Madaniyatshunoslik

kutubxonachilik 
ishini boshqarish 
masalalari bilan 
shug‘ullangan 
olim va 
tadqiqotchilarni 
ko‘rsating?
T.B.Yesimov, 
E.G.Islomov, 
A.P.Kovalenko, 
M.X.Maxmudov 
E.Y.Yo‘ldoshev, 
E.G.Islomov, 
A.P.Kovalenko, 
M.X.Maxmudov 
T.B.Yesimov, 
E.G.Islomov, 
V.V.Sokolova, 
M.X.Maxmudo
v 
T.B.Yesimov, 
E.G.Islomov, 
A.P.Kovalenko, 
E.Y.Yo‘ldoshev
,
3 
3 
2 
O‘zbekistonda 
kutubxona 
tizimlari 
va 
aloxida 
kutubxonalarni 
axborotlashtirish
, 
M.Z.Yakubova, 
M.A.Raxmatullayev
, U.F.Karimov, 
A.SH.Muxamadiye
v, B.A.Mannonov 
M.M.Turopov 
M.A.Raxmatullaye
v, U.F.Karimov, 
A.SH.Muxamadiye
v, Z.SH.Berdiyeva 
Y.B.Abramov 
M.A.Raxmatullay
ev, U.F.Karimov, 
A.SH.Muxamadi
yev, 
B.A.Mannonov 
M.Z.Yakubova, 
A.P.Kovalenko 
U.F.Karimov, 
SH.M.Shamsiyev
, B.A.Mannonov 

---

203 
avtomatlashtiris
h 
va 
mexanizatsiyalas
htirish mavzusi 
bo‘yicha 
shug‘ullangan 
olim 
va 
tadqiqotchilarni 
ko‘rsating? 
3 
3 
2 
O‘zbekiston 
Respublikasini 
“Axborot-
kutubxona 
faoliyati 
to‘g‘risida”gi 
qonuniga ko‘ra 
foydalanuvchilar 
qanday 
huquqlarga ega? 
Axborot-kutubxona 
resurslaridan 
foydalanish,o‘z 
ehtiyojlariga mos 
tarzdagi axborotni 
erkin tanlash, 
ko‘rsatiladigan 
xizmatlar va 
so‘ralayotgan 
resurslar haqida 
axborot 
olish
Axborot-kutubxona 
resurslaridan 
foydalanish,o‘z 
ehtiyojlariga mos 
tarzdagi axborotni 
erkin tanlash,
Axborot-
kutubxona 
resurslaridan 
ko‘rsatiladigan 
xizmatlardan 
erkin foydalanish 
Axborotni erkin 
tanlash, 
ko‘rsatiladigan 
xizmatlar va 
so‘ralayotgan 
resurslar haqida 
axborot 
olish 
3 
3 
2 
O‘zbekiston 
Respublikasini 
“Axborot-
kutubxona 
faoliyati 
to‘g‘risida”gi 
qonuniga ko‘ra 
foydalanuvchilar 
qanday 
majburiyatlarga 
ega?
Axborot-kutubxona 
muasasalarida 
foydalanish 
qoidalariga rioya 
etishi, axborot-
kutubxona 
resurslariga 
ehtiyotkorlik bilan 
munosabatda 
bo‘lishi,ularni 
yo‘qolishiga yoki 
buzilishiga yo‘l 
qo‘ymasligi 
Axborot-kutubxona 
muasasalarida 
foydalanish 
qoidalariga rioya 
etishi, axborot-
kutubxona 
resurslariga 
ehtiyotkorlik bilan 
munosabatda bo‘lishi 
Axborot-
kutubxona 
muasasalari 
tomonidan 
belgilangan 
qonun-qoidalarga 
bo‘ysunishga 
majburlar.
Axborot-
kutubxona 
resurslariga 
ehtiyotkorlik 
bilan 
munosabatda 
bo‘lishi,ularni 
yo‘qolishiga yoki 
buzilishiga yo‘l 
qo‘ymasligi 
3 
3 
2 
Kutubxonashuno
slikfani deganda 
...
Kutubxonashunosl
ik 
fanini 
ilmiy 
bilimlar tizimidagi 
ahamiyati, fanlar 
tizimidagi 
o‘rni
tushiladi.
Kutubxonashunosli
k 
fanini 
ilmiy 
bilimlar tizimidagi 
ahamiyati,
Kutubxonashun
oslik fanini 
ahamiyati,
Kutubxonashun
oslik fanini 
tizimidagi o‘rni 
3 
3 
2 
Ilmiy bilimlarni 
to‘plash 
va 
tadbiq 
etuvchi 
soha bu ...
 
