalar
i hamda zamonaviy gajetlar 
yordamida mutazam ti
nglash orqali lug’at boyligini oshirib borishga samarali tarzda 
erishishimiz mumkin.
6.
Til o‘rganishni hobbiyga aylantirib olish.

---

964