O’zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti Farg’ona filiali
Amaliy mashg’ulot №1. Kompyuter tuzilmasini tashkillash. Zamonaviy axborotni qayta ishlashni kompyuter kabi qurilmasiz tasavvur etib bo'lmaydi. Buni ikkita komponentning kombinatsiyasi sifatida ko'rib chiqish kerak:
• apparat qismi ((hardware););
• dasturiy ta'minot qismi (software, soft).
Kompyuter arxitekturasi Kompyuter arxitekturasi- uning tuzilishi va asosiy elementlari - mantiqiy tugunlarning o'zaro ta'sir printsiplari bo'lib, ular orasida asosiylari protsessor, ichki xotira (asosiy va operatsion), tashqi xotira va axborotni kiritish-chiqarish qurilmalari (periferik) hisoblanadi (1-rasm).
Kompyuter arxitekturasi tuzilishining modeli
Fon Neyman printsiplari EHMlar arxitekturasi asosidagi printsiplar 1945 yilda Jonon fon Neyman tomonidan ishlab chiqilgan bo'lib, u Charlz Bebbijning g'oyalarini ishlab chiqdi, u kompyuter ishini qurilmalar to'plamining ishi sifatida namoyish etdi: ishlov berish, boshqarish, xotira, kirish-chiqarish.
Fon Neyman printsiplari. 1. Xotiraning bir xilligi printsipi. Buyruqlar ustida ham xuddi ma'lumotlar kabi bir xil amallarni bajarish mumkin.
2. Xotiraning adreslanganligi printsipi. Asosiy xotira tizimli ravishda raqamlangan yacheykalardan iborat; har qanday yacheykalardan istalgan vaqtda protsessor foydalanish imkoniga ega. Demak, xotira maydonlariga nomlarni berish orqali, ularda saqlangan qiymatlarga keyinchalik murojat qilish yoki berilgan nomlar yordamida dasturni bajarish paytida o'zgartirish mumkin.