M. F. Ziya yeva, G. X. Ma VL yano va ginekologiya

J in s iy a ’z o la r sili ta sh x isi
B u n in g u c h u n d a stla b qiz b o la sil kasali b ila n o g ‘rigan 
b e m o r b ila n m u l o q a t d a b o l l g a n - b o ‘lm a g a n i, b o la lig id a bu 
k a sa llik b i l a n o g br i g a n - o g ‘r i m a g a n lig i o n a - o t a s i d a n s o ‘rab 
a n iq la n a d i. T a sh x is q o ‘yish v a kasallikni a n iq la s h d a a n a m n e z -
n in g a h a m iy a ti j u d a katta.
B a r m o q l a r y o r d a m i d a t o ‘g ‘ri i c h a k o rq a li te k s h irila d i. 
0 ‘p k a d a , su y a k la r d a sil kasalligi b o bl g a n - b o ‘lm aganligi re n tg e n
orqali a n iq la n a d i. A g a r sil b ilan o g ‘rig an
b o ‘lsa, a n a sh u
j o y i n f e k s iy a m a n b a y i
h i s o b l a n a d i .
K a sa llik n i a n i q l a s h d a
P ir k e - M a n t u usuli klinik tek sh irish bilan birga olib borilsa, 
a n iq r o q m a ’l u m o t o lin a d i. T a s h q i jin siy a ' z o , q in va b a c h a d o n
b o ‘y niga tashxis q o ‘y ish m a q s a d id a u l a r d a n bio p siy a olinadi.
Q in d ifteriy a si
Bu kasallik k o ‘p i n c h a y o sh q iz la r d a u c h r a y d i , c h u n k i
d ifteriya bilan a so s a n y o sh b o la la r k asa lla nadi.
Y osh b o la la r iflos q o i l a r i orq a li infeksiyani y u qtirishlari 
sababli t o m o q difteriyasi b ilan kasa lla n ad ila r. Q in d ifteriya sida , 
tashqi jin siy a ’z o la r d a o q i m t i r yoki k u lra n g k arash y u z a la r 
( s a th la r) k u z a tila d i, b u n i oqlik ( m o l o c h n i t s a ) bilan a d a sh tirish
m u m k i n .
B u 
k a r a s h n i
k o ‘c h i r i b
o l i b b o N m a y d i .
Q i n
d ifteriyasida kasallik o ‘z id a n k eyin c h a n d i q q o ld irad i. B u n d a
qiz b o la n in g qin i to ra y ib yoki b u t u n l a y bitib qolishi m u m k in . 
K asallik, a s o s a n , b a k te r io lo g ik y o ‘l bilan a n iq la n a d i. Kasallik, 
infeksion s ta ts io n a r la r d a d a v o la n a d i.
13-BOB.
GINEKOLOGIK BEMORLARNI DAVOLASH
KONSERVATIV DAVOLASH USULLAR1 VA BEMORLARNI 
PARVARISH QILISH
G in e k o l o g i k b e m o r la r n i d a v o la s h n in g 3 turi m avjud:
1) a m b u l a t o r d av o la sh ;
2) s ta ts io n a r d a v o la sh ;
3) s a n a to r iy a - k u r o r tl a r d a d a volash.
Davolash 
k o n serv ativ va o p e r a tiv (jarro h lik ) u su lid a o ‘tk a -
ziladi.
B c m o r la r po lik lin ik ag a , s ta tsio n a rg a k elgan p a y tla r id a n o q
p six o te ra p e v tik y o r d a m k o ‘rsatish, y a ’ni sh ik o y a tla rin i e ’tib o r
b ilan tin g la s h , b e m o r kayfiyatini k o ‘tarishlari zarur.
204

---

T i b b i y o t x o d i m l a r i b e m o r l a r b i l a n
iliq 
m u n o s a b a t d a
b o 'lis h la ri, u la r ta la b la r in i q o n d ir is h g a h a r a k a t qilishlari kerak.
S h if o k o r b e m o r o ld id a h a m s h i r a g a b e m o r psixikasiga salbiy 
t a ’s ir q ila d ig a n , k a sa llik n in g y o m o n l a s h u v i h a q i d a g u m o n
tu g ‘d irad ig a n yoki be m o r n in g tuzalishiga s h u b h a borligi haqidagi 
m a ’lu m o tla r n i gap irm a slik lari kerak.
0 ‘tk a z ilg a n klinik te k s h iris h la rn in g natijalarin i h a m b e m o r
h u z u r id a aytish tavsiya etilm aydi.
K a s a lx o n a n in g h a r b ir b o ‘lim id a tibb iy o t hujjatlari (kasallik 
tarixi, tek sh irish natijalari va s h u n g a o ‘x sh ash lar) b e m o r titib 
k o ‘ro lm a y d ig a n qilib yaxshi saqlan ish i lozim . 
B e m o rla r n in g
p s i x i k a s i g a
s h i k a s t
y e t k a z a d i g a n
n o x u s h
t a s h x i s
v a
m a ’l u m o t l a m i kasallik ta rix id a n k o ‘c h irib y o z ib b erish yoki shu 
h a q id a o g ‘za ki m a ’l u m o t b erish m u m k i n em as.
T a b iiy u y q u n in g u z o q (sutkasiga 
10 s o a tg a c h a ) d a v o m
etishi u c h u n h a m z a r u r sh a ro it t u g ‘dirish: p a la ta la rd a tin c h lik
sa q la sh , y o r u g ‘lik, t e m p e r a t u r a n i m e ’y o r d a b o ‘lishini t a ’m i n -
lash lozim . S h u m a q s a d d a p a la ta la rg a tu n g i c h ir o q n i yoqib 
q o lyish kerak.
B e m o r la r n in g q a n d a y u x la y o tg a n in i k u z a tib tu ris h , uyqusi 
y a x s h im a s b e m o r la r g a u x latu v ch i d o r ila r b erish tavsiya etiladi.
O g ‘riq b o ‘lg a n d a o g ‘riq q o ld iru v c h i d o rila r beriladi.