Kompressorlar reja: Asosiy tushunchalar

7.3-rasm.

P

V

7.4-rasm.

7.3-rasmda uch bosqichli porshenli kompressorning sxema­si, 7.4-rasmda esa undan sodir bo`ladigan protsessning RV diagrammasi ko`rsatilgan.

Gaz 0-1 protsessida past bosimli tsilindr TS₁ ga so`rilib, 1-2 politropa bo`yicha R₂ bosimgacha siqiladi va sovitkich S₁ ga o`tadi.

Gaz sovitkichda o`zgarmas bosimda dastlabki temperaturasi t<sub>1</sub> gacha sovitilib, ikkinchi bosqich TS<sub>2</sub> ga beriladi va bu erda politropa 2-3 bo`yicha R₃ bosimgacha siqiladi. Siqilgan bosqich TS₂ da gaz politropa 2-3 bo`yicha R<sub>3</sub> bosimgacha siqiladi. Siqilgan gaz sovitkich S<sub>2</sub> ga o`tadi va t₁ temperaturagacha soviydi. Uchinchi bosqich TS₂ da gaz politropa 3-4 bo`yicha oxirgi bosimgacha siqiladi. So`ngra sovitkich S₂ ga va undan iste`molchiga o`tadi.

Ko`p bosqichli kompressorning har bir keyingi bosqichida tsi­lindrdagi gazning siqilishdan oldingi temperaturasi dastlabki temperaturasi t bilan bir xil bo`ladi,siqilgandan keyingi tempera­turasi esa kompressor moyining o`z o`zidan alangalanish temperaturasidan oshmaydi.

Ko`p bosqichli siqish natijasida qoldiq hajmning kompressor ishiga salbiy ta`siri kamayadi: Gazni siqishga sarflanadigan ish shtrixlangan yuza kattaligi qadar kamayadi, chunki bir bosqichli siqishda politropa 1-2 chiziq 1-2-5 bo`yicha nuqta 5 ga qadar davom etgan bo`lur edi. Gaz bo`yicha izotermik siqilganda eng kam ish sarflangan bo`lur edi. Siqish bosqichlari sonini ko`paytirish siqish protsessini izotermik protsessga ancha yaqinlashtiradi. Lekin bosqichlari sonini ko`paytirish siqish protses­sini izotermik protsessga ancha yaqinlashtiradi. Lekin shu bilan bir­ga kompressorning konstruktsiyasi murakkablashadi, mexanikaviy va gidravlik isroflar ko`payadi.

Gazni tsilindrda siqishda va uni oraliq sovitkichda sovitishda olinadigan issiqlik miqdori ma`lum formulalar orqali topiladi:

(7. 5)

(7. 6)
Kompressor valida sarflanadigan samarali quvvat quyidagiga teng:

(7. 7)
bu erda: G -kompressor unumdorligi, kg/s;

l - bir bosqichli 1 kg gazni siqishga sarflanadigan nazariy ish

miqdori, j/kg;

m - kompressor bosqichlari soni;

- mexanik f.i.k.