Matritsalar va ular ustida amallar



Yüklə 24,11 Kb.
səhifə3/3
tarix07.01.2024
ölçüsü24,11 Kb.
#201995
1   2   3
Matritsalar va ular ustida amallar-fayllar.org

1-misol. Xalq xo‘jaligining tarmoqlari o‘rtasida ayrim ishlab chiqarish resurslarining taqsimoti quyidagi jadval orqali berilgan bo‘lsin (umumiy hajmga nisbatan foiz hisobida, raqamlar shartli):

Resurslar


Xalq xo‘jaligi tarmoqlari


Sanoat

Qishloq xo‘jaligi

Boshqa tarmoqlar


1.Yoqilg‘i


45

30

25

2. Elektr energiyasi

53

27

20

3. Mehnat resurslari

38

21

41

4. Suv resurslari

40

48

12

Bu jadvalni matritsa yordamida quyidagi qulay ko‘rinishda ifodalash mumkin:


Bu yozuvda A matritsaning har bir elеmеnti aniq iqtisodiy ma’noga ega. Masalan, а11=45 va а21=53 sanoat tarmoqlari yoqilg‘ining 45 foizini va elektr energiyasining 53 foizini iste’mol qilishini ko‘rsatadi; а22=27 qishloq xo‘jaligi elektr energiyasining 27 foizini sarflashini, а33=41 esa mehnat resurslarining 41 foizi boshqa tarmoqlarda band ekanligini ifodalaydi va hokazo.


2-Misol. Korxona M1,M2 , M3 va M4 kabi belgilangan 4 xil mahsulot ishlab chiqaradi. Bu mahsulotlarni ishlab chiqarish uchun 3 xil s1 , s2 va s3 xom ashyolardan foydalaniladi. Bunda аij (i=1,2,3,4; j=1,2,3) orqali Mi mahsulot birligini ishlab chiqarish uchun Sj xom ashyodan qancha birlik sarflanishini belgilab, mahsulotlar birligini ishlab chiqarish uchun xom ashyolar sarfi me’yorini ushbu А4x3=(аij) matritsa orqali ifodalaymiz:

.
Bunda Mi (i=1,2,3,4) mahsulotlarni ishlab chiqarish rejasini ifodalovchi C satr va Sj (j=1,2,3) xom ashyo birligining bahosini ko‘rsatuvchi B ustun matritsalar quyidagicha bo‘lsin:


.
Bu holda CA matritsalar ko‘paytmasi mavjud va u rejalangan mahsulotlarni ishlab chiqarish uchun sarflanadigan s1, s2 va s3 xom ashyolar miqdorini ifodalovchi quyidagi D satr matritsadan iboratdir:



Demak biz ishlab chiqarish rejasini bajarishimiz uchun s1 , s2 va S3 xom ashyolardan mos ravishda 1210, 730 va 1150 birlik miqdorda ega bo‘lishimiz kerak.

Xom ashyo miqdorini ifodalovchi topilgan D matritsani xom ashyo birligi bahosini ko‘rsatuvchi B matritsaga ko‘paytmasi DB ham mavjud va u bizga zarur miqdordagi xom ashyolarni sotib olish xarajatimizni determinant sondan iborat bo‘ladi:



.
http://fayllar.org
Yüklə 24,11 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin