Ma`ruza №8 fil`tratsIYa bo`limi texnologiyasi gidrokarbonat suspenziyasini fil`trlash Rejasi

Ma`ruza №8
FIL`TRATsIYa BO`LIMI TeXNOLOGIYaSI
Gidrokarbonat suspenziyasini fil`trlash
Rejasi:
1. Filtrlash bo`limining vazifasi.
2. Filtrlash jarayonining texnologik sxemasi.
3. Filtrlash jarayonidagi yo`qolishlarning sabablari.
4. Barabanli vakkum-filtr yacheykalarning vazifalari.
5. O`zi filtrlash zonasining vazifasi.
6. Dastlabki quritish zonasining vazifasi.
7. Cho`kma yuvish zonasining vazifasi.
8. Asosiy quritish zonasining vazifasi.
9. Yopiq zona vazifasi.
10.Fitr suyuqlik tortish zonasining vazifasi.

Karbonizatsion kolonnalar suspenziya tarkibidagi gidrokarbonat natriy ajratish uchun fil`trlash jarayoni qo`llaniladi. Hosil bo`lgan

kristallar kal`tsinatsiyalash-bulimiga beriladi, fil`trdan chiqayotgan suyuq faza esa distillyatsiya bo`limiga ammiakni regeneratsiya qilish uchun beriladi.
Soda ishlab chikarishning fil`tratsiya bo`limi texnologik sxemasi 6-rasmda keltirilgan.
Trubalar orqali karbonizatsion kolonnalardan suspenziya katta diametrli trubaga (1) yuboriladi. Undan keyin suspenziya umumiy truba orkali fil`trning saqpangichiga (2) beriladi. Suspenziyaning mikdori drossel to`sgichlari (3) bilan regulirovka qilinadi. Suspenziyaning ajaratilishi barabanli vakkum-fil`trlarda amalga oshiriladi. Fil`tr barabanidan olingan cho`kma transporter bilan natriy gidrokarbonatni kal`tsinatsiya etish bo`limiga yuboriladi. Fil`tr to`sgichdan o`tgan havo va fil`trning suyuq faza aralashmasi separatorga (4) kelib tushadi va bu erda bir byridan ajratiladi. Seperatordan (4) fil`trning suyuq fazasi yigtich kollektoridan o`tib, fil`tr suyuq faza yig`gichiga (6) beriladi va undan nasos (5) yordamida distillyatsiya bo`limiga yuboriladi. Separatorlardan (4) havo umumiy vakkum-kollektor orqali vakkum-nasos (10) bilan atmosferaga chikarib yuboriladi.
Havo tarkibidagi ammiak va doksid uglerodni ushlab qolish uchun vakkum-fil`tr separatorlari va vakkum-nasoslar orasida fil`trlar havosi yuvitgichi (11) o`rnatilgan bo`ladi.
Fil`trdagi natriy gidrokarbonat cho`kmasini yuvish uchun yig`gichni (9) suyuq fazasi ishlatiladi. Fil`tr gazmollarini regeneratsiya qilish uchun vozduxoduvkalar bilan fil`trlarga siqilgan havo beriladi. Fil`trga ortiqcha miqtsorda suspenziya beriladi, chunki trubkasida doyimiy satx saqpab turish uchun ortiqcha suspenziya trubadan truboprovod orqali buferli yig`gichga (7) kelib tushadi. Buferli yig`gichning ichida aralashtirgich joylashgan bo`ladi. Suspenziya yig`gichdan (7) nasos orkali dastlabki yig`gichga (1) beriladi. Yig`gichga (7) minimal mikdorda suspenziya kelib tushishi uchun ma`lum sharoitlarda jarayonni olib borilishi zarur. Qisman yuvitish suvlari erigani va uning mayda kristallari filtrdan
'o`tganlygi sababli gidrokarbonat natryyninG yo`qolishlari kuzatiladi. Bundan tashqari qisman qaytar reaktsiya o`tganligi uchun ham gidrokarbonat natriyning yo`qolishi bo`ladi:
NaNSOz+NN₄S1NaS1+NN₄NSOz

Rasm - 6. Fil`trlash bo`limining sxemasi.

1-sig`im; 2-vakuum-fil`trlar; 3-drosel tosgichlari; 4-separatorlar; 5,8,10-nasoslar; 6-fil`tr suyiqlikning yig`gishi; 7-buferli yig`gish; 9-fil`trdagi chukmani yuvish uchu|1 suyuklikning yiggichi, 11-fil`tr xavosining yuvitgichi.
Yuvish suvning harorati 45°S va mikdori oshgan holda hamda fil`trlash to`sgich butunligi buzilganda fil`trlash jarayonida yo`qolishlar miqdori ko`payib ketishi kuzatiladi. Kal`tsinatsiya stadiyasida gidrokarbonat natriy tarkibidagi namlikga issiqlik sarflanishi va bug`lanayotgan namlikning mikdorlariga bog`likligi quyidagi jadvalda keltirilgan.

