Mavzu. Ketma-ket tebranish konturlarini tadqiq etish

Eksperemental qism
Ekspremental qismida quyidagilar zarur :

• 
  f₀ Rezonans chastotasini va ∆f_A0,707; tebranma konturnning o’tkazgich chizig’ini aniqlash
  
• 
  o’lchangan chastotalarni qiymatini aniqlash;
  
• 
  AChX va FChX; ni qiymatlarini aniqlash
  
• 
  AChX va FChX; ni grafigini chizing
  
• 
  tebranma konturning ∆f_A0,707 o’tkazgich chizig’ini va ekvivalent Q_Э aniqlash;
  
• 
  eksperemental natijalarni xisoblangan natija bilan taqqoslash ;
  
• 
  generatorning ichki qarshiligini konturning ishonchlilik ekvivalentiga tasirini ko’rsatib bermoq.
  

O’lchash uchun prinsipial sxema 2-rasmda keltirilgan. Garmonik tebranishning manbasi generator NCh xisoblanadi (chiqish G2 «0 dB»). Generatorning chiqish kuchlanishini U_G o’lchash uchun voltmetr PV1 dan foydalaniladi. U_K kuchlanishi PV2 volt metr bilan o’lchanadi.

6.2-rasm AChX va FChX paralel tebranma konturining aniqlanish sxemasi
6.2 jadval
R_G= 10 kOm parallel tebranma konturning AChH va FChH eksperimental qiymatlari

fIZM , kGц

f0 IZM

UK(ω), V

UK / UKR

N(ω)

φK(ω), grad.

2 jadvalda keltirilgan generator chastotasini qiymatlarini yuklagan holda v PV2 voltmetr ko’rsatgichlariga ko’ra U_k qiymatlarini 2 jadvalga kiriting. Generatorning kuchlanishi va konturdagi kuchlanishning orasidagi φ_K fazlarning siljishini fazometr ko’rsatgichlariga ko’ra jadvalga kiriting.
O’lchashni tugallayotganda NCh generatorining chiqish kuchlanishli regulyatorini tayanchgacha soat strelkasiga qarama qarshi tarzda aylantiring.
Generator chastotalarining barcha qiymatlari uchun U_K /U_KR xisoblang. Zanjirning modul koeffisientini qiymatini N(ω) = U_K /U_G chastotaning har bir qiymatiga o’tkazib berishini xisoblang .Ishlanish natijalarini 2 jadvalga kiriting. U_K /U_KR, N(ω) va φ_R(ω) grafiklarini yasang U_K /UK grafikigi bo’ylab o’tkazgich chizig’ini va tebranma konturning ekvivalent ishonchliligini aniqlang. Konturning olingan qiymatlar parametrlarini yozing.Avvalroq xisoblangan parametrlar bilan solishtiring.
Generatorning ichki qarshiligini konturning ishonchlilik ekvivalentiga ta’sirini aniqlash uchun R_G= 5 kOm o’rnating. Buning uchun qurilmaning elementlarini ulashda o’zgarishlarni xisobga oling ( 10 kOm resistor o’rniga 5 kOm resistor ulang).
NCh generatorining chiqish kuchlanishi U_G = 3 V qilib o’rnating. Keyinchalik bu kattalikni generatorning barcha chastotalarida o’zgarmas qilib tutib turing.

F₀ tebranma kontur chastotasini xisoblash qiymatini generatorning chastotasi yaqinida o’zgartirgan holda PV2 voltmetrining maksimal ko’rsatgichi bo’ylab konturning rezonansli chastotasini aniqlang. . PV2 ko’rsatgichlaridan U_KP rezonans paytidagi konturning kuchlanishini yozing.
f_{0 IZM} generatorining chastotasini tepa va pastda o’zgartirgan holda , U_K = 0,707 U_KR teng bo’lgan PV2 voltmetr ko’rsatgichi bo’ylab ft va fp tepa va pastki chegarali chastotalarini toping. f_t va f_p qiymatlarini yozing.
O’lchashni tugallayotganda NCh generatorining chiqish kuchlanishli regulyatorini tayanchgacha soat strelkasiga qarama qarshi tarzda aylantiring.
∆fA absolyut o’tkazgich chizig’ini 0,707 darajasida va Q_Э ekvivalent ishonchlilikni xisoblang.Kontur parametrlarining yangi qiymatlarini yozing. Ularni R_G= 10 kOm paytidagi eksperimentida olingan natijalar parametrlari bilan taqqoslang.
R_G= 50 kOm qilib o’rnating. . Buning uchun qurilmaning elementlarini ulashda o’zgarishlarni xisobga oling ( 5 kOm resistor o’rniga 50 kOm resistor ulang).

NCh generatorining chiqish kuchlanishi U_G = 3 V qilib o’rnating. Keyinchalik bu kattalikni generatorning barcha chastotalarida o’zgarmas qilib tutib turing.

F₀ tebranma kontur chastotasini xisoblash qiymatini generatorning chastotasi yaqinida o’zgartirgan holda PV2 voltmetrining maksimal ko’rsatgichi bo’ylab konturning rezonansli chastotasini aniqlang. . PV2 ko’rsatgichlaridan U_KP rezonans paytidagi konturning kuchlanishini yozing .
f_{0 IZM} generatorining chastotasini tepa va pastda o’zgartirgan holda , U_K = 0,707 U_KR teng bo’lgan PV2 voltmetr ko’rsatgichi bo’ylab ft va fp tepa va pastki chegarali chastotalarini toping. f_t va f_p qiymatlarini yozing.
O’lchashni tugallayotganda NCh generatorining chiqish kuchlanishli regulyatorini tayanchgacha soat strelkasiga qarama qarshi tarzda aylantiring.
∆fA absolyut o’tkazgich chizig’ini 0,707 darajasida va Q_Э ekvivalent ishonchlilikni xisoblang.Kontur parametrlarining yangi qiymatlarini yozing. Ularni R_G= 10 kOm paytidagi ekperimentida olingan natijalar parametrlari bilan taqqoslang
Generatorning ichki qarshiligini parallel tebranma konturning parametrlariga ta’siri haqida xulosa chiqaring
Nazorat savollari.

1. 
   H (jω) zanjirining kompleks o’tkazadigan funksiyasi deb nimaga aytiladi?
   
2. 
   Zanjirning amplituda-chastotaviy va fazochastotaviy harakteristikasiga ta’rif bering?
   
3. 
   Tebranma konturning o’tkazgich chizig’i deb nimaga aytiladi?
   
4. 
   Tebranma konturning xususiy chastotasi deb nimaga aytiladi?
   
5. 
   Ishonchlilikni fizik manosi nimadan iborat? Ishonchlilikni o’lchami qanday?
   
6. 
   Konturning ishonchliligini qanday aniqlash mumkin?
   
7. 
   Tebranma konturning izdan chiqishi nimaga aytiladi? Konturning qanday izdan chiqishlari haqida bilasiz? Ular orasidagi farq qanday?
   
8. 
   Qanday xolatlarda konturda rezonans hosil bo’ladi?
   
9. 
   Nima uchun parallel tebranma konturdagi rezonansni toklar rezonansi deb atashadi?
   
10. 
    Tebranma kontur kuchaytirgichli element xisoblanadimi ?
    
11. 
    Rezonans chastotadagi kontur qarshiligini xarakteri qanday?Rezonansdan past chastotada? Rezonansdan baland chastotada?
    
12. 
    Konturning xarakteristik qarshiligi deb nimaga aytiladi?
    
13. 
    Rezonans paytida konturning toklari orasidagi fazlar siljishini kattaligi qanday
    
14. 
    Rezonans paytida zanjirning tarmoqlanmagan qismida oqayotgan tok haqida nima aytish mumkin?
    
15. 
    Generatorning ichki qarshiligi konturning parametrlariga qanday ta’sir ko’rsatadi?