REJA :
1. Talab tushunchasi va uning miqdoriga ta’sir qiluvchi omillar. Talab qonuni
Talab – bu pul bilan ta’minlangan ehtiyojdir. Ma’lum vaqt oralig‘ida, narxlarning mavjud darajasida iste’molchilarning tovar va xizmatlar ma’lum turlarini sotib olishga qodir bo‘lgan ehtiyoji talab deyiladi.
Talablar turlicha bo‘lib, odatda bir xil tovar yoki xizmatlarga bo‘lgan talabning ikki turi farqlanadi:
Har bir iste’molchining, ya’ni alohida shaxs, oila, korxona, firmaning tovarning shu turiga bo‘lgan talabi yakka talab deyiladi.
Yakka talab
Bir qancha (ko‘pchilik) iste’molchilarning shu turdagi tovar yoki xizmatga bo‘lgan talablari yig‘indisi bozor talabi deyiladi.
Bozor talabi.
А
B
C
D
E
Yakka talab
Bozor talabi
Tovarlar Talabning turkumlanishi
Ta’sir qilish omillariga ko‘ra
Qondirilish darajasiga ko‘ra
Ob’ektiga ko‘ra
Ishlab chiqa-rish omil-lariga talab
Iste’-mol buyum-lariga talab
Haqiqiy talab
Qon-dirilgan talab
Qon-diril-magan talab
Ekzogen
(tashqi
omillar ta’si-
ridagi)
talab
Endogen
(ichki
omillar ta’si-
ridagi)
talab
Yashirin talab
Joriy talab
Harakat-chan talab
To‘plangan talab
Bir kilogramm kartoshka narxi (so‘m)
Kartoshkaga bo‘lgan yakka talab miqdori (bir oyda kilogramm)
Kartoshkaga bo‘lgan bozor talabi miqdori (bir oyda tonna)