M muxamedova


hajmlarda qaytaradi va butun kompozitsiya dinamikasini oshiradi


səhifə115/237
tarix13.12.2023
ölçüsü
#174868
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   237
Muxamedova M. Me\'morchilik asoslari

hajmlarda qaytaradi va butun kompozitsiya dinamikasini oshiradi.
Ibodatxona kompleksi 140x160 m maydon o‘rtasida joylashgan boiib,
uning atrofi devor bilan ajratilib chiqilgan. Ibodatxona to‘rt boiimdan
iborat boiib, ular asosiy o‘q bo‘yicha sharqdan g‘arbga qarab joy-
lashadi. Ibodatxona minorasining balandligi 40 m dan ortiq boiib,
kompozitsiyaning badiiy tugal boiishiga xizmat qiladi.
Tanjordagi Shivaning katta ibodatxonasi janubiy) Hindiston o‘rta
asr memorchiligining nodir yodgorligi hisoblanadi. Katta maydon
o‘rtasiga o‘rnatilgan me’morlik ansambli kompozitsiyasining markaziy
qismi 63 metrli minora bilan tugallanadi. Minora uchta katta hajmdan
tashkil topgan boiib, pastdagi hajm kvadrat, undan keyin kesik
piramida va dumaloq gumbaz uning kompozitsiyasini tashkil etadi. Bu


hajmlar dekorativ bezakka boy, lekin ular minoraning yaxlit va
ulug‘vor bo‘lib ko‘rinishiga halaqit bermaydi.
XIII 
asrdan boshlab, Hindistonga islom dini kirib kelishi va uning
davlat diniga aylanishi tasirida memorlik va tasviriy san’atda o‘zgarish!ar
sodir bo‘ldi. Me’morlikning shu din bilan bog‘liq qurilmalari kirib keldi.
Shimoliy Hindistonda 0 ‘rta Sharq memorligi an’analari asosida yaratil-
gan masjid, minora, maqbaralar yuzaga kela boshladi. Me’morlikda keng
ishlatilgan haykaharoshlik san’ati o‘mini o‘yma va chizma naqshlar
egalladi, jonli narsalar tasvirini ishlash kamaydi. Shunga qaramay, hind
san’ati an’analari o‘z umrini yangi davrda ham davom ettirdi. XIII asrda
Dexlida qurilgan Quvvatul islom masjidi minorasi bunga misoldir. Hind
ustalari yangi davr memorligi kompozitsiyasini qadimgi hind san’ati
an’analari bilan boyitdilar. Bu xususiyat minoraning ochiq ayvonchalar

Yüklə

Dostları ilə paylaş:
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   237




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin