2.7-rasm. “BINOKOR” MChJ ning 2011-2013-yillardagi aylanma mablag‟larining aylanishi holati tahlili diagrammasi
2.5-jadval.
“BINOKOR” MChJ ning 2011-2013-yillardagi asosiy vositalarning holati
ko„rsatkichlari tahlili
№
1
2
3
Ko‗rsatkichlar
Asosiy vositalarning boshlang'ich qiymati
Eskirish summasi
Asosiy vositalarning
2011-yil
181448.74
26311.44
155137.3
2012-yil
245201
35556
209645
2013-yil
854917
206539
648378
Farqi (+,-)
609716
170983
438733
Formula
I shakl 010 satr
I shakl 011 satr
I shakl 012 satr
qoldiq qiymati
2.5-jadval. (davomi)
4
5
6
7
8
9
Mahsulot sotishdan sof tushum
Hisobot davrining sof foydasi
Eskirish darajasi
Yaroqlilik darajasi
Asosiy vositalarning fond samaradorligi
Asosiy vositalarning rentabelligi
3440238.78
127868
0.15
0.85
22.18
0.82
3255251
139424
0.15
0.85
15.53
0.67
7657790
523074
0.24
0.76
11.81
0.81
4402539
383650
0.097
-0.097
-3.72
0.14
II shakl 010 satr
II shakl 270 satr
(010-012) 010 satr
(010-011) 010 satr
4 qator 3 qator
5 qator 3 qator
2.5 -jadvalda korxonaning asosiy vositalarining holati tahlili keltirilgan.Bozor iqtisodiyoti sharoitida korxonalarning asosiy vositalar bilan yetarli darajada ta‘minlanganligini o‗rganish bilan bir qatorda, ularning texnik holatiga ham baho berib boriladi. Asosiy vositalarning texnik holatini ifodalovchi ko‗rsatkichlar bo‗lib quyidagilar hisoblanadi:
- asosiy vositalarning yaroqlilik darajasi; - asosiy vositalarning eskirish darajasi; Bu ko‗rsatkichlar quyidagicha topiladi:
1. yaroqlilik darajasi =
2. eskirish darajasi =
2.8 - rasmdan ko‗rinadiki, 2013 yilda yaroqlilik darajasi tushgan, ammo eskirish darajasi oshgan. Chunki, asosiy vositalarning qoldiq qiymati esa 438733 ga, Eskirish summasi 170983 ga o‗sgan. Asosiy vositalarning boshlang'ich qiymati esa ularga qaraganda ancha ko‗proqqa (609716) o‗sgan. Bu ko‗rsatkichlardan
61
shunday xulosaga kelishimiz mumkin, asosiy vositalarning yaroqlilik darajasi anchagina yuqori hisoblanadi.
Eskirish darajasi Yaroqlilik darajasi
0,85
0,15
2011-yil
0,85
0,15
2012-yil
0,76
0,24
2013-yil
2.8- rasm. “BINOKOR” MChJ ning 2011-2013-yillardagi asosiy vositalarning eskirishi va yaroqlilik holati ko„rsatkichlari tahlili
25
20
15 Asosiy vositalarning fond samaradorligi
10 Asosiy vositalarning rentabelligi
5
0
2011-yil 2012-yil 2013-yil
2.9-rasm. “BINOKOR” MChJ ning 2011-2013-yillardagi asosiy vositalarning holati ko„rsatkichlari tahlili diagrammasi
62
2.6-jadval. “BINOKOR” MChJ ning 2011-2013-yillardagi faoliyatining moliyaviy
tahlili (ming so„mda)
№
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Ko‗rsatkichlar
Mahsulot sotishdan yalpi foyda
Asosiy faoliyatdan ko‗rilgan foyda
Umumxo‗jalik faoliyatidan foyda
Hisobot davrining sof foydasi
Sotish rentabelligi
Asosiy sarmoya rentabelligi
O‗z sarmoyasi rentabelligi
O‗z sarmoyasining o‗zini qoplashi
Asosiy sarmoyani o‗zini qoplashi
2011-yil
475212.78
634512
523456
103173.76
0.14
0.20
0.24
4.22
6.44
2012-yil
494411
393044
334505
139424
0.15
0.20
0.24
4.22
6.44
2013-yil
1382307
1047321
982234
523074
0.18
0.21
0.24
4.19
6.08
Farqi(+,-)
887896
654277
647729
383650
0.03
0.01
0.00
-0.03
-0.36
Formula
II shakl 030 satr
II shakl 100 satr
II shakl 220 satr
II shakl 270 satr
030 satrII sh* 100% 010 satr II sh
270 satr IIsh* 100% 390 satr I sh
270satrII sh * 100% 480 satr (I shakl)
480 satr I sh.* 100% 270 satr II sh.
