Mavzu: 1-dars. Sodda ifodalarni hisoblash dars maqsadi

Dars bosqichlari	Vaqti
Usullar
1	Tashkiliy qism	2 minut
2	O`tilganlarni takrorlash	10 minut	SJ M SJ K
3	Yangi mavzu ustida ishlash	15 minut	AH
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	15 minut	MY BST
5	Uyga vazifa	3 minut

Tashkiliy qism:

1.Salomlashish.

2.Yo'qlama qilish.

3.Uyga vazifani so'rash.

O’quvchilardan o’tilgan mavzular bo’yichaklaster o’tkaziladi.


K




Katak









EXCEL

Yangi mavzu bayoni.

O’quvchilarga EXCEL dasturida quydagi mashqlarni bajarish tushuntiriladi.

1-mashq. Savdo shahobchalaridagi ma’lumotlarga asoslanib, orgtexnika savdosi firmasi bo’yicha umumlashtirilgan jadval tuzish.

Bajarish: Har bir savdo shahobchasi bo’yicha, masalan






2- MASHQ .o’quvchilarning fanlardan olgan baholarini kitoblarning jadvallari yordamida hosil qilish

Bu mashq o’quvchilarga mustaqil beriladi.O’quvchilarning bajargan ishlari tahlil qilinadi.

Uyga vazifa mavzuni o’qib, savollarga javob yozib kelish

O’TIBDO’:______________S.Norqabilov

Fani: Informatika Sinfi: X Sana:____________________ Dars raqami:6

MAVZU: 6 dars EXCELning funksiyalar kutubhonasi

TA’LIMIY MAQSADI : EXCELning funksiyalar kutubhonasi bilan tanishtirish Axborotlarni izlash va elektron vositalarda yig‘ish kompetensiyasi; Axborotlarni elektron vositalar orqali uzatish kompetensiyasi

TARBIYAVIY MAQSADI o`quvchilarni Vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda umuminsoniy va milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo’lish ruhida tarbiyalash.Kommunikativ kompetensiya;Milliy va umummadaniy kompetensiya

RIVOJLANTIRUVCHI MAQSADI Mashqlar bajarish orqali bilimni mustahkamlash

DARS USLUBI: Aralash.

DARS SHAKLI:Savol-javob.Aqliy hujum.

DARSNING JIHOZLANISHI: Elektron resurslar, kompyuter, darslik,plakatlar, tarqatma materiallar.

№	Dars bosqichlari	Vaqti	Usullar
1	Tashkiliy qism	2 minut
2	O`tilganlarni takrorlash	10 minut	SJ M SJ K
3	Yangi mavzu ustida ishlash	15 minut	AH
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	15 minut	MY BST
5	Uyga vazifa	3 minut

Tashkiliy qism:

1.Salomlashish.

2.Yo'qlama qilish.

3.Uyga vazifani so'rash.

Uyga vazifa so’rab baholanadi. O’tilgan mavzuni mustahkamlash uchun o’quvchilarga savollar bilan murojat qilinadi.

Yangi mavzu bayoni.

Bazan kataklardagi ma’lumotlar ustida ayrim hisoblashlarni bajarish zaruriyati tug’iladi. Bunday vaziyatda formulalardan foydalaniladi.

Uyga vazifa mavzuni o’qib savolllarga javob yozish

O’TIBDO’:______________S.Norqabilov
Fani: Informatika Sinfi: X Sana:____________________ Dars raqami:7

MAVZU: 7-dars. Funksiya argument oynasi

TA’LIMIY MAQSADI :O’quvchilarning kompyuter imkoniyatlari to’g’risidagi bilim va ko’nikmalarini kengaytirish va funksiya argument oynasi haqida ma’lumot berishAxborotlarni izlash va elektron vositalarda yig‘ish kompetensiyasi

TARBIYAVIY MAQSADI:O’quvchilarni Vatanimiz mustaqilligini himoya qilish hamda bilim olishda tartib va intizomga rioya qilishga o’rgatish.

RIVOJLANTIRUVCHIMAQSADI:O’quvchilarning kompyuterdan foydalanish haqidagi bilim va tasavvurlarini kengaytirish.(kognetiv kompetensiya)

DARS USLUBI: Aralash.

DARS SHAKLI:Savol-javob.Aqliy hujum.

DARSNING JIHOZLANISHI: Elektron resurslar, darslik,plakatlar, tarqatma materiallar.

