Mavzu : Plezioxron ierarxiya tiimlari (pdh)

SDH ni xosil qilishdan maqsad va uning afzalligi
SDH tizimlarini xosil qilishdan maqsad: 1. Kirish oqimlarini yigʼmasdan va ajratmasdan kiritish va chiqarish (masalan, Ye1 oqimlarni kiritamiz, bunday oqimlar 63 ta, shundan bittasini osongina ajratib olish mumkin. Bundan tashqari oqimlar turli sinxronizatsiyalash chastotasiga ega); 2. Xar qanday murakkab topologiyali boshqaruv tarmoqlarini marshrutlarini amalga oshirish uchun freymlarning yangi tuzilishini qayta ishlash zarur (masalan, paketli aloqada aniq manzili va marshruti aniqlangan boʼlishi lozim); 3. Bir qator uzatish tezliklarini tizimlashtirish va PDH chegarasida davom ettirish (PDHda xar birining standart tezligi 64 kbit/s ga teng boʼlgan, 3 ta: Аmerika, Yaponiya, Yevropa ierarxiyasi mavjud edi. Optik tolaga oʼtgandan keyin barcha tizimlar birlashtirildi va barcha triblar STM-1 deb ataldi). SDH tizimining 1- satxida : STM-1 2- satxida: STM-4 = STM-1 * 4 3- satxida: STM-16 = STM-4 * 4 4- satxida: STM-64 = STM-16 * 4 SDH tizimlarini vujudga keltirish orqali barcha berilgan triblarni (komponent signallarni), xar qanday SDH tizimlariga oʼtishda Аmerika, Yaponiya, Yevropa standartlariga birlashtirishni (E1 ….. EN) qarab chiqadi. 4. Virtual konteynerlar asosida “bir-birini ichiga joylashtirish” texnologiyasini qoʼllash. 5. SDH tizimlarini qayta ishlashdan oldin optik muxitda uzatishni qoʼllash belgilangan va SDH uchun birlamchi standart tezlik 155 Mbit/s ga teng (barcha zarur narsalar konteynerda joylashadi).
Аvzalligi
Sinxron raqamli ierarxiya quyidagicha afzalliklarga ega: 1. Sinxron tarmoqlarda bitta kirish-chiqishli multipleksorlar, E1 boshlangʼich triblarini STM freymiga oʼzgartirishni amalga oshiradi. PDH ierarxiyasida yuqori satxga oʼtish uchun bir necha marta oʼzgartirish zarur boʼlsa, bunda toʼgʼridan-toʼgʼri E1 satxidan SDH (STM-1) satxiga oʼtishni amalga oshirish mumkin. Bu iqtisodiy jixatdan qurilmalarni tiklashga va taʼminotini tejashga olib keladi. 2. Ishonchlilik va tarmoqni qayta tiklash. Optik tolali uzatish tizimlarida shovqin taʼsiri tufayli emas, balki uning (SDH ning) arxitekturasi va tarmoqni boshqarish xisobiga tarmoq rad etmasdan ishlaydi. 3. Boshqariladigan tarmoqlarning oʼta chidamliligi. Bu liniyadagi kanallar sonining juda koʼpligi va kompyuter ierarxiyasining elementi orqali yo tarmoqli satxga ega boʼlgan boshqarish, bundan tashqari tarmoqni biror markazdan, masofadan turib boshqarish imkonidir (STM-1 sarlavxasi 80 baytdan iborat boʼlib, shundan 20 tasi axborotli signallar uchun, 60 tasi esa boʼsh xisoblanib, ular tarmoqni boshqarish uchun qoʼllaniladi). 4. Boshqa zamonaviy texnologiyalarni oʼziga biriktirgan xolda, xar qanday trafikni (yuklamani) uzatish imkoni, masalan, Frame Relay – xozirgi zamonaviy tizimlardan biri (32 baytli АTM paketi) yoki qatorlar orasida bir qonun boʼlishi lozim.
Xulosa
