Ikkinchifarzand(yokio‘rtancha)odatdakattalargatobe,o’zgalarko’magiga muhtoj, adolatsizlik, xaqsizliklar va qattiqlikka chidamsiz, boshqalarning munosabatlarini injiqlik bilan qabul qiladigan bo’lib o’sadi. U akasi yoki opasiga qarab, uning soyasida
ayyorroq, epsizroq bo’lib ko’rinadi, chunki tug’ilganidan yonida undan kattalar borligiga u ko’nikib boradi. O’rtancha farzandlardan yaxshi san‟atkorlar, sportchilar, diplomatlar, odamlar bilan ishlashga ustasi farang rahbarlar yetishib chiqishi ham mumkin.
Kichikfarzand umrining oxirigacha o’zini kichikman, deb his qilishga moyil bo’ladi, uni hech kim hafa qilishi mumkin emas. Hamisha g’amxo’rlik og’ushida bo’lgan kichkintoy, kelajakda ham hamma yerda o’zini muhofazada, xavfsizlikda his etishga moyil bo’ladi va buni o’zgalardan talab ham qiladi. Ularning kayfiyati ko’pincha yaxshi bo’lib, yon-atrofidagilar bilan yaxshi muomalaga kirisha oladi. Odatda kichik farzandda muvaffaqiyatga erishish motivatsiyasi kuchli, raqobatbardoshlik talab etilgan sharoitda u chidamliroq bo’ladi. Afsuski, ularning nikoh borasida omadlari kamroq bo’lishi kuzatilgan, oilada kichik farzand bo’lganlar salga ajralishni o’ylaydi, chunki ulardan yaxshi vafodor, chidamli er yoki xotin chiqmaydi. Shu bois, turmush qurishga ham unchalik shoshmaydi, chunki o’ziga mas‟uliyatni olishni yoqtirmaydi.
UMUMIY XULOSALAR
Kurs ishi mavzusiga oid manbalar natijalariga ko’ra quyidagi umumiy xulosalarga kelindi:
Harbiryilningbir-biribilanbog’liqholdanomlanishivabuboradaamalgaoshirilayotgan ishlar diqqatga sazovordir. Ushbu yillar orasida “Oila yili”, “Sog’lomavlod yili”, “Sihat salomatlik yili”, “Ijtimoiy himoya yili”, “Barkamol avlod yili”ningdasturlarialohidaahamiyatkasbetadi.Butadbirlarningboshg’oyasimazmunidaxalqimiz, Vatanimizning ravnaqi, oilalarning baxtli hayoti mujassamdir. Bu ishlarningzamirida xalq farovonligi, oila totuvligi, oilaviy munosabatlarning ijobiy qaror topishisingarihayotiy ko’nikmalaryotadi.
O’zbekoilasiqadimdanezgulikvasadoqat,ahillikvapokliktimsolibo’libshakllangan va bugungi kungacha xalqimiz bu an‟anani muqaddas saqlagan holda asrlarsilsilasidan o’ta oladi. O’zbek oilasida an‟anaviy tarbiya hamisha bosh mezon bo’libkelganvaundagima‟naviymuhitmuhimo’rintutadi.Shaxsma‟naviyati,uningdunyoqarashi, tasavvur va e‟tiqodiga oid ko’nikmalar asosan oila sharoitida shakllanadi.Oilaibratmaktabi,tarbiyavama‟naviyato’chog’i,g’oyaviytarbiyaning omilidir.
Oilada ma‟naviy tarbiyani shakllantirishda ota-onaning vazifalari keyingi kichikmavzudanjoyolganbo’lib,jamiyatuchunzarurhisoblanganfarzandlarniruhanvajismonan sog’lom qilib voyaga yetkazish ota-onaning nafaqat shaxsiy ishi, balki ijtimoiyburchi ekanligita‟kidlanadi.
Oilada sog’lom turmush tarzini qaror toptirish, bilimli, aql-zakovatli, uddaburon,zukko,ruhanvama‟naviybarkamolinsonnivoyagayetkazish,shuningdek,oilaan‟analarini,shajarasinidavomiyliginita‟minlash,farzandnibo’shvaqtiniunumlio’tkazish,giyohvandlikmaishiynopoklik,axloqsizlikkabiillatlargayo’lqo’ymaslikborasidagifikrlar mavzuning ikkinchi kichikbobida bayonqilingan.
Oiladagima‟naviymuhitnishakllantirishdagimuhimomillardanyanabirimahalladatashkiletiladigantadbirlarda,yaxshilikvaog’irkunlardamahalladoshlarorasida bo’ladigan oqibatli ishlardan farzandlarni ogoh etish va ularning yoshlariga vajinslarigaqarabtadbirlardaishtiroketishlarinita‟minlashdaniboratdir.Umumanolganda o’zbek oilasi hamisha ma‟naviy tarbiyaga alohida e’tibor berilgan holda odobdoirasidagi ko’rinishlarda tarbiya mezoniga tayanadi. O’zbek oilasida ma‟naviy tarbiyanishaklantirish va unga alohida e‟tibor berish haisha bosh vazifa bo’lib kelgan va shundaybo’libqoladi.
Ota-onalikmaqomigaaloqadormunosabatlarnitashqaridaboshqalargahamqo’llashgako’nikibboradi.Shuninguchunto’ng’ichlardakirishimlilik,kichiklargag’amxo’rlik, mustaqil qarorlar qabul qilishga, mas‟uliyatni bo’yniga olish va liderlikkamoyillikrivojlanibboradi.