Kompyuter geometriyasi va grafikasi”

Obyekt (Object) guruhi asboblari.
Uchta asbobdan tashkil topgan bulib ular quyidagilar: Ko’pburchak (Polygon), Spiral (Spiral), Korrdinat qo’goz (Graph Paper)
Ko’pburchakning asbobi (Polygon)
Ko’pburchakni tomonlari berilgan geometrik obyekt deb tuchinilsa bo’ladi. Ko’pburchak turlaridan biri yulduzcha xisoblanadi,uning uchlari qavariq ko’pburchak ishiga joylashgan va maydonni kesib utib tutashtirilgan tomaonlardan iborat figura bo’ladi.
Ko’pburchaklarni chizish tepada keltirilganlardan farqi yoq.
Agarda bilan birgalikda chizilsa to’gri ko’pburchak chiziladi yani hamma tomonlari neng bo’lgan ko’pburchak.
Parametrlarini o’zgartirich uchun Obyektning Xossalaridan (Object Properties) foydalaniladi.
Ko’pburchaklarni chizganda (Polygon) tanlaniladi va ushlari,tomonlari soni ko’rsatiladi. Ung tomonda joylashgan oynada obyektning qanday ko’rinichtaligi ko’rsatiladi.

U shlarining qanaqa ko’rinichda bulichi keratligini (Sharpness) yordamida beriladi, yani obyektning tomonlari qancha ko’p bo’lsa ushlari uchqir bo’ladi. Ko’pburchak (Polygon) va Yulduz (Star) turlaridan birini tanlash uchun ko’rsatgich berilgan. Bu ko’rsatgichlar asboblar panelida Xossa (Property Bar) berilgan bo’ladi.
Bu erda shuni nazarda tutish kerakki dasturda asboblar paneli dagi (Polygon Tool) ko’pburchalar parametrida ko’pburchakning yana bir turi yulduz ko’pburchak (Polygon as Star) ham mavjud.
Spiral asbobi (Spiral)
Spiral asbobi (Spiral) asosan belgili radiusga va uramga ega geometrik obyektlarni chizashga muljallangan. Bu asbob bilan ishlash to’griturtburchaklarni chizishga o`xshaydi. Bu erda spiral turini simmetrik (Symmetrical) va logarifmli (Logarithmic) turining bittasini tanlash kerak. Eni va uzunligi teng bo’lgan spirallar tugmasini bosib turib chiziladi. Spiral parametrlarini (Property Bar) o’zgartirsa bo’ladi.
Koordinata qogozi (Graph Paper)
K oordinata qogozi (Graph Paper) yordamida oldindan berilgan parametrlar bilan katakcha quruladi. Bu katakchalarni grafiklar,diagrammalar chizganda foydalansa bo’ladi. Katakcha chizish yoqaridagi asboblarga uqchach bo’ladi, masalan to’griturtburchak bilan ishlaganga uqchaydi. Faqat bitta farqi katakcha o’lchami bo’ladi. U Koordinat qogoz asbobi (Graph Paper Tool) va dialog oyna Parametrlar (Options) orqali amalga oshiriladi.. Katakchalar soni eniga (Number of cells wide) eniga nechta katakch, katakchlar soni boyiga (Number of cells high) esa bo`yiga nechta katakch joylashtirishni ko’rsatadi. Agarda kvadrat shakldagi katakcha kerak bo’lsa u holda tugmasi bilan birgalikda ishlatiladi. Parametrlarini esa Xossalar (Property Bar) o’zgartirsa bo’ladi. Egri chiziqlar guruhi asboblari (Curve) Egri chiziqlar guruhi (Curve) asboblar paneli : Chizish,(Freehand), Bezie (Bezier), Pero (Natural Pen), Ulchovli chiziq (Dimension), boglovchi chiziqlar(Connector Line) и boglagich (Connector) iborat.
Chizish asbobi (Freehand)
C hizish (Freehand) asbobi asosan hoxlagan turdagi chiziqlarni chizishga muljallangan Вu asbob yordamida chizilganda avtomatik ravishta tayanich nuqtalari tanlangan vektor konturi payda bo’ladi. Kontur chizilghandan keyin konturni muharrirlashga bo’ladi. Bu asbob bilan chilganda mos chiziq qalinligi va rangi tanlanadi. Haqlagan paytda chizilgan chiziqni davom etib chizishga bo’ladi,buning uchun kursor chiziqning oxirgi nuqtasuga keltiriladi va kursor ko’rinichi o`zgaradi shu paytda sichqoncha bilan chiziqni davom ettirsa bo’ladi. Chizish (Freehand) asbobi bilan asosan to’gri chiziq chiziladi uning uchun dastlabki va oxirgi nuqtalar ko’rsatilsa bos.
Imitatsia asbobi (Artistic Media)
Immitatsia (Artistic Media) asbobi rastr grafikasiga tegishli asboblardan biri bulib hisoblanadi. CorelDRAW dasturi ham bu asbobga ega.Bu asbob shtamp ko’rinishidagi peroga uxshaydi. Immitatsia asbobining qiyidagi turlari mavjud.
• Образец (Preset) rejimi tayior formadagi namunalardan qalinligi o`zgaradigan obyektlar chizish Bu rejim obyektlarni figurali shtrixlar bilan shizadi.
• Кисть (Brush) rejimi har xil murakkab shakldagi formalarni va matnlarni boyashda ishlatuiladi.
• Распылитель объектов (Object Sprayer) rejimi har xil grafik elementlarni traektorya boyicha metodlardan foydalanib joylashtiradi Bu rejim asosan murrakab romlar ,girlayndlar,va h. yagatishda ishlatiladi.
• Каллиграфия (Calligraphic) rejimi pero erdamida qiya ko’rinishdagi obyektlarni chizishda ishlatiladi.
• Нажим (Pressure) rejimi har xil shtrixlarni yoartishda ishlatiladi.