Kreativ fikrlash

15- mavzu Kreativ iqtisodiyot.
1. Iqtisodiyotda kreativ fikrlashni o’rni
2. Iqtisodiyot tarmoqlarida kreativ g’oyalarni yaratish va ularni pulga aylantirish g’oyalarni
3.Eng daromadgir sohalar 100 taligi


Kreativ iqtisodiyot: bu nima va u qaerdan paydo bo'lgan?
Globallashuv va yangi iqtisodiyot (bilimlar iqtisodiyoti) “ijodiy iqtisodiyot” deb ataladigan shaklning paydo bo‘lishi va rivojlanishi uchun zarur shart-sharoitlarni yaratdi. Gap insonning ijodiy yoki ijodiy salohiyatiga, uning ko‘nikma va iste’dodiga asoslangan, zamonaviy texnologik platforma va bilimlar bazasiga asoslangan va buning natijasida iqtisodiy o‘sish sur’atlarini tezlashtirishga salmoqli hissa qo‘shishi mumkin bo‘lgan iqtisodiyot haqida bormoqda.
Kreativ iqtisodiyotning eng yorqin misollaridan biri sifatida odatda e-bay keltiriladi - u qisqa vaqt ichida dunyodagi eng boy kompaniyalardan biriga aylandi va uning muvaffaqiyatining eng muhim omili ulardan birining ijodiy g'oyasi bo'ldi.
Ijodiy iqtisodiyot - bu bilimlar iqtisodiyoti yutuqlaridan foydalanadigan va birinchi navbatda tadqiqot sohasida ham, biznes, san'at, madaniyat yoki dizayn sohasida ham yangi, o'ziga xos g'oyalar va g'oyalarni amalga oshirishga asoslangan iqtisodiyot.
2010-yilda YUNESKO hisobotida kreativ industriya global inqirozga qarshi turishda an’anaviy tarmoqlardan ancha kuchli ekanligini ta’kidladi. Hisobotda 2013-yilda bunyodkorlik iqtisodiyoti nafaqat daromad keltirish, balki yangi ish o‘rinlari yaratish va eksport tushumlarini oshirish bo‘yicha ham jahon iqtisodiyotining jadal rivojlanayotgan tarmoqlaridan biri sifatida ko‘rilmoqda.
Mamlakatlarda ijodiy iqtisodiyotning rivojlanish darajasi ilmiy-tadqiqot va tajriba-konstruktorlik ishlariga sarflangan xarajatlar bilan belgilanadi. Ijodiy iqtisodiyot darajasi juda yuqori bo'lgan AQShda bu yo'nalishdagi mablag'lar tizimli va doimiy ravishda oshib bormoqda. Bunday turdagi investitsiyalar xo'jalik yurituvchi sub'ektlar tomonidan, kamroq darajada davlat tomonidan sezilarli darajada ustunlik qiladi. Amaliy samaralar ijodiy samaradorlikning oshishi, berilgan xalqaro patentlarning ko'payishi va umuman, ijodiy iqtisodiyotda band bo'lgan mutaxassislar sonining barqaror o'sishida ko'rinadi.
Rivojlangan mamlakatlarda iqtisodiyotning bunyodkorlik tarmoqlari yalpi ichki mahsulot oʻsishiga maksimal hissa qoʻshadi va jahon iqtisodiyotida eng yuqori oʻsish surʼatlarini (10-25%) taʼminlaydi.
Buyuk Britaniya kreativ iqtisodiyot sohasida yetakchi davlat hisoblanadi, bunda kreativ iqtisodiyot yalpi ichki mahsulotning 7 foizigacha ta'minlaydi, shu bilan birga sektor doimiy ravishda o'sib bormoqda. IT sohasi, dasturiy ta'minot va kompyuter o'yinlari eng ko'p daromad olib keladi.
Iqtisodiyotning kelajakdagi rivojlanishi uchun bunyodkorlik sohasining ahamiyatini tobora anglab yetayotgan, odamlarning ijodiy salohiyatini yuksaltirish uchun qulay shart-sharoit yaratayotgan, ijodkorlik sohalarini qo‘llab-quvvatlash va intellektual mulk huquqlarini himoya qilish uchun qulay shart-sharoit yaratayotgan rivojlangan davlatlar siyosati shu bilan izohlanadi.