Mavzu:Metrik munosabatlar.
Reja:
Uchburchaklardagi metrik munosabatlar.
Styuart teoremasining ba’zi tatbiqlari.
Ko`pburchaklarga ichki aylana chizish shartlari.
Ko`pburchakka doir masalalar.
1-teorema. Ixtiyoriy uchburchak ikki tomoni kvadratlari ayirmasi bu tomonlarning uchburchakning uchunchi tomoniga mos proyeksiyalari kvadratlari ayirmasiga teng.
I sboti. ABC ning B uchidan to’g’ri chiziq o’tkazamiz. AB tomonning proyeksiyasi AD kesmadan, BC tomonning proyeksiyasi AC tomonga proyeksiyasi DC kesmadan iborat. Demak, bo’lishini isbotlash kerak bo’ladi. Balandlik o’tkazish natijasida hosil bo’lgan to’g’ri burchakli ABD va DBC uchburchklarni qaraymiz. Pifagor teoremasiga asosan
munosabatlarni olamiz. Ikkinchisidan birinchisini ayirib ni hosil qilamiz. Teorema isbot bo’ldi.
2-teorema. (Styuart). Agar ABC uchburchakning BC tomonida ichki D nuqta olingan bo’lsa,
tenglik bajariladi.
I sboti. ABC ning A uchidan to’g’i chiziq o’tkazamiz.
K nuqtadan D va C nuqtalar orasida yotadi, deb faraz qilamiz. Ikkita to’g’ri burchakli AKC va ADK uchburchaklarni qaraymiz. Pifagor teoremasiga ko’ra AKC uchburchakdan ; ADK uchburchakdan munosabatlarni olamiz. yoki
bo’ladi.
T o’g’ri burchakli ABK uchburchak va ADK uchburchakdan
va munosabatlarni olamiz. Ulardan bo’lishi kelib chiqadi. ekanligini hisobga olsak, bo’ladi. Endi uchun hosil qilingan ifodani ga, uchun olingan ifodani ga ko’paytirib, hosil qilingan ifodalarni qo’shamiz:
ya’ni bundan talab qilingan
tenglik olinadi.
Stuart teoremasidan foydalanib, uchburchak medianasi, balandligi, bissektrisasi uzunliklarini hisoblaymiz.
Dostları ilə paylaş: |