Kutubxonachilik 
ishi 
Kitob ishi 
Nashriyot ishi
Bibliografiya 
3 
3 
2 
Kutubxonachilik 
ishini ilmiy 
boshqarish asosini 
nima tashkil 
etadi? 
Kutubxonachilik 
ishi va 
boshqarishning 
dialektik o‘zaro 
faoliyati, ya’niy 
boshqaruv subekti
Uzluksiz maqsadli 
ravishda 
kutubxonachilik 
obektlariga ta’sir 
ko‘rsatish 
Salbiy 
tendensiyalarga 
qarshi o‘z-o‘zini 
boshqarib 
borish, 
rivojlanish 
Uzluksiz 
maqsadli 
ravishda 
kutubxonachilik 
jarayonlariga 
ta’sir ko‘rsatish 
3 
3 
2 
Boshqaruv 
faoliyati 
muammosi 
nimadan iborat? 
Barcha 
kutubxonachilik 
resurslarini 
kutubxonachilik 
jarayonlariga eng 
samarali bog‘lash 
Salbiy 
tendensiyalarga 
qarshi o‘z-o‘zini 
boshqarib borish, 
rivojlanish 
Uzluksiz 
maqsadli 
ravishda 
kutubxonachilik 
obektlariga ta’sir 
ko‘rsatish 
Uzluksiz 
maqsadli 
ravishda 
kutubxonachilik 
jarayonlariga 
ta’sir ko‘rsatish 
3 
3 
2 
O‘zbekistondagi 
Davlat, soxa, 
Davlat, 
Tijorat, davlat, 
Davlat, 

---

204 
kutubxonachilik 
ishini 
boshqarishning 
to‘rta darajasini 
ko‘rsating? 
mintaqaviy va 
kutubxonani 
boshqarish 
xususiy, 
kopperativ, tijorat 
xususiy, soxa. 
xususiy,ma’muri
y, mintaqaviy
3 
3 
3 
XX asrning 20- 
yillarida qanday 
kutubxona 
tiplari qayd 
etgan?
Ommaviy, 
ilmiy va maktab
Ommaviy va 
ilmiy
Universal va 
maxsus
Ommaviy. 
va maxsus
3 
3 
3 
I.M.Frumen
XX asrning 40- 
yillarida qanday 
kutubxona 
tiplarini qayd 
etgan?
Ommaviy va 
ilmiy
Ommaviy, 
ilmiy va maktab
Ommaviy. 
va maxsus
Universal va 
maxsus
3 
3 
3 
O.S.Chubaryan
XX asrning 50-
60 yillarida 
qanday 
kutubxona 
tiplarini qayd 
etgan?
Ommaviy, 
ilmiy va maxsus
Ommaviy, 
ilmiy va maktab 
kutubxonasi 
Ommaviy. 
va maxsus
Universal va 
maxsus
3 
3 
3 
Axborot-
kutubxona 
muassasalarining 
qaysi mutaxassisi 
kutubxonachi-
amaliyotchi va 
yangi innovatsion 
g‘oyalar 
o‘rtasidagi 
vositachi 
xisoblanadi?
Uslubchi 
Bibliograf 
Kataloglashtiruv
chi 
Operator 
3 
3 
3 
Axborot-
kutubxona 
resursi nima? 
 
Moddiy obektda 
matn, ovozli yozuv 
yoki tasvir tarzida 
qayd etilgan hamda 
identifikatsiyalash,s
aqlash va 
foydalanishni 
ta’minlash uchun 
rekvizitlarga ega 
bo‘lgan axborot 
Moddiy obektda 
ovozli yozuv yoki 
tasvir tarzida qayd 
etilgan axborot 
Identifikatsiyalas
h,saqlash va 
foydalanishni 
ta’minlash uchun 
rekvizitlarga ega 
bo‘lgan axborot 
Moddiy obektda 
matn, ovozli 
yozuv yoki tasvir 
tarzida qayd 
etilgan axborot 
3 
3 
3 
Axborot-
kutubxona 
faoliyati nima? 
Axborot-kutubxona 
muassasalarining 
axborot-
kommunikatsiya 
texnologiyalari 
asosida
axborot-
kutubxona 
fondlarini 
shakllantirish va 
axborot-kutubxona 
xizmati ko‘rsatishni 
tashkil etish 
bo‘yicha
faoliyati 
Axborot-kutubxona 
fondlarini 
shakllantirish va 
axborot-kutubxona 
xizmati ko‘rsatishni 
tashkil etish bo‘yicha 
faoliyat 
Axborot-
kutubxona 
muassasalarining 
axborot-
kommunikatsiya 
texnologiyalari 
asosida 
kutubxona 
xizmati 
ko‘rsatishni 
tashkil etish 
bo‘yicha faoliyati 
Axborot-
kommunikatsiya 
texnologiyalari 
asosida axborot-
kutubxona 
fondlarini 
shakllantirish va 
axborot-
kutubxona 
xizmati 
ko‘rsatishni 
tashkil etish 
bo‘yicha faoliyati 
3 
3 
3 
Axborot-
kutubxona fondi 
nima? 
Tizimlashtirilgan 
axborot-
kutubxona 
resurslarining 
majmui 
Axborot-kutubxona 
muassasalarining 
kitob fondi 
Axborot-
kutubxona 
muassasalaridag
i kitob, jurnal va 
gazetalar 
Axborot-
kutubxona 
muassasalaridagi 
barcha xujjatlar 

---

205 
3 
3 
3 
Axborot-
kutubxona 
xizmati 
ko‘rsatish nima? 
Foydalanuvchilarnin
g axborot-kutubxona 
resurslaridan 
foydalanishni 
ta’minlash 
Axborot-kutubxona 
resurslaridan 
foydalanishni 
ta’minlash 
Foydalanuvchila
rga adabiyotlar 
bilan xizmat 
ko‘rsatish 
Foydalanuvchilar
ga gazeta va 
jurnallar bilan 
xizmat ko‘rsatish 
3 
3 
3 
Yig‘ma elektron 
katalog nima? 
Axborot-kutubxona 
muassasalarining 
elektron kataloglari 
majmui 
Axborot-kutubxona 
muassasalaridagi 
elektron katalog
Axborot-
kutubxona 
muassasalaridagi 
an’anaviy va 
elektron 
kataloglar 
majmuasi 
3 
3 
3 
Foydalanuvchi 
kim? 
Axborot-
kutubxona xizmati
ko‘rsatilishi uchun 
axborot-
kutubxona 
muassasasida 
ro‘yxatga olingan 
shaxs
Axborot-kutubxona 
xizmati 
ko‘rsatiladigan shaxs 
Axborot-
kutubxona 
muassasasida 
ro‘yxatga olingan 
shaxs 
Kutubxona 
muassasasida 
xizmat 
ko‘rsatiladigan 
shaxs 
 
 
3 
3 
3 
Elektron katalog 
nima? 
Tizimlashtirilgan 
axborot-kutubxona 
resurslari 
ro‘yhatining 
elektron shakli 
Axborot-kutubxona 
resurslarelektron 
shakli 
Tizimlashtirilgan 
axborot-
kutubxona 
resurslari ro‘yhati 
Axborot-
kutubxona 
resurslari 
ro‘yhatining 
elektron shakli 
3 
3 
3 
Elektron 
kutubxona 
nima? 
Axborot-
kutubxona 
fondining elektron 
shakli 
Kutubxona 
fondining elektron 
shakli 
Axborot-
kutubxonaning 
elektron 
katalogi va 
fondi
Axborot-
kutubxona 
fondinitizimlash
tirilgan shakli 
 
 “KUTUBXONASHUNOSLIK” FANIDAN
ORALIQ NAZAROT SAVOLLARI 
 
1-Variant 
1. Kutubxonashunoslik fanining predmeti, maqsadi va vazifalari. 
2. O‘zbekiston Respublikasidagi kutubxonalarning asosiy turlari.
3. 
Axborot-kutubxona 
muassasalaridan 
foydalanuvchilarni 
huquqlari 
va 
majburiyatlari. 
2-Variant 
1. XX asrda kutubxonashunoslik fanining rivojlanishi va istiqbollari. 
2. Kutubxonalar tipologiyasi tushunchasi va nazariyasini rivojlanishi. 
3. Kutubxonashunoslik faniniga kirish, fanning maqsadi va vazifalari 
3-Variant 
1. Kutubxonashunoslik faniga kirish. Ushbu fanni o’qitishdan ko’zlangan maqsad 
va vazifalar. 
2. Mustaqillik yillarida kutubxonashunoslik fanini rivojlantirish muammolari
3. Kutubxonаchi kаdrlаrni tаyyorlаsh vа mаlаkаsini oshirish. 

