Investitsiyalash ob ’ ektlari Moddiy investitsiya ob ’ ektlari а
а
-
insonning aqliy salohiyati,
bilimi;
- nou-xau, litsenziya, mualliflik
huquqi
Moliyaviy investitsiya ob ’ ektlari а
19
4-mavzu. Investitsiya loyihalarining moliyaviy va iqtisodiy ekspertizasi Topshiriqlar 1.T-sxemadan foydalanib, mavzu bo’yicha xulosalarni shakllantiring. Sof joriy qiymatni hisoblash usuli. Sof joriy bahoni aniqlash uslubi
(NPV-Net Present Value) – sof joriy bahoni aniqlashga asoslangan
investitsion loyihaning tahlili.
Investitsiion loyihalarning rentabelligini umumiy hisob usuli. Bu
investitsiyaning rentabellik indeksini hisoblash usuli oldingi usullarning
davomi hisoblanadi, u bir birlik investitsion mablag’ hisobida korxona
aktivlarining o’sish darajasini ifodalovchi ko’rsatkichdir. Rentabellik
indeksi (PI) ushbu formula bo’yicha hisoblanadi:
P I CF k I t t t n
[
(
)
] /
1
1
0
Investitsion loyihalarning rentabellik normasini hisoblash usuli .
Investitsiyaning rentabellik normasi deganda
(IRR) NPV=0 bo’lgan
loyihaning diskontlash koeffitsenti tushuniladi.
Investitsiyaning ichki foydalilik me’yori (IRR - Internal Rate of Return) – yo’naltirilgan investitsion mablag’larning qoplanish darajasini
ko’rsatib beradi.
Ana’naviy uslublar. Ana’naviy uslublar quyidagilarni o’z ichiga
oladi:
a) investitsiyalarning qoplanishi davri (PP)ni hisoblash uslubi;
b) investitsiyalarning buxgalterlik rentabelligi (ROI)ni aniqlash
uslubi.
Investitsiyalarning qoplanish davri (PP) (Rayback Reriod)ni hisoblash uslubi orqali investitsion loyihani amalga oshirishda zarur
boshlang’ich investitsion mablag’larni koplash uchun koplash uchun
kerak bo’ladigan muddati aniqlanadi.
PP I CF t
0
(
)
Investitsiyalarning buxgalterlik rentabelligi (ROI - Return on Investment)ni aniqlash uslubi investitsion loyihaning buxgalterlik foyda
asosida baholashdan iborat. Bunda ROI soliq to’lashdan oldingi foyda
20
EBIT (earnings before interest and tax) yordamida hisoblanadi. Bu
ko’rsatkich quyidagi formula orqali hisoblanadi:
R OI EBIT C С а н а к
(
):2