Mavzu: Firma va tarmoqning uzoq muddatli oralig`idagi muvozanati Reja

Mavzu: Firma va tarmoqning uzoq muddatli oralig`idagi muvozanati Reja

Mavzu: Firma va tarmoqning uzoq muddatli oralig`idagi muvozanati
Reja:

1. 
   
   Uzoq muddatli oraliqda ishlab chiqarish hajmini tanlash
   
2. 
   
   Masshtab samarasi o`sganda va qisqarganda uzoq va qisqa muddatli oraliqlardagi o`rtacha xarajatlar grafigi
   
3. 
   
   Tarmoqning muvozanat holati va tarmoq taklifi
   
4. 
   
   Tarmoqning uzoq muddatli oralidagi umumiy taklifi
   
5. 
   
   Xulosa
   
6. 
   
   Foydalanilgan adabiyotlar
   

Raqobatlashgan bozorda tarmoqqa kirish va undan chiqish erkin bo`lgani uchun va tarmoqning o`zi ham raqobatlashuvchi bo`lgani uchun firmalarning iqtisodiy foydasi nolga yaqinlashish tendensiyasiga ega. Uzoq muddatli oraliqda tarmoqnig tipik vakili bo`lgan firma o`z foydasini shunday ishlab chiqarish hajmida maksimallashtiradiki, bu hajmda uzoq muddatli chekli xarajat mahsulot narxiga teng bo`lsa:

Uzoq muddatli oraliqda, mukammal raqobatlashgan bozorda nafaqat firma raqobatlashuvchi bo`ladi, balki tarmoqning o`zi ham raqobatlashuvchi bo`ladi. Tarmoqdan chiqish yoki tarmoqqa kirish, firmalar uchun erkin bo`lganligi uchun, firmalarning iqtisodiy foydasi nolga yaqinlashish tendensiyasiga ega. Shuning uchun ham, tarmoqda uzoq muddatli muvozanat holatiga erishiladi, qachonki mahsulot narxi P0 tarmoqning tipik vakili bo`lgan firmaning uzoq muddatli o`rtcha xarajati minimumiga teng bo`lsa

Uzoq muddatli oraliqda firma foydalanadigan barcha omillarini o`zgartiradi, shu jumladan ishlab chiqarish quvvatlarini ham. Uzoq muddatli oraliqda firma o`z kapitali hajmini o`zgartirishi, ya′ni ishlab chiqarish quvvatini o`zgartirishi mumkinligi firmaga ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirishga imkon beradi. Firma ishlab chiqarish xarajatlarining qanday o`zgarishi ishlab chiqarish masshtabi
samaradorligining o`sishi, o`zgarmasligi va kamayishi bilan aniqlanadi. Yana shuni eslatib o`tish kerakki, firmaning uzoq muddatli oraliqdagi faoliyatini tahlil qilganimizda uning o`rtacha xarajatlari muhim ahamiyat kasb etadi. Faraz qilaylik, firmaning ishlab chiqarish jarayonida barcha ishlab chiqarish hajmlari uchun o`zgarmas masshtab samarasiga ega. Bunda ishlab chiqarish omillari sarfi ikki barobar oshganda ishlab chiqarish hajmi ham ikki barobarga o`sadi. Demak, ishlab chiqarish hajmi oshgani bilan o`rtacha ishlab chiqarish xarajatlari o`zgarmaydi.
Endi faraz qilaylik, masshtab samarasi o`suvchi bo`lsin. Ishlab chiqarish omillaridan foydalanishni ikki barobar oshirganimizda, ishlab chiqarish hajmi ikki barobardan ko`proqqa oshadi (masalan, uch barobarga oshirishi mumkin). Bunday holda o`rtacha ishlab chiqarish xarajatlari qisqaradi, nima uchun deganda, ishlab chiqarish hajmining o`sish sur`ati, omillar sarfi sur`atidan ko`p. Xuddi shunday, masshtab samarasi pasayganda, ya′ni ishlab chiqarish omillari sarfini o`sishi sur`atidan ishlab chiqarish hajmining o`sish sur`ati kichik bo`lganda ATC ortib boradi. Odatda, ishlab chiqarishning boshida masshtab samarasining oshishi,
undan keyin o`zgarmas va keyinchalik kamayishi ko`pgina firmalarga xosdir. Shuning uchun ham uzoq muddatli oraliqda umumiy o`rtacha xarajatlar chizig`i botiq ko`rinishga ega bo`ladi.