№	Dars bosqichlari	Vaqti	Usullar
1	Tashkiliy qism	2 minut
2	O`tilganlarni takrorlash	10 minut	SJ M SJ K
3	Yangi mavzu ustida ishlash	10 minut	AH
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	15 minut	MY BST
5	Uyga vazifa	3 minut

Tashkiliy qism:

1.Salomlashish.

2.Yo'qlama qilish.

3.Uyga vazifani so'rash.

O
BST
’quvchilardan uyga berilgan mavzu so’rab baholanadi. O’tilgan mavzularni mustahkamlash maqsadida test olinadi.

1. 
   Argument sifatida berilgan butun son faktarialini hisoblovchi funksiyani ko’rsating
   

1. 
   Фактрb) ABS c) LN d)EXP e) SIN
   

2. 
   Argument qiymatining modulini hisoblovchi funksiyani ko’rsating.
   

1. 
   Фактрb) ABS c) LN d)EXP e) SIN
   

3. 
   Sonning natural logarifmini hisoblovchi funksiyani ko’rsating.
   

1. 
   Фактрb) ABS c) LN d)EXP e) SIN
   

4. 
   Sonning exponentasini hisoblovchi funksiyani ko’rsating.
   

1. 
   Фактрb) ABS c) LN d)EXP e) SIN
   

5. 
   Sonning sinusini hisoblovchi funksiyani ko’rsating.
   

1. 
   Фактрb) ABS c) LN d)EXP e) SIN
   

Savol	1	2	3	4	5
Javob	a	b	c	d	e

Yangi mavzu bayoni.




O’TIBDO’:______________S.Norqabilov

Fani: Informatika Sinfi: X Sana:____________________ Dars raqami:8

MAVZU: 8-dars. Formulalar satridan foydalanish

DARS MAQSADI:O’quvchilargaformulalar satridan foydalanishhaqida ma’lumot berish.

TA’LIMIY MAQSADI: O’quvchilarga elektron jadvallar, ularning imkoniyatlari va vazifalari, inson hayotidagi ahamiyati haqida ma’lumot berish. Axborotlarni izlash va elektron vositalarda yig‘ish kompetensiyasiAxborotlarni elektron vositalar orqali uzatish kompetensiyasi

TARBIYAVIY MAQSADI: O;quvchilarni Vatanga muhabbat ruhida tarbiyalash. Миллий ва умуммаданий компетенция

o’quvchilarni erkin fikirlashga yo’naltirish.

RIVOJLANTIRUVCHI MAQSADI: O’quvchilarda soda misollarni hisoblash ko’nikmasini shakllantirish

DARS USLUBI: Aralash.

DARS SHAKLI:Savol-javob.Aqliy hujum.

DARSNING JIHOZLANISHI: Elektron resurslar, kompyuter, darslik,plakatlar, tarqatma materiallar.

№	Dars bosqichlari	Vaqti	Usullar
1	Tashkiliy qism	2 minut
2	O`tilganlarni takrorlash	10 minut	SJ M SJ K
3	Yangi mavzu ustida ishlash	15 minut	AH
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	15 minut	MY BST
5	Uyga vazifa	3 minut

Tashkiliy qism:

1.Salomlashish.

2.Yo'qlama qilish.

3.Uyga vazifani so'rash.

O’quvchilardan 9-sinfda o’tilgan mavzular bo’yicha savol javob o’tkaziladi.
Yangi mavzu bayoni

Asosiy tushunchalar:

Elektron jadval, Excel elektron jadvali, kiob, varaq, ustun, satr, arifmetik amallar.

Mavzuni boshlashga hozirlik:

Informatika va hisoblash texnikasi asoslari darsligi. O‘qituvchi tomonidan kompyuterlar ishga tayyorlanadi. Informatikadan mavzuga mos elektron qo‘llanmalar kompyuterga yuklanadi. Excel elektron jadvali ishchi holatga keltiriladi.

Mavzuni yoritish:

O’quvchilar EXCEL dasturi bilan 9-sinfdan tanish ekanliklarini hisobga olib qisqacha savol javob o’tkaziladi. MS Excel 2010 elektron jadvalida yangi interfeysi asosida tasma (ingliz tilida “Ribbon”) deb nomlanuvchi va asosiy oynaning yuqori qismida joylashgan ko‘p varaqli soha joylashgan.

MS Excel 2010 ning tasmaning har bir bo‘lagida muayyan vazifalarni bajarishga mo‘ljallangan tugmalar majmuasi jamlangan:

Bosh oynaning yuqori chap burchagida tez-tez ishlatiluvchi murojaatni osonlashtiruvchi panel mavjud bo‘lib, u yerda xotirada saqlash, oxirgi amalni bekor qilish kabi amallarni tez va oson bajarish mumkin.

