XII M.
Ə.Rəsulzadə diplomatik natiqliyi.
1991-ci ild
ə Sovet İttifaqının dağılmasından sonra Azərbaycan öz müstəqiliyini
b
ərpa etdi. Müstəqil Azərbaycanın Məhəmməd Əmin bəyin 1918-ci ildə qaldırdığı
üçr
əngli bayrağı bu gün dünyanın hər yerində yüksəlməkdədir.
Az
ərbaycan dövlətçiliyi tarixində böyük xidmətləri olan M.Ə.Rəssulzadə həm də böyük
natiq olmuşdur.Onun xarici dövlətlərlə diplomatik çıxışları Azərbaycan dövləti tarixinə
1918-ci il 28 May
tarixində Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti gününü qızıl hərflərrlə
yazdı.Onun natiqliyinin sübutu olaraq 1953-cü ilin 28 mayında Amerikanın səsi
radiosunda Az
ərbaycan Cumhuriyyətinin qurucusunun müsahibəsini nümun
ə olaraq
göstərə billərik.
M
əhəmməd Əmin bəyin müraciətinin mətnini təqdim edirik.
“M
ədəniyyət tariximizin şanlı fikir adamları tərəfindən alqışlanan azadlıq və istiqlal fikri
m
əmləkətimizdə yerləşib və bu, irəli dünya demokratiyası tərəfindən də təqdirlə
qarşılanırdı. Yüz ild
ən bəri üstümüzə çökən istibdad və istila həyulatı artıq bizdən
uzaqlaşırdı. Heyhat, q
ədərin imtanları tamam deyilmiş. Qanlı çar istibdadının yerini bu
d
əfə ondan daha qanlı bolşevik istibdadı tutdu. Azadlıq və istiqlalımız qızıl istilaçıların
qanlı ayaqları altında
əzildi. Müqavimət edən məmləkətdə qan gövdəyə çıxdı.
Bundan bir ay
əvvəl 28 apreldə sovet propaqandçıları bu fahiş istila hadisəsini sizə bir
azadlıq v
ə istiqlal hadisəsi kimi göstərdilər. Sözdə sizə dünyanın ən azad və ən demokrat
bir rejimi kimi q
ələmə verilən sovet quruluşu işdə ən qəddar və ən yalançı bir istibdad
rejimidir. Müqayis
ə etmək imkanında olsaydınız, bunun nə dərəcədə doğru olduğunu
gözünüzl
ə görərdiniz. Azadlığınızı əlinizdən alanlar qorxmurlarsa, dəmir pərdəni
qaldırsınlar, azadlıq elan etsinl
ər. Edə bilməzlər, çünki ağla qara meydana çıxar. Onlar
ş
əbbərə kimidirlər, günəşdən qaçarlar.
Az
ərbaycan və onunla bərabər bütün Qafqasiya cumhuriyyətləri həqiqi azadlıq və
istiqlallarına 1918-in mayısında qovuşdular. 1920-d
ə isə bu azadlıq və istiqlal qızıl rus
ordusu t
ərəfindən üstün qüvvətlərlə qanla və atəşlə basırıldı. Faciələr və qəhrəmanlarla
dolu olan mücadil
ədə on minlərlə vətəndaş şəhid oldu. 1920 istilasına qarşı 1918 istiqlal
haqqını müdafi
ə edən Qafqasiya millətləri indi 33 ildir ki müxtəlif vasitələrlə mücadilə
edirl
ər. Zaman-zaman dramatik şəkillər alınan bu mücadilədə vaxtılə yalançı
kommunist şüarlarına aldanan yol azmış b
əzi vətəndaşlar belə bu gün həqiqi millətçilər
v
ə vətənpərəstlər cəbhəsinə keçmişlərdir.
Yabançı istilaçı üz
ərinə əcnəbi məmləkətlərə sığınmış olan Qafqasiya emiqrantları milli
istiqlal davasını m
ədəni dünya əfkari-ümumiyyətinə anlatmaqdadırlar. Bu vəzifəni ifada
n
ə kimi müşküllərə uğradığımızdan burada bəhs etmənin yeri deyildir. Bu qədər demək
lazımdır ki, sovetl
ərdə, kommunist rejiminə düşən millətlərin hər cürə haqq və
hüquqdan m
əhrum qullardan ibarət cəmiyyətlər halına gəldiyini azad dünyaya anlatmaq
çox kolay olmamışdır. Şükür ki hadis
ələr bizə kömək edir. Dünya sovet həqitətini
görm
əyə başlayıb. Səkkiz ildən bəri hərbi bitirmiş ikən sülhə qovuşa bilməyən dünya
artıq m
əsələni anlayır. Bilir ki, azadlıq və insan haqlarını inkar edən kommunistlər
mü
əzzəm bir dövlət halında ayaqda durduqca və dünya inqilab atəşi ilə yandırmaq üçün
kibrit ç
əkdikcə yer üzündə heç zaman sülh və asayiş qurula bilməyəcəkdir. Azadlıq
cahanşümul bir fikirdir. Bir t
ək əsir insan, bir tək əsir millət vaqii qaldıqca dünya həqiqi
azadlıq v
ə əmniyyət üzü görə bilməz.
1918 mayısındakı tarixi q
ərarları ilə azadlıq sevən birləşmiş millətlər cəbhəsində yer alan
Qafqasiya mill
ətlərinin müqəddəratları azad millətlərin müqəddəratları ilə
bağlanmışdır. Rusiyadan ayrılmanın bir irtica, başqalarından ayrılmanınsa bir inqilab
olduğunu söyl
əyən sovet diktatoru Stalin ölmüşdür. Amma onun ikiüzlü sistemi-
stalinizm h
ələ ayaqdadır. Bu sistem gün keçdikdə dünya həqiqətləri ilə daha çox
qarşılaşmaqda, haqqla batil, yalanla doğru üz-üz
ə gəlməkdədir. Şübhəsizdir ki, bir gün
h
əqiqət parıldayacaq. Azadlıq əsasını, birləşmiş millətlər prinsipini və insan haqlarını
tutan t
ərəf qalib gələcəkdir. Bu qalibiyyət günəşi qızıl istibdad zülmü altında inliyən əziz
v
ətənimizdə 1918 28 mayıs kimi yenidən doğacaqdır. Buna qətiyyən şübhə etməyin əziz
v
ətəndaşlar.
Üçr
əngli istiqlal bayrağını döşlərində gəzdirən buradakı vətən ayrısı bizlərdən, orada hər
cür
ə qorxu və təzyiq altında qəlbləri istiqlal eşqilə çırpınan azadlıq ayrısı sizlərə candan
salamlar gönd
ərir, 28 mayıs istiqlal qurbanlarının əziz ruhları hüzurunda hörmətlə
əyilir və hər iki tərəfi birləşdirən milli böyük həsrəti şairin beytilə dilə gətirirəm: Sən
bizims
ən, bizimsən, durduqca bədəndə can, yaşa, yaşa, çox yaşa, ey şanlı Azərbaycan!
Dostları ilə paylaş: