Ma’lumotlar bazasining maqsad va vazifalari


Ma'lumotlar manipulyatsiyasi tili operatorlari



Yüklə 0,54 Mb.
səhifə34/45
tarix11.10.2023
ölçüsü0,54 Mb.
#153831
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   45
Ma’lumotlar bazasining maqsad va vazifalari

92. Ma'lumotlar manipulyatsiyasi tili operatorlari
Ma'lumotlar manipulyatsiyasi tili (Data Manipulation Language, DML) operatorlari

  • SELECT belgilangan shartlarga javob beradigan ma'lumotlarni tanlaydi

  • INSERT yangi ma'lumotlar qo'shadi

  • UPDATE mavjud ma'lumotlarni tahrirlaydi

  • DELETE ma'lumotlarni yo'q qiladi

93. Ma'lumotni boshqarish tili operatorlar
Ma'lumotni boshqarish tili (Data Control Language, DCL) operatorlari

  • GRANT foydalanuvchi yoki guruhga obyektda muayyan operatsiyalarni bajarishga ruxsat beradi

  • REVOKE avval berilgan ruxsatlarni bekor qiladi

  • DENY ruxsatdan ustun bo'lgan taqiqni belgilaydi

94. Tranzaksiyalarni boshqarish tili operatorlari
O‘tkazmalarni boshqarish tili (Transaction Control Language, TCL)

  • COMMIT tranzaktsiyani qo'llaydi

  • ROLLBACK joriy operatsiya doirasida qilingan barcha o'zgarishlarni qaytaradi

  • SAVEPOINT tranzaktsiyani kichik qismlarga ajratadi

95. SQL opеratorlarini yozish
SQL dasturi - bu SQL ko'rsatmalarining oddiy chiziqli ketma-ketligi. O'zining sof shaklida SQL tilida ma'lumotlar bazasiga so'rovlarni bajarish tartibini (sikllar, tarmoqlar, o'tishlar) boshqarish uchun operatorlar mavjud emas.
SQL iboralari quyidagilar yordamida tuzilgan:

  • zahiralangan kalit so'zlar;

  • jadvallar va jadval ustunlarining identifikatorlari (nomlari);

  • ma'lumotlar bazasida ma'lumot qidirish mezonlarini shakllantirish va natijada olingan jadvallardagi yacheykalar qiymatlarini hisoblash uchun foydalaniladigan mantiqiy, arifmetik va satrli iboralar;

  • iboralarda ishlatiladigan operatsiyalar va funktsiyalarning identifikatorlari (nomlari).

Barcha kalit so'zlar, funksiya nomlari va, qoida tariqasida, jadval va ustun nomlari 7 bitli ASCII belgilar bilan ifodalangan (boshqacha aytganda, lotin harflarida).
SQL katta va kichik harflarni farq qilmaydi, masalan SELECT, Select, sELECT, select satrlari bir xil kalit so'zni ifodalaydi.
Jadvallar va ularning ustunlari nomlarini yaratish uchun harflar, raqamlar va _ (pastki chiziq) belgisidan foydalanishga ruxsat beriladi, lekin ismning birinchi belgisi harf bo'lishi kerak.
Kalit so'zlar va funktsiyalar nomlaridan jadval identifikatorlari va ustun nomlari sifatida foydalanish taqiqlanadi. Kalit so'zlar va funksiyalar nomlarining to'liq ro'yxatini (va u juda ko’p) ma'lum bir MBBT hujjatlarida topish mumkin.
Operator kalit so'z fe'ldan boshlanadi (masalan, CREATE - yaratish, UPDATE - yangilash, SELECT - tanlang va hokazo) va ; (nuqta-vergul) belgisi bilan tugaydi. Murojaat erkin formatda yozilgan va bir nechta satrlardan iborat bo'lishi mumkin. Operatordagi leksik birliklar uchun haqiqiy ajratuvchilar:

  • bir yoki bir nechta bo'shliqlar,

  • bir yoki bir nechta tab belgilar,

  • bir yoki bir nechta belgilar yangi qator.




Yüklə 0,54 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   45




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin