Mantiqiy boshqarish tizimlari va qurilmalari haqida umumiy tushunchalar reja

MANTIQIY BOSHQARISH TIZIMLARI VA QURILMALARI HAQIDA UMUMIY TUSHUNCHALAR

Reja:

1.1. Kirish. Mantiqiy boshqarish tizimlari

1.2. Qat'iy va mantiqiy kontrollerlar

1.3. Mantiqiy boshqarish qurilmalar

Boshqaruv tizimi ishlab chiqarish jarayonida samaradorlikni, aniqlikni oshiruvchi va xavfli jarayonlarni oldini oluvchi qurilmalar hamda elektr jihozlar to‘plamidan iboratdir. Operatsion tizim turli xilda va shaklda bo‘lishi mumkin. Texnologiyani tez rivojlanishining natijasi sifatida shuni ko‘rish mumkinki, ko‘plab kompleks operativ masalalar dasturli-mantiqiy boshqaruv tizimini markaziy uning qo‘shimcha qurilmalari bilan birga kompyuterga ulash bilan amalga oshirilyapti. Masalan, dasturli-mantiqiy boshqaruv sensorisiz jarayonni qanday ketayotganligini bilish imkoniyati mavjud emas. Avtomatlashtirilgan tizimlardagi boshqaruv tizimi jarayonida dasturli-mantiqiy boshqaruv muhim qism hisoblanadi. Ijrochi dastur xotirada joylashishi bilan dasturli-mantiqiy boshqaruv kirish qurilmalaridan kelayotgan signallar orqali tizim holatini tasvirlab turadi.

Dasturli-mantiqiy boshqaruv va kompyuterga qo’shimcha ravishda boshqaruv panellari, dvigatellar, sensorlar, vklyuchatellar, klapan va boshqalar qo’llanilmoqda va bular boshqaruv tizimidagi aniqlik darajasini yaratishda va oshirishda xizmat qilmoqda. Boshqaruv tizimi jarayonidagi har bir komponent o’lchamidan qat’iy nazar muhim rol o’ynaydi.

• Dasturli-mantiqiy boshqaruv va kompyuterga qo’shimcha ravishda boshqaruv panellari, dvigatellar, sensorlar, vklyuchatellar, klapan va boshqalar qo’llanilmoqda va bular boshqaruv tizimidagi aniqlik darajasini yaratishda va oshirishda xizmat qilmoqda. Boshqaruv tizimi jarayonidagi har bir komponent o’lchamidan qat’iy nazar muhim rol o’ynaydi.
• Bir ish faoliyatini olib boradigan, rele yoki mikrosxemaga asoslangan qat’iy kontrollerlarni boshqa ish faoliyatini olib borish uchun о‘zgartirib bо‘lmaydi. Ya’ni bir ish uchun mо‘ljallangan kontrollerni boshqa vazifani bajarish uchun ishlatib bо‘lmaydi. Bunday kontrollerlar qat’iy kontrollerlar deb yuritiladi. Ammo ishlab chiqarish korxonalarida bir turdagi boshqarish faoliyatni olib borayotgan kontrollerlarni chiqadigan mahsulot turiga qarab boshqa turdagi faoliyat olib borishi uchun о‘zgartirish talab qilinadi. Bu talabga javob bera oladigan kontrollerlar mantiqiy dasturlanuvchi kontrollerlar (MDK) deb ataladi.
• Mantiqiy ijrolarga asoslangan holda, dasturli-mantiqiy boshqaruv chiqish qurilmalari bilan qanday harakat bajarilish kerakligini aniqlaydi. Yana ham ko‘proq kompleks jarayonlarni ishga tushirishda bir qancha dasturli mantiqiy boshqaruv kontrollerlarini markaziy kompyuterga ulash ham mumkin. Bunday tizimlarning haqiqiy ko‘rinishi quyidagicha bo‘lishi mumkin:

1
2
3
4
5
6
1.1-rasm. Mantiqiy dasturlanadigan kontrollerli boshqarish paneli