Mаshg`ulоt vаqti-2 sоаt

Natriy tetraboratning 0,1N eritmasini tayyorlash. Ish uchun standart eritmadan 250 ml tayyorlansa titrlash uchun yetarli bo’ladi. Standart eritma tayyorlashda natriy tetrabarotning toza qayta kristallangan kristallogidrati Na₂B₄O₇10H₂O olinadi. 250 ml 0,1N eritma tayyorlashga kerakli kristallogidratning massasi quyidagicha xisoblanadi:.

Analitik tarozida yangi qayta kristallangan buradan turtta raqamgacha aniqlik bilan tortib olinadi va bu tortim keng buqizli varonka orqali 250 ml xajmli ulchov kolbasiga utkaziladi. Varonkani distillangan suv bilan chayilib olib quyiladi va kolbaning belgisigacha distillangan suv quyib, tiqini bekitiladi, eritma yaxshilab
chayqatiladi. Tayyorlangan natriy tetraboratning standart eritmasi titri va normalligi formulalar asosida xisoblanadi:



Shu tayyorlangan standart eritma yordamida xlorid kislotaning taxminiy kontsentratsiyali (0,1N) eritmasi titrlanib, standartlashtiriladi. Xlorid kislota eritmasi normalligi va titrini tetraborat buyicha aniqlash. Toza pipetka bilan ma'lum xajmda (10 ml, 15 ml yoki 25 ml) buraning standart eritmasidan ulchab olinadi va titrlash kolbasiga solinadi. Uning ustiga 1-2 tomchi metiloranj tomiziladi. Tozalab yuvilgan byuretka HCl eritmasi bilan chayilib, sung uni HCl ning tayyorlangan eritmasi bilan nul nuqtasigacha tulqiziladi. Byuretkaning kapillyar nayidagi xavo pufakchalari chiqarib yuborilgach, bura eritmasi solingan kolba byuretkaning tagiga quyiladi va byuretka uchi kolbaga 1 sm gacha tushiriladi. Shtativning kolba quyiladigan qismiga bir varaq oq qog’oz quyiladi, bu eritma rangining uzgarishini aniq kurishga yordam beradi. Shundan sung, kislotaning ortiqcha bir tomchisidan bura eritmasining sariq tusi pushti rangga utguncha titrlanadi.
Titrlashni bir-biridan 0,1 ml dan kup farq qilmaydigan yaqin natijalar olinguncha 3-4 marta takrorlanadi, urtacha xajmni xisoblanadi.
1 - titrlash uchun sarf bo’lgan HCl eritmasi V1 --14,85 ml
2 - titrlash uchun sarf bo’lgan HCl eritmasi V2 --14,90 ml
3 - titrlash uchun sarf bo’lgan HCl eritmasi V3 --14,80 ml



Titrlash natijasiga kura xlorid kislota eritmasining normalligini xisoblanadi:
N(bura)  V (bura) = N(HCl)  V(HCl)



Xlorid kislota eritmasining normal kontsentratsiyasini bilan xolda, uning titrini isoblanadi

Shunday qilib, normalligi va titri belgilangan xlorid kislota eritmasi kontsentratsiyasi noma'lum eritmadan ishqor (NaOH) miqdorini aniqlashda standartlashtirilgan ishchi eritma sifatida foydalaniladi



5-Ilova