Ushbu panelga yangi buyruqlar kiritish orqali imkoniyatini oshirish mumkin.

Tasmaning tagida elektron jadvalning ishchi sohasi joylashgan. Jadval ko‘rinishida berilgan fayl Excelda kitob (Книга) deb ataladi. Kitob esa Avvalambor, kalkulyatorning imkoniyatlari va kamchiliklari haqida o‘quvchilarga ma’lumot beriladi.

Insonlarda hisob-kitoblarni avtomatlashtirish uchun xizmat qiluvchi dasturlarga bo‘lgan talab kuchaydi. Odatda, bunday dasturlarni elektron jadvallaryoki jadval protsessorlari deb nomlashadi.

Elektron jadvallar avvalo iqtisodiy masalalarni yechish uchun mo‘ljallangan. Lekin ular­ning yordamida muxandislik masalalarini yechish, formulalar bo‘yicha hisob-kitoblar bajarish mumkin.

Elektron jadvallar qo‘llanilayotgan sohalar juda ko‘p. Masalan: moliya, buxgalteriyaga oid (xususan, ish haqini hisoblash), har xil iqtisodiy, texnik hisoblar, kundalik, xo‘jalik mollari va mahsulotlarni sotib olish hisoblari va hokazolar.

Elektron jadvallarning asosiy vazifasi ma’lumotlarni jadval ko‘rinishida tasvirlash va qayta ishlash bo‘lib, birlamchi vazifasi hisob-kitoblarni avtomatlashtirishdir.

Elektron jadvallar beradigan imkoniyatlar dasturlarning turlariga bo‘g‘liq bo‘lib, asosan, quyidagilardan iborat:

• 
  ma’lumotlarlarni jadval ko‘rinishida tasvirlash va ko‘rinishini o‘zgartirish;
  
• 
  jadval elementlarini formatlash;
  
• 
  formulalardan foydalanish(hisob-kitoblarni avtomatlashtirish);
  
• 
  katakchalarni avtomatik to‘ldirish;
  
• 
  turli xildagi funksiyalar majmuidan foydalanish;
  
• 
  ma’lumotlarni qidirish va almashtirish;
  
• 
  ma’lumotlar asosida turli ko‘rinishda shakllar hosil qilish va tahrirlash;
  
• 
  ma’lumotlar ombori hosil qilish va uning ustida amallar bajarish.
  

Birinchi elektron jadval dasturi VisiCalc nomi bilan o‘tgan asrning 80-yillari boshida ishlab chiqilgan. Undan keyin kompyuterlarning turlari va vazifasiga qarab SuperCalc, Multiplan, Framework, Simphony, Works, 1C-Buxgalteriya, Master, MS Excel va boshqalar ishlab chiqarilgan va takomillashtirib borilmoqda.

Dastlabki naqli (versiyasi) 1994 yilda Microsoft kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan va takomillashtirib borilayotgan Excel dasturi hozirgi kunda eng ommalashgan jadval protsessoridir.

1-mashq. B1 katakka 231 ini, B2 katakga 569 ni kiritib, ularning yig‘indisini B3 da hosil qiling.

Bajarish:B3 katakka = belgisini yozish orqali MS Excel 2010 kiritish rejimiga o‘tadi. So‘ngra sichqonchaning chap tugmasi B1 katak ustida bosilganda, ushbu manzil B3 da hosil bo‘ladi. Navbatdagi qadamda + kiritilib, keyin B2 katak ustida yana sichqonchaning chap tugmasi bosiladi. Natijada B3 da B1+B2 yozuvi paydo bo‘ladi. Enter tugmasi bosilgandan so‘ng, bajarilgan amal natijasi B3 da hosil bo‘lib, Formulalar satrida =B1+B2 ifoda yoziladi.

Odatda, tayyorlangan xujjatni diskda fayl ko‘rinishida biror nom bilan saqlab qo‘yish mumkin. Excel dasturi asosida tayyorlangan faylning kengaytmasi .xls (eslang, Wordda -.doc, Bloknotda - .txt, Paintda - .bmp) bo‘ladi.

Elektron jadvallarda jadval bo‘ylab sichqoncha, kursorni boshqarish (yo‘nalish) klavi­shalari, varaqlash (PgUp va PgDn) klavishalari, Home va End klavishalari yordamida harakatla­nish mumkin.

Mavzuni mustahkamlash va yakunlash:

O‘quvchilarga darslikdagi savollar orqali murojaat etiladi va interfaol usulda mavzu mustahkamlanadi.Mustahkamlash uchun turli soda topshiriqlardan foydalaniladi.