A
b
D
89
10-DARS:
SONNI 6 GA BO‘LISH
Maqsad:
sonni 6 ga bo‘lishni biladi va sonlarni 6 soniga bo‘lish jadvalini
tuzadi.
1.
Modellar yordamida hisoblaymiz. Bo‘lish qanday amalga oshirilishini
birgalikda bajaramiz.
1) 1-rasmda jami 20 ta to‘rtburchak 4 tadan 5 ta guruhga bo‘lingan yoki 5
tadan 4 ta guruhga bo‘lingan.
20 ÷ 5 = 4
20 ÷ 4 = 5
2) 2-rasmda jami 24 ta to‘rtburchak 6 tadan 4 ta guruhga bo‘lingan yoki
4 tadan 6 ta guruhga bo‘lingan.
24 ÷ 6 = 4
24 ÷ 4 = 6
2.
Berilgan topshiriqni og‘zaki bajaramiz. Kim chaqqon? Kim tez hisob
-
laydi?
Jadvalda berilgan birinchi qatorni 5 marta kamaytiramiz, ya’ni sonlarni 5
ga bo‘lamiz. Ikkinchi qatorni esa 6 marta kamaytiramiz.
÷ 5
5
10
15
20
25
30
35
40 45
50
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
÷ 6
6
12
18
24
30
36
42 48 54
60
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
3.
Berilgan topshiriqni birgalikda
bajaramiz.
Olmaxon 6 metr masofaga 3
marta sakradi. Demak,
6 ÷ 3 = 2.
Har
bir sakrashda 2 metrdan sakragan.
Archa
daraxtidan keyingi daraxtga-
cha
18 – 6 = 12
metr.
Keyingi daraxtgacha yana necha
marta sakrashi kerak ?
12 ÷ 2 = 6
marta.
4.
Berilgan amallarni hisoblay-
miz va yozamiz.
8 ÷ 4 = 2
10 ÷ 5 = 2
18 × 6 = 3
2 × 4 = 8
2 × 5 = 10
3 × 6 = 18
5.
O‘quvchilarga yo‘llanma bera-
miz. Qaysi ko‘pburchaklar tushirib
qoldirilgan? Shakllarni chizamiz.
Demak, oltiburchakni chizamiz.
100
Sonni 6 ga bo‘lish
10-dars
1.
Bo‘lish qanday bajarilgan?
20 ÷ 5 = ?
20 ÷ 4 = ?
24 ÷ 6 = ?
24 ÷ 4 = ?
8
÷4
×4
?
4.
Hisoblaymiz.
÷5
×5
10
?
÷6
×6
18
?
2.
Kim tez hisoblaydi?
5
marta
kamaytiramiz
5
10 15
20 25 30 35 40 45 50
6 marta
kamaytiramiz
6
12 18
24 30 36 42
48
54 60
3.
Olmaxon archa daraxtigacha bo‘lgan 6 metr
masofaga 3 marta sakradi.
U keyingi daraxtgacha
yana necha marta sakrashi kerak?
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
5.
Qaysi ko‘pburchak tushirib qoldirilgan? Shakllarni
chizamiz.
?
@edurtm_uz
A
b
D
90
11-DARS:
SONNI 7 GA BO‘LISH
Maqsad:
sonni 7 ga bo‘lishni biladi va sonlarni 7 soniga bo‘lish jadvalini
tuzadi.
1.
“Kim chaqqon?” o‘yini. O‘quvchilar 2 ta guruhga bo‘linadi. 1-guruhga
shar 2-guruhga oldindan tayyorlab olingan kvadratchalar
beriladi va ishti-
rokchilar bir-birlariga kvadratlarni uzatadi. Keyin bir-biriga jami uzatganlari
hisoblanadi va bo‘lish amali birgalikda bajariladi.
7 ÷ 7 = 1
14 ÷ 7 = 2
21 ÷ 7 = 3.
2.
Savol va topshiriqlar. 7 sonini songa bo‘lishni eslaymiz. Qanday sonlar
7 soniga bo‘linadi? Amallarni bajaramiz va yozamiz. Moslarini belgilash ayti
-
ladi.
70 ÷ 7 = 10
35 ÷ 7 = 5
28 ÷ 7 = 4
63 ÷ 7 = 9
42 ÷ 7 = 6
21 ÷ 7 = 3
49 ÷ 7 = 7
7 ÷ 7 = 1
14 ÷ 7 = 2
56 ÷ 7 = 8
3.
Bilasizmi? Chelaklarda qanday ranglar berilgan? Ulardan nima uchun
foydalaniladi? Uch xil rangdagi ikkitasini tanlashning nechta yo‘li bor? Chiz
-
madagi har bir kesma nimani anglatadi?
Ranglarni tanlash jarayoni rangli qalam yoki rangli qog‘ozlar yordamida
bajariladi.
1) qizil + sariq;
2) qizil + ko‘k;
3) sariq + ko‘k.
O‘quvchilarga ijodiy fikrlash va
muammoni
hal qilish vazifa sifatida
beriladi. Tanlangan ranglardan qan-
day yangi rang hosil bo‘ladi?
Misol
tariqasida rangli suvlardan namuna-
lar o‘qituvchi tomonidan ko‘rsatiladi.
4.
Jami qalamlar soni nechta?
(35 ta)
Ular nechta guruhga ajratil
-
gan? (7 ta guruhga) Ularni birgalik
-
da hisoblaymiz va yozamiz.
Dostları ilə paylaş: 
