MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

              Ümumi psixologiya. Psixologiya

 

342 

342 

həm obyekti, həm də subyekti kimi çıxıĢ edir; 

4)  müəyyən  iĢ  və  əməliyyatların  məcmuundan  ibarət 

olan  fəaliyyətin  özü  ─  ayrı-ayrı  öyrədici,  inkiĢafetdirici  və 

tərbiyələndirici iĢ və əməliyyatlar; 

5)  pedaqoji  fəaliyyətin  vasitələri  ─  məktəbdə  təlim  və 

tərbiyənin məzmunu, forması və metodları; 

6) pedaqoji fəaliyyətin Ģəraiti ─ cəmiyyətin böyüməkdə 

olan gənc nəslin tərbiyəsinə qayğısı, məktəbin maddi cəhətdən 

təchiz  olunması,  məktəbin  pedaqoji  kollektivindəki  birlik, 

məktəbə lazımı səviyyədə rəhbərlik etmək və s.; 

7)  pedaqoji  fəaliyyətin  nəticəsi  ─  Ģagird  Ģəxsiyyətinin 

əlamət və keyfiyyətlərinin formalaĢması.  

Bu  cəhətlərin  hər  biri  pedaqoji  fəaliyyətin  səmərəliliyi 

üçün əsas amil rolunu oynayır. Məhz buna görə də onların hər 

biri  pedaqoji  fəaliyyətin  tələblərinə  uyğun  səviyyədə 

olmalıdır. Eyni zamanda pedaqoji fəaliyyət bu cəhətlərə malik 

olmadan bir fəaliyyət kimi təzahür edə bilməz. 

Müəllim  əməyi  çoxcəhətli  psixi  reallıqdır.  Burada  bir-

biri ilə vəhdətdə olan üç cəhət diqqəti xüsusi olaraq cəlb edir. 

Bunlar  pedaqoji  fəaliyyət,  pedaqoji  ünsiyyət  və  müəllim 

Ģəxsiyyətinin  xüsusiyyətlərindən  ibarətdir.  Onlar  vahid 

məqsədə  ─  cəmiyyətin  sosial  sifariĢini  həyata  keçirməyə 

yönəlsələr  də  bir-birini  təkrar  etmirlər.  Belə  ki,  pedaqoji 

fəaliyyət  müəllimin  Ģagirdlərə  təsirini  (eləcə  də  Ģagirdlərin 

müəllimə  təsirini)  əhatə  edir.  Pedaqoji  ünsiyyət  ─  birgə 

fəaliyyət  zamanı  müəllim  və  Ģagirdlərin  əməkdaĢlığından 

ibarətdir.  Pedaqoji  fəaliyyəti,  pedaqoji  ünsiyyəti  müəllim 

Ģəxsiyyətindən kənarda nəzərdən keçirmək mümkün deyildir. 

Müəllimin Ģəxsiyyəti onun əməyinin sosial  istiqamətini 

müəyyən  edən  əsas  amildir.  Qeyd  olunan  cəhətlərin  hər  üçü 

müəllim  əməyinin  gediĢi  zamanı  bir-biri  ilə  mürəkkəb 

dialektik  əlaqədə  olmaqla,  onlardan  hər  biri  gah  zəmin,  gah 

vasitə, gah da inkiĢafın nəticəsi kimi özünü göstərir.  

Psixoloji  tədqiqatlar  əsasında  müəyyən  edilmiĢdir  ki, 

pedaqoji fəaliyyət zamanı müəllim bir deyil, bir neçə məqsəd 

---