mavzu / soat / juftlik Dasturiy ta’minot va uning rivojlanib borish tendensiyalari. Zamonaviy Operatsion tizimlarning tasnifi

Windows Operatsion tizimi interfeysi. 
Windows OTlarida ekranning asosiy qismini «Рабочий стол» (1) ya’ni ishchi stoli 
tashkil qiladi. Foydalanuvchi dasturlarga asosan ishchi oynadagi «ярлык» (2) yorliqlar 
yordamida murojat qiladi. Ishchi oynadagi maxsus yorliq ustida sichqoncha chap 
tugmasi ikki marta bosiladi va yorliq dasturni ishga tushiradi.
Ish stolining quyi qismida yarim shaffof lenta – masalalar panelini (панел задач) 
ko‘ramiz. Bu yerda eng zarur va kerakli dastur yorliqlarini joylashtirishimiz mumkin va 
bu foydalanuvchiga o’zi ko’p foydalanadigan dasturlarni ishchi stoliga o’tmasdan ishga 
tushirish imkonini beradi.

Masalalar paneli chap burchagida «Пуск» tugmasi joylashgan. Uning yordamida 
kompyuterga o‘rnatilgan hamma dasturlar ro’yxati va sozlashning asosiy bo’limiga 
o’tish mumkin. O’ng burchakda yana bitta panel joylashgan, bu tizimli panel deb 
ataladi. Bu yerda ham ishga tushirilgan dasturlar belgilariga ko‘rsatkichlar aks ettirilgan. 
1
2
1
2
3
4

Masalalar paneli: 
1.Пуск menyusi;
 
2.Telegram yorlig’i;
 
3.Total Commander yorlig’i;
 
4.Word 2013 dasturi yorlig’i.

---

WINDOWS operatsion tizimining imkoniyatalri.
 
 Ko’p vazifalilik ya’ni WINDOWS muhitiga o’tgandan keyin bir vaqtning o’zida bir 
necha dasturlarda ishlash imkoniyati paydo bo’ladi. Masalan hujjatlar tahrirlash, 
rasmlar chizish, hujjatlarni bosmaga berish, musiqa eshitish va hokozo; 
 Ma’lumotlar buferidan (cho’ntagidan) foydalanish imkoniyati, ya’ni bemalol grafik 
muharriridagi yoki electron jadvaldagi ma’lumotlarni boshqa dasturlarga qo’yish 
yoki aksincha; 
 
Windows 
muhitida 
ishlaydigan 
barcha 
dasturlarning shriftlari, drayverlarining printerdan 
foydalanish va boshqarish tugmalarining bir xilligi 
foydalanuvchiga bitta dasturda ishlaganda ikkinchisiga 
ishlashga oson ko’nikish hosil qilish imkonini beradi; 
 
WINDOWS operatsion tizimida kompyuter 
tarmoqlaridan foydalanish juda qulay, masalan lokal 
kompyuter tarmog’ida ishlash uchun tarmoqli muhit 
(сетевое окружение) yorlig’ini ishlatish yetarli; 
 Foydalanuvchi interfeysining yagonaligi, ya’ni WINDOWS muhitida oddiydan 
tortib 
murakkabgacha 
dasturlarning 
barchasida 
muloqat 
oynalarining, 
menyularining, vositalar panelining va boshqalarning yagona ko’rinishga ega 
ekanligi va hokozo imkoniyatlar aytish mumkin; 
 Universal grafika - WINDOWS dasturlarining qurilmalarga va dastur ta’minotiga 
bog’liqsizligini ta’minlaydi; 
 Ma’lumotlar almashuvi - Windows dasturlararo ma’lumotlar almashish 
imkoniyatiga ega; 
 Windows muhitida electron pochta va faksdan foydalanish mumkin va hokozo. 
Foydalanuvchilar 
o’z 
ma'lumotlarini 
komp'yuterda, 
qattiq diskda fayl ko‘rinishida 
saqlanadi. Shu bilan birga, ularni 
tashqi qurimalarda ham saqlash 
mumkin (tashqi qattiq disklar, CD-
/DVD-disklar, fleshka va x.k.) 
Ma'lumotlarni dasturiy ta'minotdan alohida saqlash kerak. Ma'lumotlarni dasturlar 
bilan birga bir joyda saqlanganda dasturlar bexosdan buzilishi mumkin, bu esa o‘z 
navbatida operasion tizimni buzilishiga olib keladi. Imkon boricha foydalanuvchi 
fayllarini C diskda saqlamaslik zarur. Agar, komp'terda faqat bitta C: qattiq disk bo‘lsa, 
u holda unda «D:» nomli papka yaratishni maslahat berish mumkin.

---