Mavzu: “Hayot” tushunchasi. Hayotning kelib chiqishi haqida asosiy nazariyalar. Dars maqsadi

BIOKIMYOVIY EVOLYUTSIYA

Yer bundan taxminan 4,5—5 milliard yillar oldin paydo bo‘lgan. Dastlab Yer changsimon holatda, harorati juda yuqori (4000—8000°C) bo‘lgan. Asta-sekin sovish jarayonida og‘ir elementlar sayyoramizning markaziga, yengillari esa periferik qismiga joylasha boshlagan. Yerda eng qadimgi oddiy tirik organizmlar taxminan 3,5 milliard yil avval paydo bo‘lgan deb taxmin qilinadi. Hayot avval kimyoviy, keyin esa biologik evolutsiyaning mahsulidir. Kimyoviy evolutsiya Yerning birlamchi atmosferasi tarkibidagi N, H, C, O o‘zaro reaksiyaga kirishib ammiak, metan, uglerod oksidlari, vodorod sulfid, suv bug‘lari kabi oddiy organik birikmalarni hosil qilgan. Dastlabki juda kam miqdordagi erkin kislorod birikmalar tarkibiga kirib tamom bo‘lgan. Biologik monomerlar abiogen usulda sintezlangan.

Yerning sovishi natijasida birlamchi okeanlar hosil bo‘lgan. Suvdagi kislorod hisobiga oddiy organik birikmalar oksidlanib spirtlar, aldegidlar, aminokislotalar

hosil bo‘lgan, birlamchi okean murakkab organik moddalar bilan to‘yinib borgan.

Bundan 3,5 milliard yil oldin yerda tirik organizm kelib chiqqan,

unda tirik vao’lik organizmni bir biridan farqlovchi xususiyatlari mavjud bo’lgan.

• 
    Tarkibidagi kimyoviy elementlari.. 
  
• 
    Tashqi muhit bilan energiya almashinuvi. 
  
• 
    Ko’payish va o’z-o’zini hosil ilish. 
  
• 
    Irsiyat. 
  
• 
  O’zgaruvchanlik. 
  
• 
    O’sish va rivojlanish. 
  
• 
    Ta’sirlanish. 
  

Barcha bir hujayralilardan tortib to odamlargacha bo’lgan barcha organizmlarda irsiy informarsiyani saqlaydigan birikma bu DNK va RNK dir




S.Miller birinchi bo’lib yer sharoitining

modelini yaratdi. U qizdirilgan metan,

ammiak, vodorod va suv bug’lariga elektr uchqunita’sir qilib aminokislotalarni sintezlaydi.

(asparagin , glutamin, glitsin)