Mavzu: Dasht o‘simliklari va uning ahamiyati Reja

Mavzu: Dasht o‘simliklari va uning ahamiyati

Reja:
Kirish
Asosiy qism

1. 
   Dasht o'simliklari.
   
2. 
   Dasht zonasida qanday o'simliklar mavjud
   
3. 
   Quruq dasht o'simliklarining o'ziga xos xususiyatlari
   

Xulosa
Adabiyotlar
Kirish
Yer sharida uchraydigan barcha o`simlik turlari hech vaqt yakka(boshqa tirik organizmlardan ajralgan) holda hayot kechira olmaydi.Muayyan bir yerning o`zida bir necha o`simlik turlari birgalikda o`sayotganini ko`rish mumkin.Bu o`simliklar tuban va yuksak o`simlik vakillaridan tashkil topgan bo`ladi. Haqiqatdan ham barcha gulli o`simliklar bilan birga tuproqda ba`zi suv o`tlari bakteriyalarni va zamburug`larni uchratish mumkin. O`simlik jamoasi (guruhi) deganda,muayyan bir yerda bir guruh o`simliklarning birgalikda yashashi va ma`lum manzara hosil qilishi tushiniladi.yer yuzida bunday guruhlar turli hil o`simliklar (o`rmon,o`tloqzor,botqoqlik,dasht,cho`l o`simliklari va hakozo)tipini tashkil qiladi.O`simliklarning yer yuzida tarqalishi, tarqalish qonuniyatlarini o`simliklar geografiyasi o`rganadi. O`simliklarning tarqalishi haqida gap borganda, har bir geografik zonaning o`ziga xos tabiiy sharoitlari, ayniqsa tashqi muhit sharoitlarini bilish zarur.Bu vazifa bilan esa botanikaning yana bir tarmog`i-o`simliklar ekologiyasi shug`ullanadi. Har bir konkret yerning, iqlim ,tuproq, relief va boshqa sharoitlarni o`rganish asosida shu yerda o`sadigan o`simliklar hayotini aniq tsavur etish mumkin bo`ladi.O`simliklarning umumiy tashqi muhit qolaversa, konkret tuproq sharoitiga bolgan munosabatini botanikaning boshqa tarmog`i - geobotanika o`rganadi. O`simliklar geografiyasi umuman botanika fanining rivojlanishida Osiyo shu jumladan, O`zbekiston territoriyasida olib borilgan botanik geografik tekshirishlarda hissa qo`shgan olimlarning soni juda ham ko`p. Masalan, S.I.Korjinskiy, A.I.Kraspov , V.L.Komarov , M.G. Popov, I.M.Krashnikov ,N.V.Pavlov, I.T.Vasilchenko, N.T.Nichaeva, I.I. Grapitov, P.Zokirov va boshqalqr.Yuqorida nomlari qayt etilgan olimlarning kuzatishlari asosida O`rta Osiyo va O`zbrkiston o`simliklarining tarqalishi va joylashishiga doir klassifikatsiyalar tuzilgan. Maskur klassifikatsiyalar ( yoki sistemalar) asosida o`simliklarning mintaqalar bo`yicha taqsimlanish prinsipi yotadi. Ayniqsa P.Zokirov sistemasi o`zining qulayligi, aniqligi va oddiyligi, bilan boshqalaridan farq qiladi. Qoraqarag`ay o`rmonlari Tyanshanning Jung`oriya , Zaili , Chotqol,
Dashtda o'simliklar uzoq vaqt suvsiz ishlashga majbur bo'ladi, shuning uchun ularning ildizlari tuproqqa chuqur kiradi - namlik bor joyda. Masalan, kaktus kabi o'simliklar qalin poyaga ega: unda suv to'planadi. Hayvonlar kirmasligi uchun barglari tikanlangan va bug'lanishni kamaytirish uchun mum bilan qoplangan. Ba'zi cho'l o'simliklarining urug'lari kamdan-kam yomg'irlarni kutib, tuproqda uzoq vaqt qolishi mumkin. Uzoq kutilgan yomg'ir nihoyat tushganda, o'simliklar juda tez o'sadi, gullaydi va o'ladi, erga yangi urug'larni tashlaydi.
Tikanlar aslida o'zgartirilgan barglardir. Ular o'simlikka nafaqat hayvonlardan himoya qilish vositasi sifatida xizmat qiladi, balki uning ichida saqlanadigan namlikning bug'lanishini sezilarli darajada kamaytiradigan quyoshning issiq nurlariga kichikroq sirtni ta'sir qilishiga yordam beradi. Bundan tashqari, ularning shakli tufayli, tikanlar havodan tungi namlikni to'playdi: u uchlarida kondensatsiyalanadi va o'simlikning ildizlariga oqib tushadi.