Namlik mikdori, %	100 kg tayyor sodaga chikarilayotgap pamlikmipg mikdori, kg	Kalitsipatsiya stadiyasida suvpi bug`latish uchun issiqlikning nisbiy sarflanishi, %	100 kg pamli* gidrokarSyupat iatriyga sodaiing chiqishi, kg
22,23	45	139,7	49
20,75	41,3	126,1	50
19,16	37,5	114,7	51
17,58	33,8	100	52
15,99	30,2	91,7	53
14,31	26,5	80,3	54

* 100 kg namli natriy gidrokarbonatga sodaning maksimal nazariy
chikyshi-63 kg.
Uzluksiz ishlaydigan barabanli vakkum-fil`trlar filtrlash bulimining asosiy apparati bo`lib hisoblanadi.
Soda ishlab chiqarish texnologiyasida BS-5, 6-1, 8/1 tipli barabanli vakkum-filtr keng qo`llanilmoqtsa.
Quyida BS-5, 6-1, 8/1 barabanli vakkum-filtrning texnik ko`rsatgichlari keltirilgan:
Fil`trlash yuzasi, m<sup>2</sup>...........................5,6
Baraban diametri, m .............................1,8
Baraban uzunligi, m...............................1,0
Burchak.grad:
Barabanning suspenziyaga cho`kishi...............130
Filtrlash zonasi.................. ..........53
Kuritish va yuvish zonasi........................189
Suyuqlik tortilish va gazmolning
regeneratsiya zonasi.................................48
1 minutda aralashtirgichning ikkilamchi
tebranishlar soni..................................35
barabanli vakkum-fil`tr 18 ta yacheykaga bo`lingani va taqsimlash qurilmasi bilan ta`minlanщni uchun, uning yuzasida bir vaqtda bir necha jarayonlar o`tadi. Filtrning barabanida o`tayotgan jarayonga ko`ra shartli ravishda uni quyidagi zonalarga bo`lish mumkin:
-o`zi- filtrlash zonasi; vakkum sharoitnda filtrli suyuqlik barabanga tortilib, natrny gidrokarbonat kristallari filtrlash gazmol yuzasida ushlanib koladilar va cho`kma hosil kiladilar;
-dastlabki quritilish zonasi; bu paytda barabaning yuzasi suspenziya ustida joylashgan buladi va cho`kmadan baraban ichiga filtrli suyuqlik tortiladi;
-cho`kma yuvilishi. zonasi; baraban yuzasiga yuvish suvi beriladi; ushbu suv cho`kma ichidan barabanga o`tadi va cho`kmaning kristallararo maydonidan filtrli suyuklikni siqib chikaradi;
-asosiy kuritish zonasi; bu erga havo beriladi va u natriy gidrokarbonatning cho`kma qatlamidan o`tib, cho`kmaning kristallararo maydonidan yuvish suvini sikib chiqaradi va cho`kmada namlik mikdorini kamaytiradi;
-yopiq zona; baraban yuzasidan maxsus pichoq yordamida natriy gidrokarbonat cho`kmasi olib tashlanadi, shuning bilan birgalikda barabanning ichidagi maxsus pichok va filtr suyuklik tortilish zonasi orasiga havo o`tilishiga yo`l qo`yilmaydi (havo o`tgan holda sistemada vakkum yo`qolishi mumkin);
-filtr suyuqpik tortilish zonasi; filtrli gazmolning xizmat muddatini oshirish uchun siqilgan havo bilan uflashdan oldin gazmolning «xo`l» uflanishi;
-uflanish zonasi; filtrlash gazmolni regeneratsiya qilish uchun aralashmasining yurishiga qarshi baraban yacheykasiga sikilgan havo beriladi. Gazsuyuqlik aralashma vakkum bo`lmagan sababali barabanga kelib tushadi.
Filtrli suyuqpikni tortib olish zonasi kelib tushgan filtrli suyuqlikni siqilgan havo yacheykalaridan siqib chikaradi. Gazmoldan utayotgan filtrli suyuqlyk gazmol teshikchalaridan natriy gidrokarbonat mayda kristallarini sikib .chiqarishdan tashqari ularni o`zida eritib oladi. Bu o`z navbatida regeneratsiya jarayonini tezlashtiradi. Undan keyin filtrli gazmolning teshikchalari sikilgan havo bilan tozalanadi:
- o`tish zonasi; uflanishga berilgan siqilgan havo barabaning vakkum qismiga o`tmasligi uchun mo`ljallangan.
Barabanning bir aylanishida filtrlash jarayonining to`liq tsikli amalga oshadi va har bir yacheyka barcha zonadan o`tadi. Baraban vakkum-filtr unumdorligini quyidagi formula bo`yicha aniqlash mumkin: