Mahmud As’ad Jo’shon haqiqiy sevgi

BIR-BIRIMIZNI SEVMOG’IMIZ KERAK
Bir-birimizni qon qarindosh kabi, jon qarindosh kabi, ota-onasi bir og‘a-inilar kabi, hatto, undan ham kuchliroq sevmog‘imiz kerak.
Ba’zi bir samimiy do‘stlik, birodarliklar bor: ba’zan maktabda rivoj topadi, ba’zan askarlikda uyg‘onadi, ba’zan haj yo‘llarida paydo bo‘ladi, namoyon bo‘ladi. Ba’zan mahalladan, bolalikdan do‘stlik paydo bo‘ladi. Xullas, juda sog‘lom bir birodarlik, ahboblik bo‘lgay. Ayrim birodarlarimiz orasida shundoq bir samimiyatni ko‘rmayotirmiz. Bo‘lmog‘ini orzu qilamiz. Ba’zilar o‘rtasida bor shundoq samimiyat, ko‘rib mamnun bo‘lamiz, mamnunmiz. Alloh rozi bo‘lsin!
Faqat ayrimlar orasida, go‘yo Islom ikkinchi darajada turgandek, go‘yo tasavvuf va tariqat hamda ma’naviyat birodarligi ikkinchi o‘rinda qolgandek bir holat, tasavvur bor. Ayollar orasida ham shundoq, erkaklar orasida ham shundoq. Bizning munosabatlarimiz ahli dunyo kishilarining bir-birlariga bo‘lgan munosabatlaridek shakllangan, o‘shandoq sovuqlashgan.
Istaymizki, muhabbat bo‘lsin, sevgi bo‘lsin, samimiyat bo‘lsin, qardoshlik-birodarlik bo‘lsin. Bu qandoq amalga oshgay? Birga-birga ovqatlangaylar, o‘ltirgaylar, turgaylar, gaplashgaylar. Bolalar bir-birlari bilan tanishsinlar, xonimlar bir-birlari bilan tanishsinlar,erkaklar bir-birlari bilan samimiyatlarini kuchaytirsinlar. Dinimiz istagan qardoshlik, birodarlik, mehr-muhabbat, mavaddat (do‘stlik), bog‘liqlik, samimiyat va ixlos qaror topsin va shakllansin. Bir tomondan bir ulug‘ maqsadimiz shu. Chunki jannatga kirmoqning sababi, savobga erishmoqning manbai musulmonlar bir-birlarini sevmog‘idir!
Madinada Payg‘ambar janobimizning masjidiga borib, bir hafta-sakkiz kun o‘sha yerda qolsak, 40 vaqt namozni unda o‘qidim, deb qo‘p sevinamiz. Buni qila olmagan birodarlarimiz o‘kinadilar. Bir yil u yerda e’tikof o‘tirmoq naqadar savobli! Lekin musulmonning bir musulmon birodariga shavq bilan nazar qilmog‘i undan ham yaxshiroqdir. Demakki, ich-ichimizdan bir shavq uyg‘onmog‘i lozim. Qardosh- birodarlarimizga nisbatan bir muhabbat uyg‘onmog‘i lozim.
Bu o‘rinda ikki nuqta bor. Birinchisi, biz o‘z birodarimizga nisbatan o‘zimizni, qalbimizni ta’mir etmog‘imiz lozim. «Men bu birodarimni nega sevmayman? Nega su’i zan (bad gumonlik) qilaman? Nega sovuqman? Nega iliy olmayman?» Bu bir jihatdan o‘z ichimizda, o‘zimiz bilan bog‘liq bir muammo. Ayb mendami, ajabo. Mening jihozlarim zanglaganmi? Menda biror xato bormikin? – Ishning bu bir tomonini o‘ylamog‘imiz kerak.
Ikkinchidan, birodarlarim meni yaxshi ko‘rmayotir. Birodarlarimiz bilan oramizda sovuqlik bor. Menda ne ayb bor ekan? Ajabo, muhabbatni orttirmog‘im uchun o‘zimni qanday tutmog‘im kerak? Nimalar qilishim mumkin? – deb ishning boshqa bir tomonini o‘ylamoq bor.
Ya’ni, bir tomondan biz, ya’ni «A» shaxsi, ikkinchi tarafdan esa buning muqobili bo‘lmish
«B» shaxsi bor. Ikkisi ham bir-biriga naqadar shavqli bo‘lmog‘i uchun o‘z-o‘zini nazorat qilmog‘i kerak. Taraflar, ikkisi ham birdan: «Yanada shavqli, yanada jonu-dildan, yanada samimiy, yanada birodarlarcha bir qardosh-qarindoshlikni qanday ta’minlamog‘imiz mumkin?» deb buning choralarini qidirmoqlari darkor.