Lekciya 14-15. liftlerdiń eki tezlikli asinxron motorlı lift elektr juritpesi Joba

---

Lekciya 14-15. liftlerdiń eki tezlikli asinxron motorlı lift 
elektr juritpesi 
Joba : 
1. Eki tezlikli asinxron motorlı lift elektr 
yuritmasi; 2. Eki motorlı lift elektr 
yuritmasi. 
Avtomatikalıq cikllerde isleytuǵın ulgilik sanaat mexanizmleriniń bólekgi toparı 
bul kóteriw mexanizmleri: liftler, pátalardagi skip hám klet kóteriw úskeneleri, 
mayatnik túrindegi polat jıp jollıq hám basqalar. Bul mexanizmlerdiń elektr 
yuritmalariga qoyılatuǵın ulıwma zárúrli shárt - bul toqtap qalıwdıń talap etilgen 
anıqlıǵın támiyinlew. 
Aste juretuǵın liftlerdiń tezligi kishi bolǵanlıǵı sebepli (0, 5 m/s ge shekem ) 
olardıń anıq toqtap qalıwlıǵı ápiwayı támiyinlenedi: motor elektr tarmaqtan uziladi 
hám mexanik tormoz iske túsiriledi. Jumısqa túsiriw hám tormozlawdıń o'tkinchi 
processleriniń waqıtı siklning waqıtına salıstırǵanda talay kishi boladı. Sol sebepli 
bunday mexanizmlerde ápiwayı hám isenimli bolǵan rotori qısqa tutastirilgan 
asinxron motorlı yuritma isletiledi. Úlken júk kóteriwshi aste yurar júk tasıwshı 
liftlerde hám de saatına kóp márte iske túsiriletuǵın aste juretuǵın liftlerde faza 
rotorli asinxron motorlı yuritma isletiledi. 
Bunday motorlarda qollanılatuǵın reostatlar járdeminde jumısqa túsiriw 
bolsa jumısqa túsiriw degi toklardı talay kemeytiw hám elektr derek tarmaǵın 
islewin jeńillestiriw múmkinshiligin beredi. 
Tez yurar liftlerde (tezlik 1, 5 m/s ge shekem ) toqtap qalıw aldınan tezlikti 
tómenletiw múmkinshiligin beretuǵın basqarılatuǵın yuritma isletiledi. Zamanagóy 
tez yurar liftlerde arnawlı liftler ushın islep shıǵaralatuǵın eki tezlikli rotori qısqa 
tutastirilgan asinxron motorlı yuritma isletiledi. Bunday motorlardıń jılısıw ma`nisi 
hám jumısqa túsiriw momentiniń nominal momentke qatnası (Mi/Mn = 2, 2-2, 8) 
joqarı boladı. 

---

8.1- súwret. Eki tezlikli asinxron motorlı lift elektr yuritmasi sxeması (a) hám 
mexanik xarakteristikaları (b). Motordıń statorida (7. 1, a- súwret) qutublar 
juplıǵınıń sanları 1:3 yamasa 1:4 ke teń bolǵan eki óz-ara baylanıspaǵan 
chulg'amlarga iye. Lift kabinasining jumısshı tezligin úlken tezlik chulg'ami 
(KaTCh) támiyinleydi (7. 1, b-suwretdegi B xarakteristika ). Kabina kerekli 
tezlikke jetkeninde KB kontaktor járdeminde bul chulg'am tarmaqtan uziladi. 
Kontaktor KM bolsa kishi tezlik chulg'amini (KiTCh) tarmaqqa ulaydi. Motor M 
xarakteristika (7. 1, b-su'wret) boyınsha páseytiwgen tezlikke (0, 3-0, 5 m/s) ótedi 
hám anıq toqtap qalıw ma`nisine jetkeninde anıq toqtap qalıw datchik signalı 
boyınsha KiTCh tarmaqtan uziladi hám mexanik tormoz iske túsiriledi. Ayırım 
jaǵdaylarda páseytiwgen tezlikke ótiw waqtında KiTCh bir fazasına qosımsha 
qarsılıq Rd tezleniwdi kemeytiw ushın qollanıladı. Tezlik ma`nisi toqtap qalıw 
ma`nisine jetkeninen keyin bul qarsılıq kontaktor KU kontakti menen qısqa 
tutastırıladı.