Laboratoriya ishi-3
Mavzu:
Yoritilganlikning yorug’lik kuchiga bog’liqligi
Ishning maqsadi:
Yoritilganlikning yorug’lik manbai, yorug’lik kuchiga bog’liqligi eksperimental
ravishda tekshirish.
Kerakli asboblar
:
Yoritilganik qonunlarini o’rganadigan qurilma, yorug’lik manbai, lyuksmetr
tasmasi yoki chizg’ich.
Ishning bajarilishi
Ishni bajarish qurilmasining chizmasi 4.32-rasmda keltirilgan. Bunda 1-va 3-yorug’lik kuchi ma’lum bo’lgan
cho’g’lanma tolali lampochkalar. 2-lyuksimetrning fotoelementi.
1 . 1-lampochkani kuchlanishi o’zgartiriladigan tok manbayiga ulanadi. 2-lampochkani esa nominal kuchlanishli
(lampochkaga yozilgan) tok manbayiga ulanadi. 1-lampochkadan lyuksmetrgacha bo’lgan r
1
masofa o’lchab
olinadi. 1-lampochkaga 40 V kuchlanish beriladi. Lyuksmetrda uning hosil qilgan yoritilganligi (E
1
) aniqlanadi. 1-
lampochka o’chirilib, 2-lampochka yoqiladi. Lyuksmetr 2-lampochkaga qaratiladi r
2
masofa o’zgartirilib,
lyuksmetr ko’rsatishi E
1
ga teng bo’lgan joyda qoldiriladi.
2
I
1
𝐼
2
=
𝑟
2
2
𝑟
1
2
formuladan birinchi lampochkaning 40 V kuchlanishdagi yorug’lik kuchi hisoblab topiladi. 1-
lampochkaga berilgan kuchlanishni 80 V, 120V 160V, 200 Vga o’zgartirib, unga mos kelgan
E
2
, E
3
, E
4
va E
5
aniqlanib jadvalga yoziladi. r
1
=const
1-lam
pochka
(V)
r
2
m
E, lx
I, ld
1
40
2
80
3
120
4
160
5
200
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________