MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə) 341
gəlmək olar ki, onların yaradıcılıqları və dünyagörüşləri nə qədər çoxşaxəli olsa da, bütövlükdə Azərbaycan mədəniyyətinə, fəlsəfəsinə və elminə xidmət etmişdir. İlk növbədə, onların yaradıcılıqlarında və dünyagörüşlərində Azərbaycan Milli İdeyasının yaşadılması konteksində, Azərbaycan mədəniyyətinin, fəlsəfəsinin tədqiqi və təbliği dayanmışdır. Əlbəttə, bu zaman onlar Sovet dövründə yaşamağa məcbur olan həmkarlarından və soydaşlarından fərqli olaraq Azərbaycan mədəniyyətini və fəlsəfəsini daha obyekti şəkildə tədqiq etmək şansına malik olmuşlar. Yəni Azərbaycannın mühacir mütəfəkkirləri istər klassik, istərsə də cağdaş mədəniyyət və fəlsəfəyə münasibətdə daha real prizmadan yanaşmışlar. Digər tərəfdən, onların Azərbaycan türk mədəniyyəti və fəlsəfi ilə bağlı araşdırmaları Azərbaycan Milli İdeyası ilə sıx bağlı olmuşdur. Yəni azərbaycanlı mühacirlər hər bir əsərlərində mədəniyyət və fəlsəfənin problemlərini araşdırmaqla yanaşı, dövrün onların qarşısında qoyduğu çətinlikləri də ifadə etməyə çalışmışlar. Bu mənada, SSRİ rejiminin Azərbaycan türk mədəniyyəti və fəlsəfəsinə qarşı yürtüdyü «sovet beynəlmiləl- çiliyi» ideyası azərbaycanlı mütəfəkkirlər tərəfindən ciddi tənqid atəşinə tutlumuşdur. Xüsusilə, M.Ə.Rəsulzadə, M.B.Məmməd- zadə, Ə.Cəfəroğlu, Ə.Yurdsevər və başqa mütəfəkkirlərimiz bu məsələni geniş tədqiqat obyektinə eçvirmiş, SSRİ ideoloqlarının saxtakarlığını ifşa etməyə çalışmışlar. Yeri gəlmişkən, Azərbaycan mühacirət mütəfəkkirlərinin mədəni və fəlsəfi irsində mühüm məqamlardan biri də, SSRİ dövründə Azərbaycanda aparılan saxta mədəniyyətə və fəlsəfəyə qarşı çıxmalarıdır. Onlar əsərlərində Azərbaycan türklərinin şüurunu dəyişdirmək üçün SSRİ rejiminin müxtəlif üsullara əl atmasını, xüsusilə klassik irsimizi, o cümlədən mədəniyyət və
|