Mavzu: Binova va inshootlar

ISHLAB CHIQARISH SANITARIYASI VA
MEXNAT GIGIYENASI

Har qanday jismoniy mexnat jarayonida ishlab chiqarish muhitining odam organizmiga salbiy ta'siri bo'ladi, chunki mushaklarning kuch ta'sirida uzayib qisqarishi ko'p marotaba takrorlanishi evaziga markaziy nerv tolalarida zo'riqish xosil bo'ladi. Shu sababli, ishchining xavfsizligini ta'minlanmagan sharoitda ishlashi markaziy nerv tizimini tezda toliqishiga va butun vujudini charchashiga olib keladi. Buning natijasida odamning sezuvchanligi va ishlash qobiliyati keskin pasayib boradi.

Qurilishda ishlab chiqarish sanitariyasi tozalik va ozodalik bo'yicha tadbirlar majmuasini tuzishdan iborat bo'lib, maqsadi ishlab chiqarish korxonalarida sog'lom mexnat sharoitini yaratishdir.
Quruvchilikni o'ziga xos jihatlari ya'ni ish joyining doim o'zgarib turishi, ochiq havoda bo'lishi, bir nechta ish jarayonlarini bajara olishi va boshqalar ish joyida mo'tadil iqlim sharoitini yaratishga imkon bermaydi.
Qurilishda sanitariya va mexnat gigiyenasi masalalari bir qator me'yoriy xujjatlar asosida rejalashtiriladi. Bu xujjatlarga sanoat korxonalarini loyihalashtirishda mavjud sanitariya me'yorlari, "Sanoat korxonalari bosh rejasini, loyihalash me'yorlari", "Qurilish tashkilotlarining yordamchi bino va xonalarni loyihalash bo'yicha ko'rsatma" va boshqalar kiradi.
Bularda sanoat korxonalarining loyihalash, qurish va foydalanish davrida sanitariya
talablarini rejalashtirish chora - tadbirlari berilgan.
Sanoat korxonalarida ajralib chiqadigan va ishchi muxitga tarqaladigan har xil zararli chang va zaharli gaz moddalarini odam uchun zararsiz ruhsat etilgan miqdorini belgilab beradi. Ishchi havo muhiti deb pol yoki yer sathidan to novcha odamning nafas olish a'zosini balandligiga teng bo'lgan ish joylaridagi bo'shliq tushiniladi.
Qurilish tashkiloti uchun bu kabi ijtimoiy xonalarni ko'chma holda tashkil qilish iqtisodiyot nuqtai - nazaridan ancha tejamli va ma'quldir.
Mexnat gigienasi va ishlab chiqarish sanitariyasi o'z oldiga qo'ygan vazifalarni yechishda va sog'lom mexnat sharoitlarini yaratishda texnika taraqqiyoti yutuqlaridan unumli foydalaniladi. Bu ishlarni amalga oshirish tartibot jarayonlarini masofada turib boshqarish, ishchilarni xavfli muhitdan olib chiqish zarurli moddalar ajratuvchi uskunalarni ochiq havoda joylashtirish, ishlab chiqarishda havoning tozaligini avtomatik nazorat qilishni joriy etish zaxarli va zararli kimyoviy moddalarni yutish qobiliyatiga ega bo'lgan, Qurilish materiallaridan foydalanish binoning qurilish moslamalarini reja asosida har xil oksidlovchi moddalar bilan tez - tez qayta ishlash, ko'p mexnat talab qiladigan jarayonini mexanizasiyalashtirish va zamonaviy asbob - uskunalarni qo'llash, shuningdek ishchilarning sog'ligini himoya qiladigan kiymlardan va yakka tartibdagi himoyalanish
vositalaridan foydalanish, hamda tozalovchi va yuvuvchi moddaoarni keng qo'llash zarur deb hisoblanadi. Yuqorida sanab o'tilgan chora tadbirlarning amalda bajarilishi, qurilish, sanoat korxonalarida mehnat sharoitining tubdan o'zgarishiga mehnat unumdorligini oshishiga, xamda xalqxo'jaligi rejalarini muddatidan ilgari va mehnat xavfsizligi talablari-ga to'liq javob beradigan sharoitlardan bajarilishiga keng imkoniyat yaratadi.