---

206 
4-Variant 
1.
Kutubxonashunoslik faniniga kirish, fanning maqsadi va vazifalari 
2.
Kutubxonаchi kаdrlаrni tаyyorlаsh vа mаlаkаsini oshirish. 
3.
Yosh аvlodni vаtаnpаrvаrlik ruhidа tаrbiyalаshdа kutubxonаlаrning o‘rni 
5-Variant 
1.
O‘zbekistondа kutubxonаchilik ishining rivojlаnishi.
2.
O‘zbekistondа kutubxonаchi kаdrlаrning tаyyorlash vа sifаtigа qo`yilgan 
talablar. 
3.
Yosh аvlodni vаtаnpаrvаrlik ruhidа tаrbiyalаshdа kutubxonаlаrning o‘rni 
6-Variant 
1.
O‘zbekistondаgi oliy tа’lim tizimida kutubxonаchilаr tаyyorlаsh tizimi 
usullаri аsosidа rivojlаnishi.
2.
Kutubxonаchilik ishiga yangi pedаgogik texnologiyalаrni tаtbiq qilish,
3.
Yosh аvlodni vаtаnpаrvаrlik ruhidа tаrbiyalаshdа kutubxonаlаrning o‘rni 
7-Variant 
1.
Kutubxonаchi kаdrlаr tаyyorlаsh sohаsidа yangi yondoshuvlarning pаydo 
bo‘lishi vа tа’lim tizimidagi islohotlar. 
2.
Yosh аvlodni vаtаnpаrvаrlik ruhidа tаrbiyalаshdа kutubxonаlаrning o‘rni 
3.
Kutubxonаchi tushunchasi 
8-Variant 
1.
O‘zbekistonda kutubxonalarga metodik rahbarlikning tashkil etilishi. 
2.
Bolаlаr kitobxonligi,
3.
Yosh аvlodni vаtаnpаrvаrlik ruhidа tаrbiyalаshdа kutubxonаlаrning o‘rni 
9-Variant 
1.
Bolаlаrgа xizmаt ko‘rsаtаdigаn kutubxonаlаr shаxobchаlаrini shаkllаntirish 
mаsаlаlаri 
2.
Kitobxonlаrni o‘rgаnish metodikаsi 
3.
Kutubxona tushunchasi 
10-Variant 
1.
Kitobxonlаrning qiziqishini o‘rgаnish usullаri 
2.
Kutubxonа tushunchasi 
3.
Yosh аvlodni vаtаnpаrvаrlik ruhidа tаrbiyalаshdа kutubxonаlаrning o‘rni 
11-Variant 
1.
Bolаlаrgа kutubxonа xizmаti ko‘rsаtish. 
2.
Yosh аvlodni vаtаnpаrvаrlik ruhidа tаrbiyalаshdа kutubxonаlаrning o‘rni 
3.
Kutubxonachining vazifalari. 

---

207 
12-Variant 
1.
Kitobxonlаrning kundаlik ishlаb chiqаrish vа mаishiy tаlаblаrini hisobgа 
olish va shаroit yarаtish 
2.
Kutubxonаchilik sohаsidа kutubxonаchi shаxsining ijtimoiy moslаshuvi. 
3.
Bolаlаrni tаrbiyalаshdа kutubxonаlаrning roli vа vаzifаlаri to‘g‘risidа 
13-Variant 
1.
Kutubxonachi faoliyatiga doir kataloglashtirish bo‘yicha mavjud rahbariy va 
meyoriy materiallar,
2.
Kutubxonachining vazifalari.
3.
Yosh аvlodni vаtаnpаrvаrlik ruhidа tаrbiyalаshdа kutubxonаlаrning o‘rni 
14-Variant 
1.
Kutubxonachining huquqlari.
2.
Bolаlаrni tаrbiyalаshdа kutubxonаlаrning roli vа vаzifаlаri to‘g‘risidа 
3.
O‘zbekistondа kutubxonаchilik ishining rivojlаnishi.
15-Variant 
1.
O‘zbekistondа kutubxonаchi kаdrlаrning tаyyorlash vа sifаtigа qo`yilgan 
talablar. 
2.
Kutubxonachining faoliyatidagi javobgarliklar. 
3.
Yosh аvlodni vаtаnpаrvаrlik ruhidа tаrbiyalаshdа kutubxonаlаrning o‘rni