M a t m u r o d o V f. M

m e ’yoriy 
hujjatlarga 
muvofiq (nizomlar, ustavlar, ichki tartib qoidalari) m a’muriylashtirish funk- 
siyalari, korxona, tashkilot va muassasa nomidan harakatlanish, taqsimlash 
huquqlariga va vakolatlariga (ma’muriy funksiyalar) ega bo'lgan, qaramog‘idagi 
(bo‘ysunishidagi) xodimlarga rahbarlik qiluvchi (ishlab chiqarishga oid bo‘lgan 
topshiriqlami taqsimlash, xodimlami joy-joyiga qo‘yish), korxona, tashkilot 
va muassasa, shuningdek, bo'linmalarning faoliyatini tashkil qiluvchi va 
muvofiqlashtiruvchi, farmoyishlar, topshiriqlar bajarilishi ustidan nazorat olib 
boruvchi korxona, tashkilot va muassasalar boshqaruv xodimlarining bir qis- 
mi. M a’muriy-boshqaruv xodimlariga quyidagilar kiradi: korxonalar, tashki- 
lotlar va muassasalaming rahbarlari va ularning o'rinbosarlari;
tarkibiy bo'linm alarning (mustaqil boshqarmalar va bo'lim lar, sexlar, 
shoxobchalar, vakolatxonalar) rahbarlari va ularning o ‘rinbosarlari, bosh 
muhandislar, bosh buxgalterlar va ularning o'rinbosarlari, diskretsion va- 
kolatlarga ega bo'lgan (o ‘z xohishiga binoan harakatlanish huquqi berilgan) 
bosh menejerlar, ishlab chiqarish uchastkalarining masterlari (o'rgatish bi­
lan bog'liq bo‘lgan ishlab chiqarish uchastkalarining materiallaridan tashqari) 
va boshqalar;
. d) boshqaruv xodimlar mutaxassislari — asosiy bajaradigan funksiyasiga 
boshqariladigan obyekt to ‘g ‘risidagi axborotlami tayyorlash va tahlil qilish, 
boshqaruv obyektining berilgan parametrlarini ta ’minlash bo'yicha qaror­
lam i tayyorlash, hisobga olish, saqlash, texnologik jarayonlami tashkil qi­
lish, smeta-moliya materiallarini tayyorlash va boshqa funksiyalar kiruvchi 
boshqaruv xodim larining bir qismi. Boshqaruv xodimlari mutaxassislari 
taqsimlash vakolatlariga, shuningdek, korxona, tashkilot va muassasalar- 
ning nomidan harakatlanish huquqlariga ega emaslar. Alohida holatlarda
84

---

boshqaruv xodimlar mutaxassisi o'zidan past toifadagi mutaxassisga rahbarlik 
qilish vakolatlarini olishi m um kin;
e) korxonaning asosiy (ishlab chiqarish) xodimlari — bevosita ishlab 
chiqarish jarayonida ishtirok etuvchi, korxonaning iqtisodiy faoliyat turlari 
tasnifiga mos keluvchi asosiy mahsulotlar (xizmatlar) ishlab chiqarish bo‘yicha 
funksiyalami, shuningdek, yordamchi ishlab chiqarish uchun ishlab chiqarish 
dasturida belgilangan yo‘ldosh m ahsulotlar (xizmatlar) ishlab chiqarish 
b o ‘yicha funksiyalam i bajaruvchi ishchilar. Asosiy xodim lar jum lasiga 
boshqaruv xodimlariga tegishli bo‘lmagan muhandislar va texniklar, bevosita 
ishlab chiqarish jarayonida ishtirok etuvchi ishchilar, kichik mutaxassislar 
va boshqa ishchilar kiradi;
f) korxonalar, tashkilotlar va muassasalarning yordamchi xodimlari — 
o ‘z ichiga boshqaruv xodimlarining faoliyatini ta’minlash funksiyasini amalga 
oshiruvchi texnik va xizmat ko'rsatuvchi xodimlami oladi;
g) korxona, tashkilot va muassasaning texnik xodimlari — bu funksiya 
boshqaruv xodimlarining faoliyatini ta ’minlash va ularga texnik xizmat 
k o ‘rsatish bo‘yicha ishlarni bajarishdan iborat bo'lgan xodimlar (bosma, 
k o ‘paytirish va arxiv ishlari, kutubxona ishi, hujjatlarni yetkazib berish, 
kom pyuter texnikasiga xizmat ko'rsatish, kanselyariya, kotiblik va boshqa 
ishlar)ni o ‘z ichiga oladi;
h) korxona, tashkilot va muassasaning xizmat ko'rsatuvchi xodimlari — 
bu funksiyaga binolar va hududlarga texnik va xo‘jalik xizmatini ko'rsatish, 
ularni muhofaza qilish, boshqaruv xodimlariga transport xizmatini ko‘rsatish, 
shuningdek, korxona, tashkilot, muassasalarning boshqaruv va asosiy (ish­
lab chiqarish) xodimlariga xizmat ko‘rsatish bo ‘yicha boshqa ishlar kiruv- 
chi, jumladan, ijtimoiy-maishiy xizmatlar ko‘rsatuvchi xodimlardir.