Malumotlarni o`qish, o`rganish davomida umumiy holat uchun quidagi xulosalarga keldim: PDH bu – signallarning raqamli o`zatilishidir. Uning ishlashi kanallarini vaqtlar oralig`iga bo`lish hamda IKM (impuls kodli modul) ga asoslangan. PDH texnalogeyasida asosiy kirish signali sifatida asosiy raqamli signal ishlatiladi. PDH texnalogeyasidan chiqishda esa signal n*64 kbit/s tezlikga ega bo`ladi. Foydali ma`lumotlarni tashuvchi asosiy raqamli kanalga qo`shimcha bit gruppa qo`shiladi, bu esa o`z navbatida xatolarni sinxronlash, fazalash, signallash va boshqarishni amalga oshiradi. Raqamli oqim 0 va 1 ko`rinishida bo`ladi. 0 va 1 lar o`zida ovoz, matin va boshqa turdagi axborotlarni mujassamlashtiradi. PDH texnalogeyasida axborotlarni uzatishda axborot turiga qarab uzatish tezligi turlicha bo`ladi, bu degani xar xil oqimlar uchun xar xil tezliklar mavjud: Matn uchun – 50……..100 bit/s Raqamli malumotlar uchun – 200 bit/s va undan yuqori Ovoz uchun – 64 kbit/s Harakatlanuvchi tasvir – 100 mbit/s Raqamli sestemalar butun dunyoda yaratiladi shuning uchun davlatlar kelishgan holda bitta standart asosida apararatura yasashga kelishildi. Bu standart “Xalqaro Eliktor Aloqa” birlashmasi tomonidan belgilandi. (MCЭ – межданародни саюз эликтросвязе). MCЭ – uzatish sestemasini qurishni earxik prinsp asosida yaratishni tavsiya etadi. Bir juft kaoksial kabel yoke 1 ta optik tola yordamida 2000 tagacha telifon aparatini birlashtirish va yana shuncha telifon aparatiga boglanish mumkin. PDH texnalogeyasi judaham zur texnalogeya ammo bu tizim vaqt o`tgan sari malumo`mot almashish jarayoni , sifati, tezligi kabi belgilari bu tizimni bir qancha kamchiliklarini yuzaga chiqishiga sabab bo`ldi. PDH texnalogeyasida kich tezlikli kanallarni bitta yuqori tezlikli kanalga birlashitirish uchun bir qancha multepleksorlar toplami zarur edi va shu jumladan katta tezlikdagi kanaldan kichik tezlikli kanalni ajratib olish uchun avval bu kanal yirtilib (ajratilib) so`ngra kerakli tezlik ajratib olinadi. PDH texnalogeyasida vaqt o`tishi bilan mavjud bo`lgan standartlarni paralil rivojlantirish judaxam muammoli vazyatni keltirib chiqardi bu esa o`z navbatida jahon miqyosidagi aloqa almashinuvini cheklanishiga sabab bo`ldi. PDH texnalogeyasining birinchi standarti ya`ni SHimoliy Amerika standarti , ikkinchi standarti Yevropa va Janubiy Amerika standarti, uchinchisi esa Yaponiya standarlari edi bo`lar parallel rivojlantirish judaxam qiyin masala edi shu sababdan yangi bir raqamli uzatish tizmi kerak edi aynan shu sababga ko`ra yangi raqamli earxiya yaratildi yani SDH (Sinxron Raqamli Earxiya) bu tizim PDH da mavjud barcha kamchiliklarni bartaraf etish va raqamli oqimni tashkil etishni hamda dunyo aloqa tizimlarini bir standar ostida birlashtirish ko`zlangan edi. SDH orqali 155,520 mbit/s tezlikdagi va undan yuqori raqamli oqimlarni birlashtirish va ajratish imkonyati mavjud bo`ldi. Ma`lumki raqamli oqimlarni birlashtirish senxron rejmda olib boriladi shu jixaddan ham bu texnalogeya SDH nomini oldi. Asosan bu texnalogeya PDH ni kamchiliklarini bartaraf etigan yangi ko`rinishidagi keying avlodi deb yuritiladi.


Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   R.I.Isayev, R.K.Atametov, R.N.Radjapova
   

“Telikommunikatsiya uzatish tizimlari”
Foydalanilgan saytlar:

1. 
   ziyonet.uz
   
2. 
   google