Lim vazirligi samarqand davlat universiteti b. Sh. Safarov, I. I. Ayubov

 
2-rasm. Moliya tizimining tuzilishi
 
Yagona moliya tizimining asosi korxonalar moliyasi 
hisoblanadi, chunki ular moddiy ishlab chiqarish jarayonida bevosita 
Moliya tizimi 
Korxona va tashkilotlar 
moliyasi 
Davlat moliyasi 
Sug‘urta 
Tij
or
at
t
ashki
lot
la
r 
m
ol
iya
si
N
ot
ij
or
at
t
ashk
il
ot
la
r 
m
ol
iya
si
Ja
m
oa
t 
bi
rl
ashm
al
ar
m
ol
iya
si
Ij
ti
m
oi
y
sugur
ta
S
ha
xsi
y 
sugur
ta
Mul
ki
y
sugur
ta
Ja
vobga
rl
ik 
sugur
ta
si
Ta
dbi
rkor
li
k 
sugur
ta
si
суғ
урта
си
D
avl
at
by
udj
et
i 
B
yudj
et
da
n 
ta
shqa
ri
fondl
ar
D
avl
at
kr
edi
ti

---

34 
ishtirok etadilar. Markazlashgan davlat fondlarining manbai moddiy 
ishlab chiqarish sohasida yaratilayotgan milliy daromad hisoblanadi.
Umumdavlat moliyasi xalq xo‘jaligining barcha tarmoqlari 
rivojlanishining ma’lum sur’atlarini ta’minlashda, moliyaviy resurs-
larni iqtisodiyot tarmoqlari va mamlakat hududlari o‘rtasida, ishlab 
chiqarish va noishlab chiqarish sohalari o‘rtasida hamda mulk 
shakllari, aholining alohida guruh va qatlamlari o‘rtasida qayta 
taqsimlashda yetakchi rol o‘ynaydi. Moliyaviy resurslardan samarali 
foydalanish davlatning faol moliyaviy siyosati asosidagina mumkin 
bo‘ladi.
Moliya tizimi orqali davlat markazlashgan va markazlashmagan 
pul fondlarini, jamg‘arish va iste’mol fondlarini soliqlar, davlat 
byudjeti xarajatlari, davlat kreditini qo‘llash bilan shakllantirishga 
ta’sir o‘tkazadi.
Davlat byudjeti davlat moliya tizimining bosh bo‘g‘ini hisob-
lanadi. U davlat boshqaruv organlari funksiyalarini ta’minlash uchun 
markazlashgan pul fondlarini shakllantirish va ishlatish shaklidir.