Kurs ishining maqsad va vazifasi: 4

II bob. Matn yaratishga o’rgatish orqali o’quvchilarning ijodiy fikrlash ko’nikmalarini oshirish.

2.1. Boshlang‘ich sinf o‘qish darslarida matn ustida ishlash orqali xalqaro tadqiqotlarda samarali natijalarga erishish imkoniyatlari

Ma’lumki, mamlakatimizdagi 4-sinf o‘quvchilari ham 2021-yildagi PIRLS xalqaro baholash dasturida 70 ga yaqin davlatlar qatorida ilk marotaba ishtirok etdi. Bunda respublika bo‘yicha jami 180 ta maktab tanlab olindi va 5948 ta o‘quvchi qatnashdi.
PIRLS (ingl. “Progress in International Reading Literacy Study”, ya’ni matnni o‘qish va tushunish darajasini aniqlovchi xalqaro tadqiqot) har 5 yilda o‘tkaziladigan dastur bo‘lib, unda boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining sinf va sinfdan tashqari o‘qishi baholanadi va bu jarayonda “badiiy tajriba orttirish” va “axborotni olish va undan foydalanish”ga alohida e’tibor qaratiladi. PIRLS xalqaro baholash dasturida ishtirok etish ta’lim sifatini oshirish bilan birga o‘quvchilar bilimini xalqaro talablar darajasiga olib chiqishga xizmat qiladi.
PIRLS xalqaro baholash dasturi talablariga mos ravishda boshlang‘ich sinf o‘qish darslarida matn ustida ishlash jarayonida samarali ish turlaridan foydalanish maqsadga muvofiq. Bunday darslarni tashkil etishda o‘qituvchilar maxsus tayyorgarlik ko‘rishlari, har bir matnning o‘ziga xos jihatlarini o‘rganishlari lozim. Bu kabi innovatsion darslarda PIRLS xalqaro baholash dasturi talablariga mos test va topshiriqlarni quyidagicha tuzish hamda ulardan unumli foydalanish mumkin:
Ilmiy-ommabop matn [1; 50-b.]
Kompyuter
Kompyuter – aqlli mashina. Uning xotirasida minglab axborotlarni saqlash mumkin.
Agar do‘st bo‘lsangiz, ko‘p sirlardan xabardor bo‘lasiz. U misol va masalalarni bir zumda yechib beradi. Kitob o‘qimoqchi bo‘lsangiz, u darhol yordamga oshiqadi. Biror narsa yozmoqchi bo‘lsangiz, u tayyor. Charchasangiz, musiqa tinglashingiz yoki kino ko‘rishingiz mumkin.
Kompyuter siz bilan o‘ynay oladi ham. U shaxmat, shashka o‘yinlarini yaxshi biladi.