400 satr I sh.* 100% 270 satr II sh.
4,22 4,21 4,19
0,240,2 0,14
2011-yil
0,24 0,2 0,15
2012-yil
O'z sarmoyasining o'zini qoplashi
O'z sarmoyasi rentabelligi
0,240,21 0,18
2013-yil
2.10-rasm. “BINOKOR” MChJ ning 2011-2013-yillardagi faoliyatining moliyaviy tahlili diagrammasi
2.10 - rasmdan ko‗rinadiki, Asosiy sarmoya rentabelligi, , O‗z sarmoyasi rentabelligi 2011-2012 yillarda bir xil bo‗lib 2013 yilda tushish kuzatilgan. O‗z sarmoyasining o‗zini qoplashi koeffitsienti esa 2012-yilda ham 2013- yilda ham pasaygan. Sotish rentabelligi esa 2012- yilda ham 2013-yilda ham 3% dan ko‗tarilgan, Chunki 2013 yilda asosiy faoliyatdan ko‗rilgan foydaning 654277 ( 266 %) ga va umumxo‗jalik faoliyatidan foyda esa 647729 (293%) ga ko‗paygan. Tekshiruv jarayonlari shuni ko‗rsatadiki, 2012 yilda korxona tomonidan amalga oshirilgan qurilish ishlari yaxshi bo‗lgan. Ammo 2013 yilda qurilishlar o‗tgan yilga nisbatan anchagina ko‗p va serdaromad bo‗lgan. Va korxona 2013-yilda boshqa yillarga nisbatan ancha rivojlanib gullab yashnagan. Lekin korxonaning o‗z sarmoyalarining ulushi sezilarsiz darajada tushganiga qaramasdan ya‘ni 2013 yilda 3% kamayishi bu qurilish korxonasiga deyarli ta‘sir ko‗rsatmagan. Qolgan barcha ko‗rsatkichlar ya‘ni Mahsulot sotishdan yalpi foyda, Asosiy faoliyatdan ko‗rilgan foyda va shuningdek Umumxo‗jalik faoliyatidan olingan foydalar ―BINOKOR‖ MChJ qurilish korxonasining anchagina rivojlanganidan dalolat beradi.
Tahlil asosidagi xulosa o‗rnida quyidagilarni aytishimiz mumkin.
Korxonaning sof foydasi yildan – yilga o‗sib bormoqda, zaxira kapitalining oshib 64
borishi esa korxona imkoniyatlarini yanada kengaytirmoqda. Tashkilotning
qurilish ko‗lami ham kengayib bormoqda. Shuni alohida ta‘kidlash lozimki, qurilish salmog‘ining ortishi ishchi kuchiga bo‗lgan talabni yanada oshiradi. Bu esa ―BINOKOR‖ MChJ qurilish korxonasi kabi minglab yosh korxonalarning mamlakatimizda qo‗llanilayotgan ―O‗zbek modeli‖ ning asosiy tamoyillaridan bo‗lgan aholini ijtimoiy muhofaza qilish kabi ustivor tamoyillarning amalga oshishiga olib keladi.
Dostları ilə paylaş: |