Kukrakda krol usuli. Chalkancha krol usuli. Delfincha suzish

Suzish usullarida qo’l va oyoqlar harakati


Reja:


Kirish.

1. 
   Kukrakda krol usuli.
   
2. 
   Chalkancha krol usuli.
   
3. 
   Delfincha suzish.
   
4. 
   Brass usuli.
   
5. 
   Adabiyotlar ruyxati.
   

Kirish
Suzuvchi sportchilarning anatomik va fiziologik jixatlari.
Odam orgnizmi bir butun xolda xarakatchan, uzgaruvchan, egiluvchan, kayishkok biologik kompleks bulib, uni tashki muxit bilan muttasil boglab turadigan narsa |bu nerv sistemasidir. Nerv sistemasiga uning oliy bulimlari, ya’ni bosh miya yarim sharlari pustlogi va pustlok osti tuzilmalari, orka miya perifirik nervlar kiradi. Har kanday odam a’zolari funktsiyalari mana shu nerv sistemasi orkali boshkarik turlari. uz davri I.M. Sechenov, I.P. Pavlov kabi olimlar bu xakitda batafsil ta’limot koldirganlar.
Hayot davom etishining zaruriy shartlaridan biri moddalar| almashinib turishidir va, aksincha, moddalar almashinib turgan organizm, demak, tirik, yashayapti. Shunday ekan, u xamisha nerv sistemasi vositachiligida ta’sirlanadi va kuzgaladi: ta’sirlaganda tashki muxitning bosimning engil-ogirligini, ishning oddiy-murakkabligini va xokozo-sezadi, paykaydi, xis kiladi, kuzgalganda esa mana shu sezish, paykash, xis kilish taxlili okibatida javob berish reaktsiyasi yuzaga keladi, binobarin, odam ozmi-kupmi, faoliyat kursatadi. Bu faoliyat uz xajmiga kura, biror a’zolar sistemasining yoki yaxlit organizmning bajargan xarakati, ishi bulishi mumkin.
Ammo xarakatlar, turli-tuman ishlar, faoliyatlar xamisha, xamma odamlarda bir maromda, muayyan kulamda, belgilangan xajmda bulavermaydi. Chunki odamning ta’sirlanishi bilan kuzgolishi bir xil bulmaydi, bu-shuning uchun xamki inson bosh miyasiga xos bulgan bunday ruxiyat, organizmning ichki muxiyatga alokador xisoblangan: kon, limfa, tukima va tserobrostinal suyuklik xammada bir xil bulmaydi, shunga kura, ular tarkibidagi moddalar va ularning kontsentratsiyasi xam bir xil emas: yana bu erda ana shu moddalarning fizik-ximyoviy, biologik xossalari nisbatan doimiy bulish, va bulmasligi xam axamiyatga ega. Masalan, shulardan birgina konni misol kilib oladigan bulsak, uning reaktsiyasi faolligi, undagi kayd mikdori, ozik buladigan, moddalarning oz-kupligi, osmotik va arternal bosimi, xarorati, kolaversa, yurak urish soni,konni xaydash mikdori, xajmi, kuchi, maromi va boshkalar xilma-xildir.
Anatomiya fanidan ana shunday narsa ma’lumki, odam gavdasining tashkil etuvchi suyaklar, togaylar, paylarning tuzilishida umuman bir xillik bulsa xam, ba’zi xususiyatlari, xossalari, masalan, katta-kichikligi jixatidan bir-biridan fark kiladi. Agar bu faklanishlarga insonning ruxiyatidagi, atrof-muxitga munosabatidagi, tabiat va jamiyat bulgan ta’siridagi farklanadi kushsak masalan yana xam oydinlashadi. Ayniksa, sportchilardagi jismoniy chinikkanlik, bakuvvatlik, kuchlilik ularni karshilikdan kurkmaslik tusiklarni engib utishlik, tushkunlikka tushmaslik kolaversa chidam va matonat sari olga intilishlik kabi xislatlarga egakiladi. Agar ularning turmush tarzini, xayot faoliyatini kuzatadigan bulsak, ularning idrok bilan ish yuritishni, xamisha tartib intizomga rioya etishlarini, vaktni tugri taksimlay olishlarini, ya’ni: ertalab ma’lum paytda urindan turib, ma’lum paytda ovkatlanishi, mashgulotlarga borishin, dam olishini va muayan vaktda yotib uxlashni paykash mumkin. Bir suz bilan aytganda, sportchilar kun tartibiga katiy rioya kilgan xolda yashaydi, xayot kechiradi va ishlaydi.
Ma’lumki sprtchilar mushaklari xajmi, kuchi, tarangligi, zichligi, kayishkokligi va chidam bilan oddiy kishilarnikidan fark kilib turadi, chunki sportchilarning mushaklari doimiy oklanishda, zurikish buladi.
Fiziologlar- mushaklar uz tabiatiga kura doimiy jismoniy yuklanishda bulmogi lozim, deb bekorga aytmaganlar. Buning ustiga, muttasil xarakatda bulgan mushaklar kon orishiga kumaklashib, yurakni uzluksiz tula kon bilan ta’minlashda ishtirok etadi. kolaversa faol xarakat kilgan mushak uz navbatida yaxshi oziklanadi xam.
Kam xarakat odamlar esa mushaklarini talab darajasiga ishga tushirmasliglari |ayni vaktda mushaklarning etarli darajada oziklanmasligi| tufayli, mushaklarni ishdan chikaradilar, okibat natijada ular zaiftortib, kiskarib ketadi, tolalari ipday-ipday bulib koladi. Biror-bir ish bajarmokchi bulsalar, ojizlik kilib koladilar, mushak va naylari darxol chuzilib kolib, butunlay yaroksiz xolga kelib koladi. Bugimlari xam faol xarakatlana olmaydigan, zaif, tuz yigiladigan, suyaklari salga chikadigan va xatto arzimagan urilishlardan darz ketadigan bulib koladi. kolaversa kaddi-kamoti xunuk odamlarni sportchilar orasida deyarli kurgaysiz. Ayniksa suzish bilan bolalikdan, yoshlikdan shugullanib borish odam komatiga xam anatomik-fiziologik tuzilishiga xam, ruxiy-asabiy xolatiga va eng muximi, salomatligiga bekiyos darajada yaxshi ta’sir kursatadi, xatto suzishni mashk kilishga utishning boshlangich davri bilan chinakam suzuvchi-sportchi bulib etishgan davr urtasidagi odamda buladigan tafovutni xam yakkol paykash mumkin.