M umarova, М. Nabiyeva

Darsning borishi:

1. 
   Qisqagina suhbat. A rining turli joylarda uchib yurishi, uning qanotlari nozik bo'lishi, kabutarning tadbirkorligi, bir-biriga yaxshilik qilish, yaxshilikka-yaxshilik qaytishi haqida qisqacha so'zlanadi.
   

2. 0 ‘qituvchi m atnni ifodali o‘qiydi va savollar asosida tahlil qiladi.

«H ikoyaning uchinchi qismidagi « ... falokatdan qutildi» iborasi qanday ma’noni anglatadi? O 'ylab ko'ring-chi? « A ri suvda oqib ketm adi» m a ’nosini bildiradi. Kabutar A rining suvdan chiqishi uchun nim a qildi? (Bu savol kabutarning arini qutqarish uchun qilgan ishini gapirishni talab qiladi.) Kabutar bir cho'pni suvga tashladi. Ari cho'pni kema qilib falokatdan qutildi».
H I. Ari so‘zin i takrorlam aslik uchun o'qituvchi quyidagilarni so'raydi: «Matnda ishtirok etuvchilarni ayting (ari, kabutar, bola). Hamma o'rinlarda ari so'zi ishlatilganmi? (Yo'q.) O 'y lab ko'ring- chi, hikoyaning qaysi qism ida ari yoki ari o'rnida и so'zini ishlatish m a’qul. Shuningdek, m atnda kabutar so'zini doimo ishlatish kerakm i yoki m atnning qaysi qism ida и so'zini ishlatish o 'rin li bo'ladi. Bola so'zi ham m a o 'rin lard a ishlatilganm i? (Ha, ishlatilgan.)»
Shundan keyin o'qituvchi m atnni qismlar bo'yicha ifodali o'qiydi.
O 'quvchilar esa qism lararo qaysi so'zlar ishlatilganmi ko'rsatadilar.
O 'q ituvchi ko'rsatilgan so'zlarni reja qism lariga m oslaydi va savol- ning qatoriga yozib, tik chiziq bilan ajratadi.
B irinchi qism o'qiladi. Ari so'zi ajratiladi. Bu qism da hikoyaning boshlanishi va arining qayerda uchib yurganligi, hikoya qahram onining nom ini ko'rsatish lozim ligi aytiladi. Ikkinchi qism o 'qiladi va bu qism dagi voqea ariga tegishli bo'lganligi uchun ari so'zi o 'rn ida и so'zi qo'llanganligi aytiladi. Uchinchi qismda kabutar haqida gapirilgan. Shuning uchun kabutar so'zi ishlatilganligini aytadilar. To'rtinchi qism da ari haqida gap boradi. Bunda ari so'zining berilishi to 'g 'rilig i uqtiriladi.
Beshinchi qism o'qiladi. Bu qismdagi voqea bolaga tegishli.
57
Oltinchi, yettinchi qism lar ham o‘qiladi. Ari, bola so‘zlarining berilishi to‘g‘ri ekanligi aytiladi.
Sakkizinchi qism o‘qiladi. Bunda kabutar so‘zi berilgan. Bu o‘rinda shu nom mos kelgan. Chunki gap kabutar haqida boradi.

4.