Ma’ruza: Multimedia tushunchasi, maqsadi va asosiy talablari

1.10. Y.2001 tavsiyanomasi
Y 2001 tavsiyasi NGN atamasini belgilaydi. Bu "paketli tarmoq" bo’lib, u telekommunikatsiya xizmatlari/yordamni taqdim etadi va bir nechta keng polosali, sifatli xizmat ko’rsatadigan transport texnologiyalaridan foydalanishga imkon beradi va bunda xizmatlarga tegishli funktsiyalar tashish bilan bog’liq asosiy texnologiyalardan mustaqil bo’ladi. U o’zlari istagan foydalanuvchilarga tarmoqlarga va raqobatdosh xizmat ko’rsatuvchi provayderlar va / yoki xizmatlarga bepul kirishni ta’minlaydi. U foydalanuvchilarga doimiy va keng qamrovli xizmatlarni taqdim etish imkonini beradigan umumiy harakatchanlikni qo’llab-quvvatlaydi.

MCT tavsiyalariga binoan (Y.2001 NGN umumiy ko’rinishi) NGN ning keyingi avlod telekommunikatsiya tarmog’i kafolatli sifatga ega telekommunikatsiya xizmatlarining cheklanmagan doirasini ta’minlovchi keng polosali paketli kommutatsiya tarmog’i sifatida belgilanishi mumkin, bu esa xizmatlarni uzatish va kommutatsiya texnologiyalaridan foydalanish bilan bog’liq funktsiyalarni ajratishni o’z ichiga oladi.

Quyidagi NGN atributlarini aniqlash mumkin:

- paketli kommutatsiya;

- kanallar, qo’ng’iroqlar/seanslar va dasturlar/xizmatlarni boshqarish funktsiyalarini ajratish;

- xizmatlarni taqdim etish jarayonida foydalanilgan transport texnologiyalari, kirish texnologiyalari va ochiq interfeyslardan mustaqilligi;

- xizmatlarning keng doirasini, amaliy dasturlarni va mexanizmlarni qo’llab-quvvatlash (shu jumladan real vaqtda xizmatlar, real vaqtda qo’llab-quvvatlashni talab qilmaydigan xizmatlar, bir tomonlama, ko’p tomonlama va radioeshittirish xizmatlari, multimedia xizmatlari va boshqalar);

- ulanishning kafolatlangan sifati bilan "oxiridan oxirigacha" (QoS-ning oxiridan);

- ochiq interfeyslar orqali an’anaviy tarmoqlar bilan o’zaro aloqa;

- global harakatchanlik;

- turli xil xizmatlarni etkazib beruvchilardan foydalanuvchilarga cheklovsiz kirish;

- foydalanuvchini aniqlashning ko’plab sxemalari;

- xizmat atributlarining yagona vakili;

- qo’zg’almas va mobil aloqa xizmatlarining yaqinlashuvi;

- cheksiz "so’nggi mil" texnologiyalarini qo’llab-quvvatlash (mavjud va aniq terminallarning NGN-ni qo’llab-quvvatlash: analog va raqamli telefonlar, faks mashinalari, ISDN integrallashgan raqamli xizmatlarga ega tarmoq terminallari, mobil telefonlar, GPRS-terminallar, SIP-terminallar), shaxsiy kompyuterlar, kabel-modemlar va boshqalar);

- favqulodda vaziyatlarda xavfsizlik, maxfiylik, SORM imkoniyatlari, tarmoqning ishlashini ta’minlash talablariga muvofiqligi.

Yuqoridagi xususiyatlarga asoslanib, NGN kontseptsiyasining asosiy printsipi uzatish va kommutatsiya funktsiyalarini qo’ng’iroqlarni boshqarish va xizmatlarni boshqarish funktsiyalaridan ajratishdir.

Funktsional modelda bu ajratish ikkita funktsional qatlam bilan ifodalanadi: transport va xizmat ko’rsatish.

Servis qatlami (Service Stratum) xizmatlar tarkibini uzatish, ulanish o’rnatilishini monitoring qilish, shuningdek transport infratuzilmasi resurslarini taqsimlashni boshqarish va boshqarish funktsiyalarini amalga oshiradi.

Transport qatlami (Transport Stratum) transport infratuzilmasi bo’yicha ma’lumotlarni uzatish funktsiyalarini bajaradi va foydalanuvchiga ma’lum bir sifat bilan ma’lumot etkazish uchun ajratilgan resurslarni boshqarishni ta’minlaydi.

Nazorat savollari

1. 
   UfTT va IP tarmoqlarini rivojlanish istiqbollari qanday?
   
2. 
   Multimedia aloqa standartlariga qanday standartlar kiradi?
   
3. 
   Tor tarmoqli ISDN-da video telefoniya tizimlari arxitekturasi tuzilishi qanday?
   
4. 
   IP tarmoqlarida multimedia aloqasiga tushuncha bering?
   
5. 
   N.323 terminali vazifasi?
   
6. 
   Darvozabon vazifasi?
   
7. 
   Konferensiyani boshqarish moslamasi vazifasi?
   
8. 
   Y.2001 tavsiyanomasiga tushuncha bering ?