Kokanduni uz
Yüklə 15,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.
kokanduni.uz Masalan, pandemiya davrida aynan kommunikatsiya texnologiyalari yordamida barcha sohalar o‘z faoliyatini davom ettirdi. Turli davlatlar ta’lim tizimlari masofaviy ta’limga tayangan holda vaziyatdan katta yo‘qotishlarsiz chiqish choralarini ko‘ra boshladi. Masalan, Xitoyda qisqa muddat ichida maktab o‘quvchilarini bepul o‘quv materiallari bilan ta’minlaydigan platforma ishga tushirildi. Frantsiyada “Mening sinfim uyda” platformasi orqali o‘quvchilarga masofaviy kurslarda ta’lim olish imkoniyati yaratildi. Yurtimizda ham pandemiya davrida qisqa muddat ichida o‘quvchilar uchun onlayn ta’lim tizimi yo‘lga qo‘yildi. Xalq ta’limi vazirligi “Onlayn maktab” loyihasini joriy etdi. E’tiborli jihati - yangi “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonunga masofaviy ta’lim haqida modda kiritildi. Mazkur qonunning 16- moddasiga ko‘ra, masofaviy ta’lim o‘quv rejalari va dasturlariga muvofi q ta’lim oluvchilar zarur bilim, malaka va ko‘nikmalarni axborot - kommunikatsiya texnologiyalaridan hamda internetdan foydalangan holda masofadan turib olish imkoniyatiga ega bo‘ldilar. Endilikda, masofaviy ta’limni tashkil etish tartibini O‘zbekiston hukum ati belgilaydi. Aslida, masofaviy ta’lim uzoq tarixga ega. U 1728 yilga borib taqaladi, o‘shanda Bostonlik o‘qituvchi Kaleb Fillips o‘z o‘quvchilariga qisqa darslarni pochta orqali yuborgan. 1840- yillarning boshida Internet paydo bo‘lishidan ancha oldin, britaniyalik pedagog Isaak Pitman an’anaviy pochta va boshqa ijodiy vositalar yordamida sirtqi kurslarda stenografiya darslarini bergan. Va 1930-yillarda 25 dan ortiq davlat kengashlari, 200 ta maktab tizimlari va bir nechta kollej va universitetlar o‘zlar ining radio-eshittirish dasturlarini taklif qilishni boshlagan. Masofaviy ta’lim 20 - asrning oxirida yanada ilg‘or texnologiyalar va aloqa turlari paydo bo‘lishi bilan qadri osha boshladi. Biroq, faqat 2000- yillarning boshlarida Internet paydo bo‘lishi bilan masofaviy ta’lim dasturlarining vujudga kelishi va mashhurligi keskin oshdi. Internet va kompyuterlar masofaviy ta’limni tez, arzon va qulay qildi. Bugungi kunda har bir ta’lim darajasida masofaviy ta’lim dasturlariga ro‘yxatdan o‘tish odatiy holdir va bular asosiy savodxonlikdan doktorlik dasturlariga qadar barcha ta’lim darajalarida mavjud. 1996 yilda Jons xalqar o universiteti akkreditatsiyadan o‘tib, onlayn format dasturini to‘liq ishga tushirgan birinchi oliy o‘quv yurtiga aylandi. Keyingi yillard a kollej va universitetlarning aksariyati tezda bu ta’lim turiga moslashishdi. Dunyoning Garvard va Stenford kabi nufuzli universitetlari endi o‘z talabalari uchun to‘liq onlayn formatda masofaviy ta’lim dasturlarini taklif qi lmoqdalar. Internet orqali onlayn ta’lim olish endi odatiy holdir. Masofaviy ta’lim mavjudligi va qulayligi tufayli dunyo bo‘ylab ko‘plab odaml ar orasida ta’lim - ta’lim olishning afzal usuliga aylandi. Ta’lim formati texnologiyadan foydalanish orqali an’a naviydan farq qilsa- da, ta’lim missiyasi va akademik standartlar an’anaviy ta’lim bilan bir xil: sifatli ta’lim berish. Masofaviy ta’lim juda qulay. Barcha ma’lumotlar va o‘quv materiallarni bir joyda to‘plash orqali disklar va boshqa axborot tashuvchi vositalardan foydalanishni istisno qilish mumkin. Bunday yondashuv ta’limni osonlashtiradi va ma’lumotlarni yo‘qotish ehtimolini kamaytiradi. Shuningdek, masofaviy kurslar nafaqat shaxsiy kompyuterlar, balki smartfonlar va boshqa qurilmalar orqali ham amalga oshirilishi mumkin. Foydalanishdagi katta imkoniyatlar o‘quv jarayonini sezilarli darajada osonlashtiradi. An’anaviy ta’lim haqida so‘z ketga nda, uy- joy ijarasi, yo‘l harajatlarini hisobga olish kerak. Masofaviy ta’lim bu muammolarni minimal harajatlar b ilan hal qiladi. Eng muhimi |