Mahmud As’ad Jo’shon haqiqiy sevgi

QALBNI ISHLOVCHAN HOLGA KELTIRMOQ
Dunyoning boshqa bir o‘lkalarida esa Islomning rivojlanmog‘i uchun, yuksalmog‘i uchun qilinayotgan ishlar bor. U yerlarda ham shu xil shikoyatlar… Rahbarlardan, mutafakkirlardan, olimlardan, fozillardan, komillardan xuddi shundoq shikoyatlarni eshitgaymiz. Kamolga yetmagan – yetilmagan insondan, sifatsiz insondan, iymoni chinakam yal-yal yonmagan insondan biror foyda hosil bo‘lmagay.
Jihodga borsa, jihodni o‘lja olmoq uchun qilgay… Afg‘oniston janglarida qatnashgan birodarlarimiz aytishdi, o‘kindim, odam qo‘lini ko‘tarib: «La ilaha illalloh» deydi, «Men musulmonman», deydi, begunoh o‘lib ketayotgani aniq ma’lum… Bu tomondagi
«mujohid» uning pullariga tama’ qilib, o‘ldiradi… Chunki noqis!.. Noqisdan mujohid yuzaga kelmas. Ya’ni, iymonida nuqson bo‘lgan kishi har ishni ham barbod etgay. Shuning uchun eng birinchi ishimiz o‘z qalbimizni ishlovchan holga keltirmoqdir… Ma’mur holga keltirmoqdir, yal-yal porlaydigan holga keltirmoqdir… Iymon to‘lg‘un holga keltirmoqdir. Payg‘ambar (s.a.v.) hazratlari duolarida bunday deb marhamat etar edilar: «Yo Rabbiy! Men Sendan iymoni komil so‘ragayman. Mustahkam ishonch, yaqiyn tilagayman, sidq tilagayman…» derdilar. Nechun? Insonning qalbiga eng kerakli narsa shu bo‘lgani uchun… Qalb, ya’ni insonni boshqargan a’zosi, insonni boshqargan qo‘mita markazi yal-yal tovlanmasa, sog‘lom ishlamasa, inson go‘zal, chiroyli ishlar qilaolmas!.. Bomdod namoziga tura olmas, ibodatini qila olmas… Ro‘za holida gunohlar qilgay… Tijorat qilar ekan, harom yegay, yolg‘on so‘zlagay.
Yoqtirganingiz – yaxshi musulmonlar, avliyoulloh, atrofingizdagi solih kishilar… Boyagi noqis insonlardan bularning farqi nimada?.. Boyagi insonlardan bularning farqi, harakatlariga hokim bo‘lgan qalbning yal-yal tovlanmog‘ida, tozaligidan yarq-yurq etib turishidadir! Bu ne’matning ishlashidadir. Ayrimlarning qalbi zanglagan. Payg‘ambar janobimiz (s.a.v.) marhamat etadilarki, «Temir zanglagani kabi qalblar ham zanglagay». Gur-gur ishlamas. Ayrimlarning esa qalbi o‘likdir. Ba’zilarning qalbi toshdekdir!
Shuning uchun, eng muhim ishimiz, aziz birodarlarim, shu qalbning zangini ketkazmoqdir… Shu iymonni qalbimizda sog‘lom o‘rnashtirmoqdir.
Islomning ruhini anglaganimiz, egallaganimiz shudir. Buni fahmlay olmasak, tuta olmasak, bizning mujohidligimizdan biror foyda kelmagay! Bizga ham foydasi bo‘lmas, boshqaga ham foydasi tegmas. Buni ta’minlamoq kerak!.. Buning yo‘li esa tasavvufdir. Shuning uchun tasavvuf yo‘lidamiz. An’anaviy bir qaysarlik bilan bu yo‘lni tutayotganimiz yo‘q; komil yo‘l shu yo‘l bo‘lgani uchun shu yo‘ldamiz!
Taqvo egasi bo‘lmoq
Jumla jahon xalqi biladi, musulmonlar ro‘za tutadi. Ro‘zaning g‘oyasi qanday anglatiladi oyati karimada:
«Ey Iymon keltirganlar, toki taqvo qilsangizlar, (toki taqvoga erishsangizlar, toki taqvoni o‘rgansangizlar) deb, sizlardan oldingilarga farz qilinganidek,sizlarga ro‘za farz qilindi…», deb marhamat etadi Alloh. Maqsad – taqvo!.. Ya’ni tasavvuf!.. Ya’ni, botin tarbiyasi. Ya’ni, inson qalbining boya aytganim tarzda tozalanmog‘i, poklanmog‘i… Bu eski bir zamonning shunchaki bir modasi – na’masi emas, eskirmas bir vazifa bu… Islomning bosh vazifasi bu!.. Ibodatlarning maqsadi, omoli, g‘oyasi bu!..